DEİK'İN KUZEY ve BATI AFRİKA GEZİSİ'NDE İLK DURAK CEZAYİR
T.C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın öncülüğünde Cezayir, Moritanya ve Senegal'e gerçekleştirilen 2018 yılının ilk Afrika resmi ziyareti, Ekonomi Bakanlığı koordinasyonunda ve DEİK'in organizasyonu ile Türk iş dünyası temsilcilerinin katıldığı heyet, Kuzey ve Batı Afrika'nın 3 ülkesini ziyaret ve temaslarını 27 Şubat 2018-2 Mart 2018 tarihleri arasında gerçekleştiriyor. 2018 yılının ilk büyük Kuzey ve Batı Afrika resmi ziyaretleri kapsamında ilk durak Cezayir oldu.
DEİK organizasyonunda düzenlenen Cezayir-Türkiye İş Forumu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cezayir Başbakanı Ahmed Ouyahia, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Cezayir Sanayi ve Maden Bakanı Youcef Yousfi,DEİK Başkanı Nail Olpak, Cezayir-Türkiye İş Konseyi ve Cezayir Ticaret ve Sanayi Odası (CACI) Başkanı Mohamed Laid Benamor, Türkiye-Cezayir İş Konseyi BaşkanıFuat Tosyalı'nın katılımları ile 27 Şubat 2018 tarihinde Cezayir'de gerçekleştirildi. Forumda, 200 Türk ve 600 Cezayirli iş dünyası temsilcileri, ikili iş görüşmeleri ile iki ülkedeki yatırım ve işbirliği fırsatlarını değerlendirdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 3 yıllık bir aranın ardından Cezayir'e ziyaret gerçekleştirildiğine, 500 yıldır kardeşlik duygularıyla bağlı olunan Cezayir'in özel bir yeri olduğuna dikkat çekti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Türkiye'den Cezayir'e, Cezayir'den Türkiye'ye yatırımları artırmalıyız. Cezayir'i Afrika'daki ekonomik istikrar adası olarak görüyoruz. 3,5 milyar ABD Dolarlık ticaret hacmini yeterli bulmuyoruz. En kısa zamanda 5 milyar ABD Dolarına çıkarmamız gerektiğini düşünüyorum. Cezayir bizim Afrika'daki en önemli ticaret ortağımız" dedi. Cezayir'in milli enerji şirketi ile Türk ortaklığı sonucu 1 milyar ABD Dolarlık yeni petrokimya yatırımı konusunda anlaşmaya varıldığını belirten Cumhurbaşkanı, Türk şirketleri tarafından Cezayir'de yapılan yatırımların ve Türk müteahhitlik şirketlerinin Cezayir'de yarattıkları istihdamın önemine vurgu yaptı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, gıda enerji ve turizm alanlarında potansiyel işbirliklerine dikkat çekti.
Cezayir Başbakanı Ahmed Ouyahia, Türkiye ile Cezayir arasındaki ilişkileri her alanda çok daha ileri taşımak istediklerini belirterek, "İlişkilerimizi normal, alışılagelmiş ekonomik düzeyden ayrıcalıklı bir düzeye getirmeliyiz." dedi. Başbakan Uyahya, Cezayir'de düzenlenen ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da katıldığı Türkiye-Cezayir İş Forumu'nda yaptığı konuşmada, Türkiye'nin Cezayir'in ithalatında 7'inci sırada bulunduğunu, iki ülke arasındaki ticaret hacminin 4 milyar ABD Dolarına yaklaştığını söyledi. Uyahya, "Türkiye, 2015 itibarıyla Cezayir'de 3,5 milyar ABD Dolarlık yatırımla en çok proje alan 4'üncü ülke olmuştur" diye konuştu. Uyahya, "Bizim ortak arzumuz, Türkiye ile Cezayir arasındaki iş birliğini her alanda çok daha ileri taşımaktır. Cumhurbaşkanımız Buteflika, bu konuda azami hassasiyet göstermektedir. Bunun yansıması olarak bizler ve iş adamlarımızla iki ülke arasındaki ilişkileri çok daha iyi noktalara ulaştırmalıyız. Bu vizyon doğrultusunda ilişkilerimizi normal, alışılagelmiş ekonomik düzeyden ayrıcalıklı bir düzeye getirmeliyiz. Bütün iş adamları aslında bizim ve Sayın Cumhurbaşkanı sizin diyeceklerinizi bekliyor. İş adamlarımız bizden alacakları yeşil ışıkla bu ilişkiyi daha da iyi noktaya taşıyacaklardır" dedi.
Cezayir Sanayi ve Maden Bakanı Youcef Yousfi, Cezayir ile Türkiye'nin çok güçlü ilişkileri olduğunu belirterek, "Ortak arzumuz iki ülke arasındaki ekonomik ilişkileri de siyasi ilişkiler gibi yüksek seviyeye çekebilmek. Bunun için çalışmalıyız" dedi. Yousfi, Türkiye ile Cezayir'in tarihi bağlarının güçlü olduğunu ve bu bağın siyasi alanda görüldüğünü söyledi. Yousfi, iki ülkenin çizmiş olduğu vizyonun başarılması için iş insanlarının katkısının çok önemli olduğunu ifade ederek, Türk yatırımcılarının Cezayir'de çok başarılı olduğunu vurguladı. Yousfi, Tosyalı Holding tarafından Cezayir'in Oran şehrindeki demir-çelik fabrikasını da en başarılı Türk yatırımlarından birisi olarak gösterdi. Yousfi, Cezayir'in dış ticaret hacminde Türkiye'nin yedinci sırada olduğunu ve her iki ülke arasında 4 milyar ABD Dolarlık ticaret yapıldığını bildirerek, "Türkiye ile çok güçlü ilişkilerimiz var. Ortak arzumuz iki ülke arasındaki ekonomik ilişkileri de siyasi ilişkiler gibi yüksek seviyeye çekebilmek. Bunun için çalışmalıyız. 2015 yılı itibariyle Türkiye ülkemizde en çok proje alan ülke olmuştur. İş adamlarımız ile iki ülke arasındaki ilişkilerimizi ayrıcalıklı bir düzeye ulaştırmamız gerekiyor" dedi.
Cezayir ile Türkiye arasındaki ilişkilerin köklü ve derin olduğunu vurgulayan DEİK Başkanı Nail Olpak ise, "Müteahhitlerimiz birçok projeye imza atıyor. Bundan sonra da; altyapı, baraj, karayolu ve demiryolu projelerinde, Cezayir'de varlığımızı sürdürmek istiyoruz." diye konuştu. Afrika'nın 4.üncü büyük ekonomisi olan Cezayir'e makine ve benzeri sanayi mamulleri satarak, doğalgaz ve yatırım mamulleri satın alındığını ifade eden Olpak, iki ülke arasındaki ticaretin birbirine rakip ürünlerden ziyade, tamamlayıcı ürünlerden oluştuğunu belirtti. Türk yatırımcıları için, Cezayir'de; alt yapı yatırımları yanısıra, yedek parça, ekipman, elektrikli ve elektronik aletlerinin imalat ve montajının da, önemli olacağına belirterek, şöyle devam etti: "Tekstil sektöründe faaliyet gösteren bir Cezayir-Türk ortaklığının, önümüzdeki ay faaliyete geçireceği İplik üretimi, bir başka önemli gelişme. Bir iş insanı için, altın bir kural vardır. Elde ettiği başarıyla asla yetinmemek ve daha fazlası için çalışmak. Bu inançla, sıra, yarım asırlık dostluğumuzun ve birbirimize olan güvenimizin, daha fazla karşılıklı iş birliğiyle taçlandırılmasında. Sıra, ülkelerimiz arasında imzalanacak Serbest Ticaret Anlaşmasında. İbn-i Haldun, asırlar öncesinden bizlere şöyle sesleniyor; "Eğer basiretli hareket eder, tedbirli davranır, haksızlık etmez ve doğru yoldan sapmazsanız, pazarınızdan som altın ve saf gümüş eksik olmaz."
2017 yılının Aralık ayı sonunda Sudan, Çad ve Tunus'a yapılan ziyaretlerden sonra, 2018 yılının ilk büyük Afrika heyet ziyaretini gerçekleştiren DEİK, Cezayir sonrası Moritanya ve Senegal iş heyeti programları ile resmi ziyaretlerine devam edecek.
Türkiye - Cezayir Ticari İlişkiler (Ekonomi Bakanlığı, 2017)
Toplam Dış Ticaret Hacmi: 2.4 milyon ABD Doları
Türkiye'den Cezayir'e Yapılan İhracat: 1.7 milyar ABD Doları
Başlıca İhracat Kalemleri: Demir-çelikten inşaat ürünleri, tohum, hububat, kuru baklagil cihazları, karayolu taşıtları için aksam, parça ve aksesuarlar, mobilyalar.
Türkiye'nin Cezayir'den yaptığı ithalat: 766 milyon ABD Dolar
Başlıca İthalat Kalemleri: Petrol gazları, saf amonyak, kamış pancar şekeri ve kimyaca saf sakkaroz, sökülecek gemiler, suda yüzen sökülecek diğer araçlar, alkoller, hidrojen, asal gazlar ve diğer ametaller, hurma, incir, ananas, avokado ve guava armudu, mango.
Dış Ticaret Dengesi: Türkiye lehine 946 milyon ABD Doları