Türk ve Japon iş dünyasının önde gelen temsilcilerinin katıldığı ve DEİK/Türkiye-Japonya İş Konseyi ve Keidanren tarafından düzenlenen 28. Türkiye-Japonya İş Konseyi Ortak Toplantısı'nda ikili ticari ve ekonomik ilişkilerin geleceği mercek altına alınarak, ortak yatırım projeleri ve denizaşırı ülkelerdeki iş birliği fırsatları çağrısında bulunuldu.
DEİK/Türkiye-Japonya İş Konseyi ve Keidanren tarafından düzenlenen 28. Türkiye-Japonya İş Konseyi Ortak Toplantısı, T.C. Ticaret Bakanlığı Uluslararası Anlaşmalar ve AB Genel Müdürü Hüsnü Dilemre, Japonya Ekonomi, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı Uluslararası Ticaret Politikası Genel Müdür Yardımcısı Takako Tujisaka, DEİK Başkanı Nail Olpak, Japonya-Türkiye Ekonomi Komitesi Eşbaşkanı & Mitsubishi Electric Corporation Başkanı ve CEO'su Kei Uruma ve DEİK/Türkiye-Japonya İş Konseyi Başkanı Ahmet Çalık'ın katılımlarıyla 8 Ekim 2025 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirildi.
Bu yıl 28'incisi gerçekleştirilen Türkiye-Japonya İş Konseyi Ortak Toplantısı'na, Türk ve Japon iş dünyasının önde gelen temsilcilerinin yanı sıra aralarında üst düzey bürokratların da yer aldığı 200'e yakın konuk katıldı.
Dilemre: "Japonya'nın Türkiye'deki doğrudan yatırım stoku 3,1 milyar dolara ulaştı"
T.C. Ticaret Bakanlığı Uluslararası Anlaşmalar ve AB Genel Müdürü Hüsnü Dilemre, yatırımların ikili ilişkilerin en güçlü halkalarından birisi olduğuna dikkati çekerek, geçen yıl itibarıyla Japonya'nın Türkiye'deki doğrudan yatırım stokunun 3,1 milyar dolara ulaştığını ve 275 Japon şirketinin Türkiye'de faaliyet göstermekte olduğunu söyledi. Türkiye'nin jeostratejik konumunun AB Gümrük Birliği'ne entegrasyonu, 24 Serbest Ticaret Anlaşması, genç ve nitelikli iş gücü, ülkeyi Avrupa ve çevre bölgelere yönelik üretim, ihracat ve dağıtım üssü haline getirdiğini belirten Dilemre, "Ayrıca, üçüncü ülkelerde müteahhitlik iş birliği potansiyelini de özel olarak vurgulamak isterim. Yeni Dubai Metrosu, Yeni Doha Havalimanı ve Marmaray gibi prestijli projelerde elde edilen başarılar, iş birliğimizin somut göstergeleridir. Afrika'dan Orta Asya'ya uzanan geniş bir coğrafyada bu iş birliği modeli ile gerçekleştirilmiş projelerin, önümüzdeki dönemde Suriye ve Ukrayna'nın yeniden imarı kapsamında da zenginleştirilmesi mümkündür. T.C. Ticaret Bakanlığı olarak, Türkiye ile Japonya arasındaki ticaret, yatırım ve ekonomik ilişkileri, mevcut dostluk zeminine yakışır, karşılıklı potansiyeli tam anlamıyla yansıtan ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşturmakta kararlıyız. Bu hedefe ulaşma yolunda, iş dünyasının öncü rolüne büyük önem atfediyoruz" dedi.
Türkiye-Japonya ticaret hacminin 2024 yılında 5,4 milyar dolar seviyesine ulaştığını aktaran Dilemre, "Ancak, ticaretimizde Japonya lehine yaklaşık 7 katlık bir dengesizlik bulunduğunu da not etmek durumundayız. Türkiye olarak önceliğimiz, bu dengesizliği azaltarak ticaretimizin karşılıklı faydaya dayalı, daha dengeli ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşturulmasıdır. Müzakereleri uzun süredir devam eden Türkiye-Japonya Ekonomik Ortaklık Anlaşması'nın bu dengesizliği azaltmak adına büyük önem taşıdığını değerlendiriyoruz" değerlendirmesinde bulundu.
Tujisaka: "Türkiye'yi güvenilir bir ortak olarak görüyoruz"
Japonya Ekonomi, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı Uluslararası Ticaret Politikası Genel Müdür Yardımcısı Takako Tujisaka ise, Türkiye'nin stratejik konumuna ve nitelikli iş gücüne dikkati çekerek, ülkenin uzun vadeli kalkınma hedefleri doğrultusunda yabancı yatırımı artırma çabalarına destek vermeyi hedeflediklerini belirtti.
İki ülke arasında yatırımın geliştirilmesi için çalıştıklarını ifade eden Takako, "Ekonmomik Ortaklık Anlaşması (EPA) çerçevesinde gümrüklerin kaldırılması ve iş ortamının iyileştirilmesiyle iki ülke arasındaki yatırımları artırmak, Türkiye'nin Avrupa ve Orta Doğu'ya yönelik üretim üssü olmasını desteklemek istiyoruz" şeklinde konuştu. Takako, toplantı kapsamında karşılıklı fikir alışverişleri yapıldığını, buradan çıkan önerilerin iki ülkenin çalışmalarına katkı sağlayarak gelecek 100 yılın iş birliği çerçevesini şekillendireceğini ifade ederek, "Dünyanın belirsizlik döneminden geçtiğini görüyoruz. Bu nedenle Japonya olarak ticaret ve yatırım ortamlarını güçlendirirken, Türkiye'yi güvenilir bir ortak olarak görüyoruz. İki ülke arasında kazan-kazan esasına dayalı ilişkiler kurmak ve EPA'nın en kısa sürede sonuçlanması için çalışacağız. Avrupa, Orta Asya ve Afrika gibi çevre ülkelere yönelik uygulamaların da genişlemesini destekleyeceğiz" dedi.
Olpak: "Japonya ile ticaret hacmimizde tabloyu daha dengeli hale getirecek ve ticaretimizi artıracak stratejilere ihtiyacımız var"
Türkiye ve Japonya arasındaki ticaretin geçen yıl 5,4 milyar dolar seviyesinde bulunduğunu ve bu rakam ile birlikte iki ülke arasındaki ticaret dengesinin hedeflere uygun olmadığını ifade eden DEİK Başkanı Nail Olpak, "Ancak, Türkiye ile Japonya arasındaki ikili ticaret hacmindeki mevcut tablonun iyileştirilebileceğini düşünüyoruz. Hem iş dünyası hem de ekonomi yönetimimizin yetkilileriyle tabloyu dengeli hale getirecek ve artıracak stratejilere ihtiyacımız var. Türkiye ile Japonya arasında görüşmeleri sürdürülen Ekonomik Ortaklık Anlaşmasının (EPA) karşılıklı fayda prensibiyle şekillendirilmesi oldukça önemli. Bu bağlamda göreve gelecek yeni Japon hükümetinin de bu süreçte pozitif rol almasını bekliyoruz" dedi.
Ortak yatırım projelerine ve üçüncü ülkelerdeki iş birliği fırsatlarına da dikkati çeken Olpak, "Enerji başta olmak üzere daha fazla projede beraber olmak arzumuz. Sadece kendi ülkelerimizde değil üçüncü ülkelerde daha fazla iş birliği ve bunun için de ortak finansman ve fırsatların geliştirilmesi gerekiyor. Türkiye ve Japonya'nın arasında şu an az sayıda da olsa üçüncü ülkelerde güzel iş birlikleri bulunuyor. Ancak mevcut fırsatlara baktığımızda daha fazla iş birliği yapmamız gerektiği kanaatindeyim. Burada Afrika'nın öne çıktığını söylemek isterim. Devamında Ukrayna ve Suriye'yi çok konuşuyoruz. Şartlar oluştuğu ölçüde elbette oralar da olacaktır" şeklinde konuştu. Türkiye'nin Avrupa, Afrika ve Ortadoğu'ya ulaşma konusunda önemli bir fırsat noktası olduğunu ve Japonların bunun öneminin farkında olduğunu dile getiren Olpak, Japonya iş dünyasının da bu fırsatlardan faydalanmaları için desteğe hazır olduklarını ifade etti.
Uruma: "Türkiye, Japonya açısından önemli bir iş merkezi konumunda"
Japonya-Türkiye Ekonomik Komitesi Eşbaşkanı ve Mitsubishi Electric Corporation Başkanı Kei Uruma, Türkiye'nin, Avrupa ve Afrika'nın kesişim noktasında yer aldığını ve Japonya açısından önemli bir iş merkezi konumunda bulunduğunu belirterek, ülkenin son dönemde yatırım destinasyonları arasında öne çıkmaya başladığını dile getirdi. Japonya ve Türkiye arasındaki EPA'nın tamamlanmasının önemine dikkati çeken Uruma, Türkiye'nin yatırım açısından cazibesini koruması için iki ülke arasındaki EPA'nın veya sosyal güvenlik iş birliği gibi çerçevelerin oluşturulması, ticaretin serbestleşmesi ve iş ortamının iyileştirilmesi gerektiğini söyledi.
Keidanren'in Mart ayında Ekonomik Ortaklık Anlaşmasının sonuçlandırılması konusunu ele aldıklarını belirten Uruma, "Ekonomik Ortaklık Anlaşması hayata geçerse, Japon şirketlerinin Türkiye'ye yatırımları ve Türkiye'den üçüncü ülkelere yönelik yatırımların da gelişmesi kolaylaşacaktır. Bundan sonraki süreçte yatırım ortamını, üçüncü ülkelerdeki iş birliklerini ve kazan-kazan ilişkilerini konuşacağız. Bu potansiyellerin EPA tabanında daha da gelişeceğini düşünüyorum" şeklinde konuştu.
Çalık: "Üçüncü ülkelerde ortaklığımızı güçlendirecek adımları birlikte atabiliriz"
DEİK/Türkiye-Japonya İş Konseyi Başkanı Ahmet Çalık ise, "Türkiye ve Japonya iş dünyalarının ticari diplomasi alanında faaliyet gösteren temsilcileri olarak, uzun yıllara dayanan dostluk ve iş birliğimizin yeni bir adımını birlikte atmaktan büyük memnuniyet duyuyorum" dedi. Türk ve Japon iş dünyası arasında karşılıklı farkındalık oluşturularak, ortak projelerle iş birliğinin ilerletildiğini belirten Çalık sözlerini şöyle sürdürdü: "Yeni ortaklıklar kurmak, var olan ticari ilişkilerimizi çeşitlendirmek, teknolojiden enerjiye, finanstan altyapıya uzanan alanlarda iş birliğini büyütmek için önümüzde çok değerli fırsatlar bulunuyor. Türkiye ve Japonya arasında ikili ticari ve yatırım ilişkilerinin geliştirilmesi ve dengeli hale getirilmesi önemli. Gerek Türkiye'de gerekse Orta Asya, Avrupa ve Afrika gibi coğrafyalarda ortaklığımızı güçlendirecek adımları birlikte atabiliriz. İş birliklerimizi enerjiden üretime, sağlıktan yapay zekaya ve start-up şirketlerine, kritik minerallerden üçüncü ülkelerdeki ortaklıklara kadar pek çok alanda geliştirme gayretlerimiz kararlılıkla sürecektir. All Nippon Airways (ANA) uçuşlarının Şubat ayında başlaması coğrafi mesafe göz önüne alındığında önemli bir gelişmedir. Daha fazla Türk ve Japon turistin ülkelerimizi ziyaret etmesi başta olmak üzere, karşılıklı taşımacılığın artmasına ve iş heyetlerinin daha fazla ziyaretlerine büyük katkı sağlayacaktır." şeklinde konuştu.
Toplantının açılış konuşmalarının ardından iki ülke iş dünyası temsilcilerinin katılımıyla "Türkiye-Japonya Ticaret ve Yatırım Ortamı", "Üçüncü Ülkelerde İş Birliği ve Ortak Finansman Fırsatları" ve "Karşılıklı Kazanımlar için Türk – Japon İş Birliği – Kentsel Altyapı, Teknoloji, Ar-Ge, Üretim ve Yatırım Alanlarında Sektörel Fırsatlar" panelleri gerçekleştirildi. Panellerin ardından ise DEİK ile Keidanren arasında Ortak Bildiri imzalandı.
28. Türkiye-Japonya İş Konseyi Ortak Toplantısının sponsorları Çalık Holding, Sarten, Arıkan, Makyol, Toyoink ve Toyotetsu oldu.
