150
Ambargo Sonrası İran Ekonomik ve Ticari Etki Analizi
Piyasa Oyuncuları
Uluslararası şirketlerin de özellikle JCPOA sonrası inşaat
sektöründeki fırsatları değerlendireceği tahmin ediliyor.
İran inşaat sektöründe, yerli ve yabancı şirketler dahil
pek çok oyuncu var. Geçmişte İran’da pek çok inşaat
projesinde yer alan Çinli, Güney Koreli ve Rus şirketlerin
ülkedeki faaliyetlerini sürdürmesi bekleniyor. Özellikle
Rus ve Güney Koreli şirketler, İran’ın “dört duvar arasına
sıkıştığı” yıllarda ülkede güçlü bir varlık gösterdiler.
Yaptırımların kaldırılmasından sonraki yeni dönemde ise
diğer uluslararası oyuncular da İran’a ilgi göstermeye
başladı. Arap ve Fransız şirketleri İran inşaat sektörüne
yeniden dönmek isterken Umman ve Katarlı şirketler ile
Dubai merkezli Arabtec gibi bölgesel oyuncular da bu
sektöre ilgi duyuyorlar.
Güney Koreli şirketler, yaptırımlar uygulanmadan önce
İran’daki büyük altyapı projelerinde aktif bir şekilde yer
almışlardı.
Bu dönemde Güney Koreli mühendislik ve inşaat
şirketleri İran ile güçlü ilişkiler kurdular. Örneğin, Hyundai
ve GS şirketlerinin mühendislik ve inşaat birimleri ile
Daelim Industrial, yaptırımların uygulanmaya başladığı
2006 yılından önce İran’ın Güney Pars projesinde yer
aldılar. Daelim Industrial, Güney Pars projesinin yanı sıra
LNG ve LPG depolama tankı projelerinde de yer aldı.
Şirketin İran’daki yatırımlarının 1,4 milyar dolar civarında
olduğu tahmin ediliyor. Bir başka Koreli şirket olan
GS’nin mühendislik ve inşaat birimi ise Assaluyeh
elektrik santrali projesini tamamladı. Bu şirketin 2,8
milyar dolar civarında bir yatırım yaptığı tahmin ediliyor.
Hyundai mühendislik ve inşaat birimi de İran’da 2,1
milyar dolar civarında yatırım yaptı. SK mühendislik ve
inşaat birimi ile Samsung mühendislik birimi de dünya
çapında faaliyetleri olan ve İran’daki fırsatlara bağlı olarak
bu ülkedeki rekabete katılabilecek diğer Güney Koreli
şirketler.
Diğer bazı uluslararası oyuncular da İran pazarına
girmeye kararlı görünüyor.
Çinli CMC, Rus RZD ve Alman Siemens şirketleri, yeni
inşaat projeleri için İran pazarına girme konusunda yakın
zaman önce anlaşmaya varmış veya mutabakat
anlaşması imzalamış yabancı şirketlerden bazıları.
Yerli oyuncular uluslararası şirketlerle iş birliği yapıyorlar.
MAPNA, Arme İnşaat Şirketi ve İran Açık Deniz
Mühendislik ve İnşaat Şirketi (IOEC) İran inşaat
pazarındaki yerli oyunculardan bazıları. Arme ağırlıklı
olarak yol, köprü, tünel ve havalimanı gibi altyapı
projelerine odaklanırken IOEC özellikle petrol ve doğal
gaz sektörlerindeki açık deniz projelerinde uzman.
İranlı bir şirketler grubu olan MAPNA ise enerji, ulaştırma
ve diğer sanayi projelerinde yer alıyor. Hisseleri Tahran
Borsası’nda işlem gören şirket, 99 trilyon riyal piyasa
değeriyle ülkenin en büyük 10 şirketinden biri.
Deneyimli uluslararası şirketlerle işbirliği yapmak
MAPNA gibi yerli oyuncular için son derece önemli. Son
yayımlanan raporlara göre, MAPNA ve Alman Siemens
şirketi, İran’da doğal gaz türbinlerinin kurulması için
teknoloji tedariki konusunda bir anlaşma imzaladılar.
Güney Kore
Halihazırda faal olanlar başta olmak üzere yabancı şirketlerin ve
yabancı inşaat şirketleriyle ortaklık kuran yerli şirketlerin, İran’daki
proje fırsatlarından önemli ölçüde faydalanmaları bekleniyor
Çin
Almanya
Rusya
İran inşaat sektöründe aktif yabancı firmalar
5.7 İnşaat ve altyapı
5.
Sektörel Analizler
