TÜRKİYE İLE SIRBİSTAN ARASINDAKİ TİCARET HACMİ HEDEFİ 5 MİLYAR DOLAR

T.C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Sırbistan'ı resmi ziyareti kapsamında, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ve Sırbistan Ticaret ve Sanayi Odası'nın organizasyonunda, Türk iş dünyası heyetinin katılımları ile Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da Türkiye-Sırbistan İş Forumu gerçekleştirildi. 120'den fazla Türk iş insanı Sırbistan'daki fırsatları keşfederken, ülkedeki yatırım ortamını ve potansiyeli yerinde inceleme fırsatı buldu.

Türkiye ile Sırbistan arasındaki diplomatik ilişkilerin tesisinin 140'ıncı yılında gerçekleştirilen Türkiye-Sırbistan İş Forumu, T.C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Sırbistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, DEİK Başkanı Nail Olpak, Sırbistan Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Marko Cadez, DEİK/Türkiye-Sırbistan İş Konseyi Başkanı Bayram Akgül ve iki ülkenin iş insanlarının katılımları ile 7 Ekim 2019 tarihinde gerçekleştirildi. Forumun açılış konuşmalarının ardından gerçekleştirilen ikili iş görüşmelerine ise yaklaşık 270 Türk ve Sırp iş insanı katıldı.

T.C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, iş forumunun açılış konuşmasında, "Konsey mekanizması ile gündemimizdeki konuları ele alıyor, karara bağlıyor ve hepsinden önemlisi aldığımız kararların sonuçlarını değerlendirme fırsatı yakalıyoruz. Bunun yanında iki ülke arasında Karma Ekonomik Komisyon, kara ulaştırması karma komisyonu gibi ortak mekanizmalar oluşturduk. Sırbistan'da Sırp-Türk İş Derneği'nin kurulmasını destekledik" dedi. Bir yerde niyet varsa, inanç varsa imkânın da muhakkak bulunduğunu belirten Erdoğan, "Azim ve kararlılık olduğu müddetçe hiçbir engel aşılamayacak kadar büyük değildir. Türkiye ile Sırbistan arasında her alanda ikili münasebetlerin ilerletilmesi noktasında çok güçlü bir irade olduğunu biliyoruz. İki ülke olarak, iş birliğimizi daha da derinleştirmek, çeşitlendirmek, yeni alanlara teşmil etmek istiyoruz. Türkiye ile Sırbistan arasında 2010 yılında imzaladığımız Serbest Ticaret Anlaşması'nı her iki ülkenin ihtiyaçları doğrultusunda geçtiğimiz yıl revize ettik. Anlaşma, geçen haziran ayında yürürlüğe girdi. Bu anlaşma ile mal ticaretinin yanı sıra telekomünikasyon, finans, ulaştırma ve elektronik, tarım gibi alanlarda ikili ticaretin ivme kazanmasını bekliyoruz. STA'nın imzalandığı 2010 yılından bu yana ikili ticaret hacmimiz yüzde 200 arttı. 2018 yılında ise ticaret hacmimiz ivme yaparak 1.2 milyar seviyesini yakaladı. 2019 yılının ilk 8 ayında ise bu rakam 819 milyon dolara ulaştı.  Bu sene geçen seneki rekorumuzun üzerine çıkacağına inanıyorum. Bu rakamı kısa vadede 2 milyar dolara, daha sonra da 5 milyar dolar seviyesine yükseltmeyi hedefliyoruz" dedi.

"Sırbistan, yatırımcılar için büyük fırsatlar barındırıyor"

Ticaret hacmi hedefinin yakalanabilmesi için özellikle iş insanlarına önemli görevler düştüğünü belirten Erdoğan, "Biz üzerimize düşeni her iki ülkenin cumhurbaşkanı olarak yapmaya hazırız. Siz iş insanlarımızdan da gereken çabayı göstermesini bekliyoruz" dedi. Vucic ile baş başa ve heyetler arası görüşmeleri verimli bir şekilde tamamladıklarını ve çeşitli alanlarda 9 anlaşma imzalandığını anımsatan Erdoğan, Sırbistan'ın Balkanlar'ın tam merkezindeki stratejik konumuyla, iş ortamıyla, uygun ve nitelikli iş gücüyle, teşviklerle yatırımcılar için büyük fırsatlar barındırdığını söyledi.

2015 yılı itibarıyla 130 olan Sırbistan'da faaliyet gösteren Türk firması sayısının 800'ü geçtiğini söyleyen Erdoğan, Sırbistan'da 2011 yılında 1 milyon dolar civarında olan Türk yatırımlarının, 2018 yılında 200 milyon dolara ulaştığını vurguladı. Türkiye ile Sırbistan'ın ilişkilerini geliştirebileceği alanlardan en önemlisinin de turizm olduğuna dikkati çeken Erdoğan, 2018 yılında Sırbistan'dan Türkiye'ye gelen turist sayısının yüzde 53 artış göstererek rekor kırdığını ve 225 bin Sırp turisti ağırladıklarını bildirdi. Türkiye'den de 97 binin üzerinde turistin Sırbistan'ı ziyaret ettiğini ifade eden Erdoğan, bu sayının bu yıl daha da artacağını kaydetti. Erdoğan, "Sırbistan ile sahip olduğumuz vizyon birliği, bölge için büyük bir fırsattır. Gelin Sırbistan ile ilişkilerimizin ekonomik boyutunu hep birlikte daha da güçlendirelim. Bizler, iki ülkenin cumhurbaşkanı ve hükümetleri olarak siz iş insanlarımızın, girişimcilerimizin her daim yanındayız. Her iki ülkenin iş insanlarından, iş birliği içinde iki ülkenin potansiyelinden tam anlamıyla yararlanılacak projeler geliştirmenizi bekliyoruz" dedi.

Sırbistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ise, Mustafa Kemal Atatürk'ün modern Türkiye'nin kurucusu ve Karacevic'in de yakın arkadaşı olduğunu söyledi. Atatürk'ün Sırpça bildiğini, Balkan halklarının sorunlarını görüp anladığını ve ilişkilerin iyi niyete muhtaç olduğunu anladığını belirten Vucic, bunun 100 yıl sonrasında da Cumhurbaşkanı Erdoğan'la tanıştıklarını söyledi. Vucic, "Sırbistan-Türkiye ilişkilerini nasıl ileriye taşıyabiliriz? Bunun için çabalıyoruz" dedi. Erdoğan'ın 2017'de Sırbistan ziyareti ile ülkesinde pek çok değişimi getirdiğini belirten Vucic, yeni Novi Pazar - Tutin otoyolunun açılacağını söyledi. Birkaç yıl sonra çok farklı bir Sırbistan görüleceğini aktaran Vucic, Türk yatırımcılara müteşekkir olduğunu ve Türk yatırımcılarını Sırbistan'a, Sırp yatırımcılarını da Türkiye'ye davet ettiğini söyledi. Erdoğan'ın Türkiye'nin gayri safi yurtiçi hasılasını 3 bin 500'den 11 bin 500'e çıkardığını belirten Vucic, "Erdoğan'ın Türkiye'nin gelişmesine ne kadar adandığını görüyoruz. Böyle bir gelişimi Avrupa'da görmedik" dedi. İlerleme kaydettikçe ihtiyaç ve taleplerin de arttığını söyleyen Vucic, "Bundan korkmamalıyız.  Bu durumun azimle üzerine gitmeliyiz. İnanıyorum ki Recep Tayyip Erdoğan ve Tanju Bilgiç de biliyorlar ki Sırbistan'daki her bir Türk yatırımcının elini sıktım, bütün Türk yatırımcıları şahsen tanıyorum. Her zaman Türk yatırımcıların yanında olmaya devam edeceğiz. İstihdam da bizim için çok önemli. Sırp iş insanlarını da Türkiye'de yatırıma davet ediyorum. Sırbistan'da spa turizmi için çok güzel imkânlar mevcut; ancak Türkiye'deki jeotermal tesisler kadar ileri düzeyde değiller. Biz de spa turizmini özelleştirmek istiyoruz. Türkleri bu alanlarda da yatırıma davet ediyorum, karşılığını da alacaklarına eminim.  Yatırımlarınız sayesinde Sırbistan'da otoyolsuz yer kalmayacak. Türk yatırımlarının değerinin farkındayız. Bize desteğe devam ediniz. Yapay zekâ, robot, savunma teknolojileri sektörlerinde her iki ülke de büyük potansiyele sahip; bu alanlarda da iş birlikleri yapabiliriz.  Sırbistan'a bu kadar yakınlık duyduğunuz için teşekkür ediyorum. Sırbistan'ın en ücra köşelerine yatırım yapıyorsunuz, bu da bize duyduğunuz güven ve saygıyı gösteriyor.  Yaşasın Sırbistan-Türkiye dostluğu" dedi.

Olpak: "Sırbistan iş dünyasının da Türkiye'ye yatırım yapmasını bekliyoruz"

DEİK Başkanı Nail Olpak, "Bugün, bu salonda bulunan iki ülke iş insanıyla amacımızı net olarak biliyoruz. Hem, dostluk ilişkilerimizi güçlendireceğiz hem de ekonomik ilişkilerimizi geliştireceğiz" dedi. Türkiye ile Sırbistan arasındaki ticaret hacminin son 5 yılda yüzde 72 artarak 1,2 milyar dolara yükseldiğini belirten Olpak, ticaret hacminin bu yıl da artarak devam ettiğini vurguladı ve iki ülke arasındaki 5 milyar dolar hedef için yeterli seviyede olunmadığını söyledi. Sırbistan'daki 800 Türk firmasının toplam 200 milyon dolara ulaşan yatırımlarının ise, memnuniyet verici olduğunu belirten Olpak, "Elbette, Sırbistan İş dünyasının da Türkiye'ye yatırım yapmasını bekliyoruz" dedi.

"Çalışma vizeleri kolaylaştırılmalı"

2018 yılında Belgrad'da gerçekleştirilen temasların sonrasında revize STA anlaşmasının yürürlüğe girmesini iş dünyası tarafından memnuniyetle karşılandığını belirten Olpak, "Bunun bir sonucu olarak, Tohumculuk ve AR-GE konusunda iş birliği yapılabileceğimizi görüyoruz. Sırbistan'da, imalat sanayinin yanı sıra, inşaat ve gayrimenkul sektöründe de fırsatlar olduğunu görüyoruz. Bu noktada, müteahhitlerimizin daha fazla iş yapabilmeleri için, prosedürlerin ve işçi giriş çıkış süreçlerinin kolaylaştırılması önemlidir" dedi. Sırbistan'da Türkçe bilen ara eleman ihtiyacı sebebiyle çalışma vizelerinin kolaylaştırılması ve Türkçe eğitim veren kurumların arttırılmasına ihtiyaç duyulduğunu belirten Olpak, "Türkiye'den Sırbistan'a ilaç ihracatı, bir başka başlık olup, bunu sağlamak için, iki ülke kurumlarının atacağı adımlar önemlidir. İki ülke arasında ortak sanayi bölgesi kurulması da üzerinde çalışılabilecek bir başka başlıktır" dedi.

Sırbistan Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Marko Cadez ise, özellikle Saray Bosna – Belgrad otoyolu için teşekkür ederek konuşmasına başladı.  250'nin üzerinde iş insanının bu salonda olmasının iki ülke ilişkilerinin çok iyi olduğunu gösterdiğini belirten Cadez, 2017 yılının Ekim ayından bu yana 800 binden fazla ekonomik alışveriş yapıldığını söyledi. 1 Haziran'da gümrüksüz gıda protokolünün yürürlüğe girdiğini belirten Cadez, 2018 yılından bugüne 213 şirketin Sırbistan'a geldiğini söyledi. Sırbistan'da 10'dan fazla Türk fabrikasının inşa edildiğini vurgulayan Cadez, "Sırbistan ekonomisi için Türkiye pazarı fırsatlara sahip. İhracatımızı artırmak istiyoruz. Sizlerden destek rica ediyorum. Bu foruma katılan Sırp şirketleri daha çok ihracat şirketi. Türkiye piyasasına girmek istiyorlar. Biz de yatırımcılara yardımcı olmak için buradayız" dedi. Belgrad'a yakın 16 serbest ticaret bölgesi olacağına değinen Cadez, "Tüm koşullar ve siyasi irade var ve önümüzde engel yok" dedi.