T.C. Ekonomi Bakanlığı ev sahipliği ve Afrika Birliği işbirşiğinde, DEİK'in koordinasyonu ve TİM'in katkılarıyla düzenlenen Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu İstanbul'da gerçekleştirildi.
2-3 Kasım 2016 tarihlerinde gerçekleştirilen Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu'nun açılış törenine, T.C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Afrika Birliği Dönem Başkanı Çad'ın Devlet Başkanı Idriss Déby Itnokatıldı. Türkiye ve 50'yi aşkın Afrika ülkesinden 2.500'ün üzerinde üst düzey yetkili, iş insanı ve girişimciyi bir araya getiren Foruma, T.C. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Afrika ülkelerinden bakanlar, özel sektör kuruluş başkanları ve firma temsilcileri, Afrika Birliği ve Afrika Kalkınma Bankası'nın üst düzey temsilcileri ile Afrika bölgesel ekonomik topluluklarının genel sekreterleri katıldı.
"Küreselleşme adına, tek bir yönetim sisteminin diğer ülkelere dayatıldığını görüyoruz"
Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu'nun açılış oturumunda konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Forumun Türkiye ile Afrika kıtası ve Afrika Birliği ile yürütülen yakın iş birliğinin bir meyvesi olduğunu söyledi. Sınır ve mesafelerin anlamını yitirip dünyanın büyük bir köye dönüştüğü bir süreçten geçildiğine ve bu sürecin bir girdap gibi tüm ülkeleri içine aldığına işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Küreselleşme adına, tek bir reçetenin, tek bir gelişme-kalkınma modelinin, tek bir yönetim sisteminin diğer ülkelere dayatıldığını görüyoruz. Bu dayatmadan sadece Türkiye gibi yükselen güçler değil, Afrikalı, Güney Amerikalı ve Asyalı dostlarımız da payını alıyor" dedi.
Afrika'nın öncelikleri, toplumsal hassasiyetleri, yüzlerce yıllık kültür ve geleneklerinin dikkate alınmadığı küreselleşme anlayışını ‘yeni bir sömürgecilik modeli ve modern bir kölelik düzeni' olarak nitelendiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bu yeni kolonyalizm modelinde, 2-3 asır önce ellere ve ayaklara vurulan prangalar, şimdi ülke ekonomimize, sanayimize, siyasal sistemimize ve zihinlerimize vurulmak isteniyor" dedi.
"Afrika'nın önceliklerini, kendi önceliklerimiz addediyoruz"
Türkiye'nin Afrika kıtasının önceliklerini, kendi öncelikleri olarak addediklerini ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, Afrika açılımını başlattıkları 2005 yılından beri kıtaya bu şekilde baktıklarını ve Afrikalıları ‘kader ortağı' olarak gördüklerini söyledi. Kıta ülkeleriyle hasbi ilişki geliştirmenin, uzun vadeli dostluklar kurmanın, kazan-kazan temelinde anlık değil sürekli iş birlikleri tesis etmenin gayretinde olduklarını vurgulayan Cumhurbaşkanı, "Afrika'nın derin irfanından, deneyimlerinden, zorluklara direnme azminden öğrenecek çok şeyimiz var" dedi.
Türkiye'nin Afrika kıtasına yönelik kapsamlı yaklaşımının ana bileşenlerinden birini ekonomik ve ticari ilişkilerin oluşturduğuna değinen Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugüne kadar 40 Afrika ülkesiyle Ticari ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması imzalayıp karma ekonomik komisyon mekanizmaları oluşturduklarını dile getirdi. DEİK bünyesinde 34 Afrika ülkesiyle karşılıklı İş Konseyleri tesis edildiğini ve pek çok Afrika ülkesi ile imzalanan çeşitli anlaşmaları hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, bunların büyük bir kısmının yürürlüğe girdiğini söyledi ve Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu'ndan tarafların azami faydayı çıkarmalarını temenni etti.
"Türkiye ve Afrika arasındaki ticaret hacmi son 10 yılda 3'e katlandı"
Afrika Birliği Dönem Başkanı Çad'ın Devlet Başkanı Idriss Déby Itno ise, Forumun açılışında yaptığı konuşmada, Türkiye ve Afrika arasındaki ticaret hacminin son 10 yılda 3'e katlandığını belirterek, "Bu Forumdaki eğilim bize, söz konusu bu ticaret hacminin, önümüzdeki yıllarda daha da katlanarak güçleneceğini göstermektedir" dedi. Dünya ekonomisi bir kriz ve gerileme içindeyken Forumun en önemli amacının, Türkiye ve Afrika arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesi, her iki tarafa da bir fayda kazandırılması ve ilişkilerin daha önemli boyutlara çıkartılması olduğunu vurgulayan Çad'ın Devlet Başkanı Déby Itno, "Afrika su ve ham madde gibi kaynakları çerçevesinde önemli bir zenginlik sunmaktadır. Ayrıca Afrika genç nüfusu ve demografisiyle de önemli bir fırsat sunmaktadır. Birçok Afrika ülkesi daha fazla yabancı yatırım çekebilmek ve ekonomilerini güçlendirebilmek için bir çok önemli reformlar gerçekleştirmiştir" dedi.
"Dünya ekonomisinin büyüme dinamosu Afrika olacaktır"
Forumun açılış töreninde konuşan T.C. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, ecdadın kendilerine miras bıraktığı ve onur duydukları tarihlerinde, Asya, Avrupa ve Afrika'da sadece ve sadece hizmetlerinin, eserlerinin, adaletinin ve medeniyetinin izlerinin olduğunu kaydetti. Bakan Zeybekci, Afrika'da en çok noktaya uçan havayolunun THY haline geldiğini belirterek, "Bugün THY, Afrikalı kardeşlerimizin dışa açılan kapısı, hatta Afrika'nın doğusundan batısına, kuzeyinden güneyine bağlayan havayolu haline geldi" dedi. Bunların sonucunda Türkiye'nin Afrika ile olan toplam ticaretinin 10 yılda 4 kat artarak 20 milyar ABD Dolarına çıktığı bilgisini veren Zeybekci, Türkiye'nin Afrika politikasının kesinlikle almak için değil, öncelikle vermek için olduğunun altını çizdi. Zeybekci, Afrika'nın hemen hemen her yerinde demiryolu, yol, hastane, stadyum, otel yatırımları, kongre merkezleri ve daha bir çok alanda özel ve kamu yatırımlarında Türkiye'nin olduğunu da belirtti.
2017'yi Afrika ile ‘ticaret serbestliği yılı' ilan edilmesi çağrısında bulunan Bakan Zeybekci, "Biz Afrika'ya inanıyoruz. Büyümede yolun sonuna gelen, yaklaşık 10 yıldan bu yana resesyon içindeki dünya ekonomisinin önümüzdeki 10 yıllarda büyüme dinamosu, büyüme motoru doğru politikalarla Afrika olacaktır" dedi.
"Birleşmeye, keşfetmeye, geliştirmeye hazırız"
Forumun açılış töreninde ayrıca Afrika Birliği Komisyonu'nun Ekonomik İşler Komiseri Dr. Antony Mothae Maruping, Pan-Afrika Ticaret Odaları Başkanı ve Etiyopya Ticaret Odası Başkanı Solomon Afework ve DEİK Başkanı Ömer Cihad Vardan birer konuşma gerçekleştirdi.DEİK Başkanı Ömer Cihad Vardan, Forumun açılışında yaptığı konuşmada, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 11 yıl önce Türkiye'nin Afrika açılımını başlattığını ve kıtalar arası birleşmeye işaret ettiğini anımsatarak, bugün bu sayede Afrika ile ilişkilerde bambaşka bir noktaya gelindiğini dile getirdi: "Afrikalı dostlarımız bizleri, bizler de onları daha iyi tanımaya başladık. Birbirimizi, ülkelerimizi, ihtiyaçlarımızı ve bunları nasıl karşılayacağımızı keşfetmeye başladık". Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın gösterdiği istikamette ilişkileri geliştirmeye gayret ettiklerini, bu nedenle bugünkü forumun sloganını "Birleş, Keşfet, Geliştir" olarak belirlediklerini aktaran DEİK Başkanı Vardan, Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu ile bir ebru sanatçısının ustalığı ve titizliğiyle yıllar içinde damla damla işlenen Türkiye'nin Afrika açılımının en önemli dönemeçlerinden birini, adeta bir düğünü yaşadıklarını ifade etti.
Açılış konuşmalarının ardından Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, DEİK Başkanı Vardan ve TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a foruma katkıları ve teşriflerinden dolayı Afrika temalı bir ebru çalışması takdim etti. Afrika Birliği Dönem Başkanı Çad'ın Devlet Başkanı Idriss Déby Itno'ya ise İstanbul temalı ebru çalışması hediye edildi.