28
Ambargo Sonrası İran Ekonomik ve Ticari Etki Analizi
Vergilendirme
Kurumsal Vergilendirme
İran’da iki ana vergi kanunu mevcut:
İranlı tüzel ve gerçek kişilikler tüm gelirlerinden
vergilendirilirken, İran dışı kişilikler İran’da/İran’dan
kazanılan gelir üzerinden vergilendirilir. Vergi muafiyetleri
ve indirimleri söz konusu olduğunda yerel ve yabancı
yatırımcılar arasında fark gözetilmez.
Doğrudan Vergilendirme Kanunu’na göre
vergilendirilebilen gerçek ve tüzel kişiler şöyledir:
İran’da mülk sahibi tüm kişiler
İran’da yaşayan tüm gerçek kişiler, İran içi ve dışında
edinilen gelir üzerinden
Yurtdışında yaşayan tüm İran vatandaşı gerçek kişiler,
İran’da edindikleri tüm gelir üzerinden
İranlı tüm tüzel kişiler, ülke içi ve dışında edindikleri
gelir üzerinden
İranlı olmayan gerçek ya da tüzel kişiler, İran’da
edindikleri gelir ve aynı zamanda da İran’da bayilik,
ruhsat verme, teknoloji transfer etme, teknik ve
eğitim desteği, eğitim hizmetleri verme ya da film
kontratları aracılığıyla edinilen gelir üzerinden
Katma Değer Vergisi
Vergi mükellefi tüm şirketlerin kendilerini Katma Değer
Vergisi (KDV) için kaydettirmesi ve üç aylık dönemlerde
beyanat vermesi gerekir.
KDV mal ya da hizmet satışı ve ithalat
gerçekleştirildiğinde tahakkuk eder. İthal edilen mal ya
da hizmetler üzerinden KDV ödemek ithalatçının
sorumluluğundadır. Mal ve hizmetlerin ihraç edilmesi
vergilendirilmez; ödenen tüm vergiler ilgili belgeler
sunulara geri alınabilir. İran’da bazı emtia ve hizmetlerin
satış ve ithali KDV’den muaftır. Bunlardan bazıları:
İlaçlar ve tıbbi tedavi hizmetleri (insan ve hayvan) ve
rehabilitasyon hizmetleri
Banka ve izinli banka dışı kredi kurumlarının hizmetleri
Havaalanlarında kullanılan radar ve hava navigasyon
ekipmanları
Sadece savunma ve güvenlik amacıyla kullanılan
mallar
Mal ve hizmet ihracı
İşlenmemiş tarım ürünleri, gübre ve tohumlar
Un, bitkisel yağlar, et, şeker, pirinç, buğday ürünleri
ve süt
Taşınmaz mülkler
İran’da iş yapan; fakat İran’da merkezi olmayan şirketler:
Yerleşik olmayan şirketlerin KDV kaydı yaptırmalarına
gerek yoktur. Yerleşik olmayan şirketler İran’da, İran’dan
elde ettikleri gelir üzerinden vergilendirilir. İran’da hizmet
verip telif hakkı ücreti, lisans ücreti ya da faiz alanlar, bu
ödemelerin kaynağından düşülen stopaja tabidirler.
Yerleşik olmayan bir şirketin yerleşik bir şirkete mal ve
hizmet sağladığı durumda, yerleşik şirket tahakkuk eden
KDV’yi öder.
Ürün türü
KDV oranı
Standart
%9
Tütün ürünleri
%12
Doğalgaz ve uçak yakıtı
%20
Doğrudan Vergiler Kanunu (2010)
1
KDV Kanunu (2008)
2
İran’da dört farklı katma değer vergisi (KDV) oranı geçerli; ürün türüne
göre bazı ürünler KDV’den muaf olabilir.
2.2 Yabancı yatırımlar için iş ortamı
2.
Genel Ekonomik Görünüm ve İş Yapma Ortamı