DEİK ev sahipliğinde, Rusya Federasyonu Tataristan Cumhurbaşkanı Rustam Minnihanov, T.C. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Rusya Federasyonu Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov ve DEİK/Türkiye-Rusya İş Konseyi Başkanı Tuncay Özilhan'ın katılımları ile gerçekleştirilen DEİK/Türkiye-Tataristan İş Forumu, 15 Aralık 2016 tarihinde Ankara'da yapıldı.
Rusya Federasyonu Tataristan Cumhurbaşkanı Rustam Minnihanov, geçen haftaki ziyaretten büyük memnuniyet duyduklarını belirtti. Minnihanov, Türk iş adamlarının Tataristan'da yaklaşık 2 milyar ABD Doları civarında yatırım yaptıklarını belirtti ve sözlerine şöyle devam etti: "Türk şirketleri arasında ülkemizin en büyük vergi mükellefleri arasında olanlar var. Doğrudan uçuşların yapılması konusunda THY ile görüşmelerimiz sürüyor. Vize, önemli konulardan bir tanesi. En azından işadamları için bu sıkıntıyı çözebilmek için çalışıyoruz. Çoklu vize uygulaması ile çözüme kavuşacağımızı düşünüyoruz."
T.C. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci,Rusya ile ekonomik ilişkilerde öncelikle 2015 Kasım öncesine dönülmesinin hedeflendiğini, ancak bu aşamanın nihai hedefin dörtte biri anlamına geldiğini vurguladı. Bakan Zeybekci, "Türk iş insanlarına halen vize uygulanıyor. Biz Rus işadamlarına tüm alanlarda vize uygulamıyoruz. Rusya'daki Türk yatırımları için istihdam amaçlı Türkiye'den işçi götüremiyoruz" dedi. Yaş meyve sebze ihracatının önünün açılması için verilen talimatların halen yetersiz düzeyde olduğunu belirten Bakan Zeybekci, "Rusya ve Türkiye birbirine asla rakip olamayacak ülkedir. İki ülke birbirini tamamlayıcı niteliği en yüksek iki ülkedir. Engelleyici uygulamalarda kazanan yoktur. Her iki taraf da kaybeder. Adımların karşılıklı ve kazan-kazan seviyesinde olması gerekir" dedi.
Ekonomi Bakanı Zeybekci, Tataristan'dan Türkiye'ye gelecek potansiyel yatırımlar açısından petrokimya endüstrisine dikkat çekti ve sözlerini şöyle sürdürdü: "Hammadde fiyatlarında dalgalanmalar oluyor ve bu bir süre daha devam edecektir. Dünyadaki büyüme trendi ve talep o denli artmayacaktır. OPEC ise arzı ancak bir miktar kısabilir. Petrokimya endüstrisinde Tataristan'ın fırsatları değerlendireceğine inanıyorum. Petrokimya sektöründe cari açığımız 20 milyar ABD Doları civarında. Bu açığın Türkiye'de yapılacak yatırımlar ile kapatılması, yeni teşvik sistemimizle birlikte mümkündür. Türkiye'nin stratejik bir ihtiyacı olacaksa bunun dost ve kardeş bir ülke tarafından yapılması tercihimizdir".
Rusya Federasyonu Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov, iki ülkenin Cumhurbaşkanları'nın bilgeliği sayesinde geçmişteki ekonomik ilişkileri geliştirmeye yönelik çalışmalar yapılması ve 100 milyar ABD Doları hedefine ulaşılmasının mümkün olabileceğini belirtti. Karlov, "Meyve sebze üretimindeki ksııtlamalar kaldırıldı, charter uçuşları yeniden düzenledi. Rus ürünlerine karşı anti-damping uygulamalarının kaldırılması ve gümrük vergilerinin sıfırlanması önemlidir. 2017-2019 döneminde bankacılık ilişkilerinin geliştirilmesi, yerli para birimlerinin kullanımı ile ekonomik ilişkiler eskisinden de iyi seviyeye ulaşacaktır" dedi.
DEİK/Türkiye-Rusya İş Konseyi Başkanı Tuncay Özilhan ise, Tataristan'da faaliyet gösteren yabancı sermayeli şirketler arasında Türk firmalarının ilk sırada olduğunu vurguladı ve bölgedeki yabancı yatırımların yaklaşık dörtte birinin Türkiye menşeili olduğunu belirtti. Son yıllarda bölgesel iş olanaklarından yararlanmak amacıyla faaliyetlerini Moskova dışındaki bölgelere yaymak için adımlar atan Türk şirketleri için Tataristan'ın büyük bir potansiyel vaad ettiğini belirten Özilhan, 2001 yılında 7,7 milyon ABD Doları olan karşılıklı ticaret hacminin 2014 yılında 509 milyon ABD Dolarına ulaştığını, 2015 yılında ise 208 milyon ABD Dolarına gerilediğini söyledi. Türkiye–Tataristan ticaretinde gümrük işlemlerinin hem Tataristan gümrüklerinde hem de Rusya'nın diğer gümrüklerinde yapılmakta olduğunu hatırlatan DEİK İş Konseyi Başkanı Özilhan, gerek Türkiye'nin Tataristan'a ihracatının, gerekse toplam ticaret hacminin resmi rakamlardan daha fazla olduğunun tahmin edildiğini belirtti.
İş Forumu sonunda aralarında TÜBİTAK, Tataristan Ekonomi Bakanlığı, Gebze Organize Sanayi'nin de bulunduğu özel sektör-özel sektör ve özel sektör-kamu kurumları arasında üç işbirliği anlaşması imzalandı.
TÜRKİYE-RUSYA TİCARİ İLİŞKİLER:
Türkiye-Rusya ikili ticareti (Ekonomi Bakanlığı-2015)
Toplam dış ticaret hacmi: 23,9 milyar ABD Doları
Türkiye'den Rusya'ya yapılan ihracat: 3,6 milyar ABD Doları
Başlıca ihracat kalemleri: Meyve, sebze, kara taşıtları için aksam ve parçaları, tekstil ve petrol ürünleri
Türkiye'nin Rusya'dan yaptığı ithalat: 20,4 milyar ABD Doları
Başlıca ithalat kalemleri: Petrol ve petrol ürünleri, taş kömürü, alüminyum ve demir
Dış ticaret dengesi: Rusya lehine 16,8 milyar ABD Doları