22
Şeffaf ve işlevsel hukuki mekanizmaları, yüksek gelirli ve eğitimli nüfusları ile oluşan
geniş iç pazarları ve gelişmiş altyapıları ile Avrupa Birliği (AB) ülkeleri yüksek gelirli
ülkeler endeksini domine etmektedir. Hem Türkiye’ye yapılan yatırımlarda hem
de Türk yatırımcıların yurtdışında yaptığı yatırımlarda birinci adres olan bölge, son
dönemde birçok Türk şirketinin marka satın alımları ile yöneldiği bir bölge olarak
öne çıkmaktadır. Türk yatırımcıları imalat yatırımları için daha çok Doğu Avrupa ve
Balkanları tercih etmektedir.
Endekste
İskandinav
ülkeleri istikrarlı ekonomik ve politik ortamları, AB ülkelerine
nazaran düşük dolaylı vergi mevzuatları, hukuk sistemleri ve altyapı imkânları
ile yüksek puan almıştır. Ne var ki yüksek işçilik ücretleri, yüksek bireysel vergi
yükümlülükleri ve katı iş kanunları dış yatırımlara fırsat odaklı yaklaşan Türk şirketleri
için
İsveç, Norveç, Finlandiya
gibi ülkeleri ikinci plana itebilmektedir. Söz konusu
ülkeler; enerji, ilaç, telekomünikasyon, elektronik sektörlerinde global yatırımcıların
tercih ettiği ülkelerdir.
Her ne kadar 2008 krizi öncesi yatırım çekme performanslarına henüz ulaşmadılarsa
da
Romanya, Polonya, Macaristan ve Çek Cumhuriyeti
kıta Avrupa’sının
merkezinde yer alan konumları ile daha katma değerli üretimler için tercih edilen
ülkelerdir. Özellikle son dönemde bilgi teknolojileri, biyo-teknoloji, makine vb.
sektörlerde bu ülkelere yapılan yatırımlar bu görüşü desteklemektedir. Bu bağlamda
Romanya pazarını özellikle imalat yatırımları ile tercih etmekte olan Türk şirketleri;
Çek Cumhuriyeti, Macaristan ve Polonya’yı da görece büyük nüfusları, kurumsal
yetkinlikleri, maliyet ve lojistik avantajlarını göz önünde bulundurarak gelecek
dönemde tercih edebilir.
Bulgaristan
, 2008 küresel krizi sonrasında özellikle Avrupa’daki durgunluk ve en
büyük yatırımcısı Yunanistan’daki ekonomik krizden oldukça etkilenmiştir. Yeni
dönemde AB bölgesindeki ekonomik hareketlenme ile bölgesinde düşük vergi
oranları ve işçilik maliyetleri ile mali disiplinine sadık bir ülke olarak yatırımları kendine
çekme potansiyeline sahiptir. Türk şirketleri için coğrafi yakınlığı ve gıda gibi bazı
sektörlerde AB regülasyon bariyerlerini aşma noktasında yapılacak yatırımlarla pazara
giriş kapısı olması söz konusu olabilir.
Hırvatistan
, Adriyatik kıyısındaki konumu, çok dilli yetişmiş insan gücü ve özellikle
altyapı yatırımlarına verdiği ağırlık ile endekste yer bulmuştur. Çektiği yabancı
yatırım son iki yılda 2008 krizi öncesi dönem ortalamalarını yakalamıştır. Ülke
gelecek dönemde de ulaşım, enerji, altyapı ve turizm yatırımlarına dönük fırsatlar
sunmaktadır.
İspanya,
uzun süren ekonomik durgunluğunu daha fazla yatırım çekerek aşmaya
dönük olarak 2012 yılında işveren lehine değiştirdiği çalışma kanunun yanı sıra
2015 yılında da kurumlar vergisinde indirime giderek yatırımcı açısından çekiciliğini
artırmış, kalkınmış bir ülke olarak sahip olduğu diğer avantajlarla birlikte endekste
yerini almıştır. İspanya dünyanın önemli araştırma merkezlerinden biri olmayı
hedeflemektedir. Bu amaçla, bilgi ve iletişim teknolojileri yatırımlarını kendine
yöneltmek için Avrupa'nın en büyük araştırma ve inovasyon merkezlerinden biri
"Malaga Vadisi" projesini geliştirmiştir. Proje özellikle know-how ve inovasyon odaklı
yatırımlar yapmak isteyen şirketler için önemli fırsatlar sunmaktadır.
Avrupa
