KOSOVA'DA İŞ ve YATIRIM FIRSATLARI, DEİK'TE ELE ALINDI
DEİK tarafından gerçekleştirilen Türkiye-Kosova İş ve Yatırım Forumu, T.C. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci veKosova Cumhuriyeti Sanayi ve Ticaret Bakanı Hykmete Bajrami'nin katılımları ile DEİK Başkanı Ömer Cihad Vardan'ın ev sahipliğinde 18 Ekim 2016 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirildi.
T.C. Ekonomi BakanıNihat Zeybekci, Forumun kapanışında yaptığı konuşmada, Kosova ile 2015 yılında imzalanan Serbest Ticaret Anlaşmasının onaylanması halinde Türk iş dünyası temsilcilerinin Kosova'da üretmek konusunda daha da istekli olacaklarını söyledi. Türkiye'ye sıfır gümrük vergisi ile ihracat yapılmasının önemine değinen Bakan Zeybekci, Türkiye'nin dünyanın birçok ülkesinde yatırımları ile adından söz ettirdiğini ifade ederek, Rusya'da 70 milyar ABD Dolarlık müteahhitlik projesinin Türk firmaları tarafından üstlenildiğini, Mısır'da 6 milyar ABD Dolarına yakın Türk yatırımı bulunduğunu, Etiyopya'da ise 3 milyar ABD doların üzerinde Türk yatırımının mevcut olduğunu söyledi. Kosova ile Türkiye arasında imzalanan STA'nın onaylanmasını beklediklerini belirten Bakan Zeybekci, bu sayede Kosova'daki Türk yatırımlarının artacağını vurguladı. Bakan Zeybekci son olarak, Kosova'nın Türkiye'ye ihracatının kısa zamanda 100 milyon ABD Dolarına çıkmasını da arzu ettiklerini belirtti.
Kosova Cumhuriyeti Sanayi ve Ticaret Bakanı Hykmete Bajrami, Kosova'nın Türkiye ile ikili ilişkilerini güçlendirmek istediklerini vurguladı. Bakan Bajrami, farklı sanayi sektörlerinde işbirliğini geliştirmek isteyen Kosova'da hâlihazırda 705 aktif Türk şirketinin varlık gösterdiğini hatırlattı. Türkiye'nin Kosova'dan yaptığı ithalatın 2015 yılında 250 milyon Avro'ya ulaştığını, bu seviyenin memnuniyet verici olduğunu söyledi. Kosova'da elverişli bir yatırım ortamı yaratmak istediklerini belirten Bajrami, makroekonomik istikrarı sağlamış durumda olduklarını, iş yapmak için güvenli bir ortam yaratmak çabasında bulunduklarını, bunun içinde özellikle ülkenin hukuki sistemine yatırım yaptıklarını vurguladı. Bölge ülkeleri ile kıyaslandığında düşük maliyetli ve eğitimli iş gücü yaratmakta avantajlı konumda olduklarını hatırlatan Kosova Sanayi ve Ticaret Bakanı Bajrami, Dünya Bankası İş Yapma Kolaylığı (Doing Business) sıralamasında 189 ülke içinde 66'ncı sırada yer aldıklarını ifade etti. Kosova'da ithalatı serbestleştirdiklerini vurgulayan Bakan, özellikle Kosova'da üretilmeyen hammadde ve makine konusunda alım yaptıklarını belirtti. Türkiye'den gelecek girişimlerin büyük memnuniyetle karşılanacağını hatırlatan Bakan Bajrami, altyapı, tarım, sanayi bölge yatırımlarına ihtiyaç duyduklarını söyledi ve Türk yatırımcıları özellikle inşaat, sağlık ve bankacılık sektörlerinde yatırım yapmaya Kosova'ya davet etti.
DEİK Başkanı Ömer Cihad Vardan ise, Forum'da Türkiye ile Kosova arasındaki işbirliği ve yatırım imkânlarının istişare edildiğini söyledi. Avrupa'nın kalbinde yer alan Kosova ile Türkiye'nin ilişkilerinin çok daha sıkı ve derin olmasını arzu ettiklerini belirten Vardan, STA ve çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmasının imzalandığını hatırlattı.DEİK Başkanı Vardan, Ziraat Bankası'nın Kosova'da şube açtığını belirtti ve sözlerine şöyle devam etti: "Gelişen yatırım ortamında, hâlihazırda havalimanı da dâhil olarak Kosova'da birçok Türk işletmesi açıldı ve bunlar binlerce Kosovalı kardeşimize iş imkânı sağlıyor. Ancak daha çok iş yapabilmemizin önünde bir takım sıkıntılar devam ediyor. Örneğin, imzalanan Serbest Ticaret Anlaşması (STA) henüz onaylanıp yürürlüğe girmedi" dedi. Gümrüklerde şirketlerin daha fazla gümrük vergisi ödemesine sebep olan bir takım teknik sorunların da çözülmesi gerektiğini belirten Vardan, bu teknik ayrıntıların çözümüyle birlikte Kosova'yla iş yapan kişi ve kurum sayısının artacağını ve iş hacminin de genişleyeceğini söyledi. 1 Nisan 2016'da yürürlüğe giren İstikrar ve Ortaklık Anlaşmasını önemsediklerini vurgulayan DEİK Başkanı Vardan, "DEİK ile Kosova Türkiye Ticaret Odası (KTTO) ve Kosova Yatırım ve İşletmeleri Destekleme Ajansı (KIESA) arasında imzalanan işbirliği anlaşmaları ile iki ülke şirketleri arasında kurumsal diyalog mekanizması güçlenecek ve ekonomik işbirliği artacak" dedi.
Toplantıda; DEİK ile Kosova Yatırım ve İşletmeleri Destekleme Ajansı(KIESA) ve DEİK ile Kosova Türkiye Ticaret Odası (KTTO) arasında iyi niyet anlaşması (MoU) imzalandı.
TÜRKİYE-KOSOVA TİCARİ İLİŞKİLER:
Türkiye-Kosova ikili ticareti (Ekonomi Bakanlığı-2015)
Toplam dış ticaret hacmi: 249 milyon ABD Doları
Türkiye'den Kosova'ya yapılan ihracat: 217 milyon ABD Doları
Başlıca ihracat kalemleri: Tekstil, dokuma halı, unlu mamüller, alüminyum çubuk ve mobilya aksam ve parçaları.
Türkiye'nin Kosova'dan yaptığı ithalat: 8 milyon ABD Doları
Başlıca ithalat kalemleri: Bakır, plastik, alüminyum ve kağıt.
Dış ticaret dengesi: 233 milyon ABD Doları