TÜRKİYE-ABD EKONOMİK VE STRATEJİK ORTAKLIĞINDA SON 30 YIL
DEİK/Türkiye-ABD İş Konseyi 30. yılı Sempozyumu, ABD Ankara Büyükelçisi John Bass'ın katılımları ile DEİK Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Cihad Vardan ve Türkiye-ABD İş Konseyi Başkanı Şerif Egeli'nin ev sahipliğinde 4 Haziran 2015 tarihinde İstanbul'da gerçekleşti.
Amerika Birleşik Devletleri Ankara Büyükelçisi John Bass, iki ülke arasındaki bağların Türkiye ve ABD iş konseylerinin öncülüğünde artacağını vurguladı. İş konseylerinin iki ülke özel sektörünün sesini duyuracağını belirten Bass, bu sayede ticaret alanında yaşanan sorunların çözüm bulacağını söyledi. Türkiye'de 500'ü aşkın Amerika menşeili firmanın faaliyet gösterdiğini belirten Bass, bu şirketlerin 5 milyon dolar yatırım yaparak 600 kişilik istihdam sağladığını vurguladı. İki ülke arasındaki ticaret hacminin Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Barack Obama'nın 2009'daki ziyaretinden bugüne sürekli artmaya devam ettiğini belirten Bass, ticareti arttırmak için birlikte daha aktif çalışılması gerektiğini söyledi. İki ülke arasındaki ticaretin artması için üç önemli unsurun varlığına dikkat çeken Bass, ticaretin önündeki engellerin kaldırılması, hukuk ve ticaret alanındaki şeffaflığın arttırılması ve iletişimin güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Türkiye ve ABD için küresel ısınmanın önemini vurgulayan Bass, yenilenebilir enerjinin ve enerji yatırımlarının çok önemli olduğunu, İzmir'de enerji verimliliği için kurulan teknoloji merkezine ABD'li bir firmanın da yatırım yapmakta olduğunu belirtti. Bass, Türk yatırımcıları daha çok adım atmaya davet etti.
DEİK Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Cihad Vardan,Türkiye ve ABD ilişkilerinin iki yüzyıldan fazla bir geçmişe sahip olduğunu belirterek, iki ülke arasındaki ilişkilerin siyasi ve ekonomik iki kanatta stratejik bir ortaklığa dayandığını söyledi. Türkiye'ye doğrudan gelen yatırım hacminin 100 milyar dolardan fazla olduğunu belirten Vardan, Türk dış ticaret hacminde ise ABD'nin payının giderek azalmakta olduğunu söyledi. İki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi için iki ülke siyasi liderlerinin ekonomik sorunlara öncelik vermesi gerektiğini belirten Vardan, 2009 yılında Türkiye'ye gelen ABD Başkanı Obama'nın "Ülkelerimiz ve milletlerimiz arasındaki işbirliğini yeniden ilerletelim"sözüne atıfta bulundu. İki ülke hükümetinin daha önce ekonomik ilişklierin önündeki engellerin kaldırılması için Türkiye-ABD Stratejik Ekonomik ve Ticari İşbirliği (FSECC)'ni başlattığına dikkat çeken Vardan, ABD ve AB arasında müzakereleri devam eden Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı (TTIP)'nin Türkiye için önemini hatırlattı. Ömer Cihad Vardan, Türkiye'nin 1996 yılından bu yana AB ile süren Gümrük Birliği bir yana, Türk-Amerikan stratejik ve ekonomik ortaklığının çeşitlendirilmesi için Türkiye'nin bu anlaşmanın içerisinde olması gerektiğini belirtti. Türkiye'nin geçmişe göre tamamen farklı bir yapıda olduğunu belirten Vardan, Türk ekonomisinin başarılı bir dönüşüm sürecinden geçtiğini vurguladı. Vardan, Türkiye ve ABD arasındaki ticaretin kamu ve özel sektörlerinin aktif katılımı ile başarılı bir şekilde artacağını söyledi.
DEİK Türkiye-ABD İş Konseyi Başkanı Şerif Egeli, Türkiye'nin üçüncü ülkelerde başarılı ortaklıklar kurabilmesi için Türk müteahhitlerinin devreye girdiğini belirterek, Türk özel sektörünün Amerika'da farkındalığını artırmayı başardıklarını söyledi. Genç profesyoneller ile çalışan Amerika'nın çok uluslu şirketlerinin, Türkiye'de yatırım merkezi olarak İstanbul'u seçtiklerini belirten Egeli, Amerika'nın mühendislik şirketlerinin Türkiye ile üçüncü dünya ülkeleri için başarılı anlaşmalar sağladığını söyledi. Türkiye-ABD arasındaki 20 milyon dolarlık ticaret hacminin çeşitlendirerek geliştirmesi için çalıştıklarını belirten Egeli, otomotiv, hava taşıtları, özel motor araçları ve tarım gibi sektörlerde Türkiye'den ihracatı geliştirmek içim yatırım yapılabileceğini söyledi.
Ek bilgiler(Ekonomi Bakanlığı)
Türkiye-ABD Dış Ticaret Rakamları (Ekonomi Bakanlığı)
Türkiye'den ABD'ye yapılan ihracat: 6.341 milyon dolar (2014)
Türkiye'nin ABD'ye ihraç ettiği başlıca kalemler: Demir veya alaşımsız çelikten çubuklar, yontulmaya veya inşaata elverişli işlenmiş taşlar, mozik için küp şeklinde taşlar, demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde ürünleri, hava taşıtlarının aksam ve parçaları, demir veya çelikten diğer ince ve kalın borular ve içi boş profiller.
Türkiye'nin ABD'den yaptığı ithalat: 12.727 milyar dolar (2014)
Türkiye'nin ABD'den ithal ettiği başlıca kalemler: Helikopterler, uçaklar, uzay araçları, pamuk, dozlandırılmış ilaç, turbojetler, turbopropellerler ve diğer gaz türbinleri, tıpta, cerrahide, dişçilikte ve veterinerlikte kullanılan alet ve cihazlar, kağıt, karton, soya fasulyesi, binek otomobiller, pirinç, telefon cihazları, ses, görüntü veya diğer bilgileri almaya veya vermeye mahsus diğer cihazlar.
Toplam dış ticaret hacmi19.068 milyar dolar (2014)
Dış ticaret dengesi : -6.386 milyon dolar (2014)