112
Ambargo Sonrası İran Ekonomik ve Ticari Etki Analizi
Yabancı OEÜ (OEM) Piyasasındaki Oyuncular
Avrupalı araç üreticileri uzun yıllara dayanan ilişkilerini yeniden
canlandırmak ve İran pazarına yeniden girmek istiyor olsalar da,
karşılaştıkları manzara Çinli firmalarla işbirliği yapan güçlü yerel
rakipler ve düşük kaliteye rağmen yüksek fiyatlar.
Alman araç üreticileri, yaptırımlardan önce sahip oldukları
eski iş ilişkilerinden faydalanacak gibi görünüyor. Daimler
kamyon birimiyle bazı projelerin başlangıcını yaptı. Diğer
Alman araç üreticileri ise hâlâ iş potansiyelini
incelemekle meşgul.
Alman Otomotiv Sektörü Birliğine göre, ithal edilen araç
miktarı orta vadede önemli bir artış kaydedecek. Orta
dönemde, İran piyasasının toplamı senede 3 milyon
araca kadar yükselecek. Bunun yanı sıra, makine ve araç
üretimi teknolojilerinin yenilenmesinin gerekiyor olması
da Alman otomotiv parçası tedarikçileri için ayrı bir kapı
daha açıyor. Bu noktada da pek çok şirket yaptırımlardan
önce sahip oldukları eski iş ilişkilerini kullanacak gibi
gözüküyor. Ayrıca, odak noktasını İran’a kaydırmak
Alman şirketlerinin, değişkenliği yüksek Çin ve Brezilya
pazarlarına olan bağımlığını azaltabilir ve Fransız
rakiplerine karşı bir avantaj sağlayabilir.
İlk araç üreticilerinden biri olan Daimler, kamyon birimi
için İran’da bazı güçlü projelerin startını verdi bile.
Bu amaçla, ortak girişimciler olan IKCO alt şirketi Iran
Khodro Diesel (IKD) ve Birleşik Arap Krallığı’nda faaliyet
gösteren Mammut Group, yaptırımların kaldırılmasından
saatler sonra niyet mektubu imzaladı. Daimler senede
38.000 kamyonluk bir talep öngörüyor (18.000’i ağır iş,
20.000’i ise hafif iş kamyonu olarak). Daimler ve IKD
1960’lardan beri kamyon üretiyorlar. Daimler diğer AB
şirketlerinin hala İran’da olmasına rağmen ve senede
10.000 araç satmışken 2010’da yaptırımlar sebebiyle
faaliyetlerine son vermek durumunda kaldı. IKD kamyon
ve otobüs segmentinde %50’lik bir pazar payı gösteriyor.
IKCO CEO’suna göre, Daimler 10 senelik bir anlaşma
tabanında, kamyon, otobüs ve araç bileşenleri üretmek
için İran Dizel Motor Üretim Şirketinde (IDEM) hisse
satın alabilir. Ek olarak, iki şirket de ticari araç satmak
üzere ortak girişime imza atmayı müzakere ediyor. Bu
kapsamda, Daimler İran’daki şubesini 2016’nın ilk
yarısında açacağını ilan etti. Halihazırda Daimler’in
yaptırım öncesi kullandığı üretim sahası ana olarak Çinli
üreticiler tarafından kullanılıyor ve Daimler önceki
konumunu tekrar kazanmak zorunda.
Diğer Alman araba üreticileri de İran’daki ticaret
potansiyelini değerlendiriyor ve takip ediyorlar.
BMW ve Volkswagen gibi araç üreticileri şu anda politik
ve ekonomik gelişmeleri takip edip İran pazarına ne
zaman ve nasıl girmeleri gerektiğini belirlemeye
çalışıyorlar. Volkswagen İran’a kitle piyasası markaları
olan Skoda ve Seat ile girmeyi düşünüyor. İran
piyasasından çıkmadan önce Volkswagen, 2003'ten beri
Gol adında entry-level bir araba olarak üreten Kerman
Khodro ile ortak girişimdeydi. Volkswagen’in kamyon ve
otobüs üreten alt şirketi olan Scania İran piyasasında
zaten mevcut. Şirket 2011’de Qazvin şehrinin yakınında
bir üretim hattı kurmuştu.
Çoğu Alman şirketin Daimler gibi eski iyi ilişkilerini
canlandırabileceği ve piyasaya girişlerini hızlandıracakları
tahmin ediliyor. Piyasa Alman üreticiler için bir çok fırsat
sunuyor gibi görünse de, İran’a 2005'te 2.500 arabanın
ihraç edildiği (bu sayı İran’daki toplam araba satışlarının
%0,29’unu temsil ediyor) düşünülürse bu fırsatın dikkatli
bir şekilde gözden geçirilmesi ve değerlendirilmesi
gerekmektedir.
İzleme
İşletme
Geliştirme
5.4 Otomotiv
5.
Sektörel Analizler