Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu – DEİK, Türkiye-Irak Yuvarlak Masa Toplantısını, T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Irak Cumhuriyeti Ticaret Bakanı Atir EL-Gireyri, T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, DEİK Başkanı Nail Olpak, DEİK/Türkiye-Irak İş Konseyi Başkanı Halit Acar ve iş insanlarının katılımlarıyla 8 Mayıs 2025 tarihinde Ankara'da gerçekleştirildi.
T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Türk özel sektörünün ülkenin yeniden kalkınma ve imarına katkı sunmaya hazır olduğunu belirterek, "Türkiye ve Irak arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin daha da gelişmesinin öncelikli hedefleri arasında yer alıyor. Irak'la 2024 yılında karşılıklı ticaretimiz 17,5 milyar doları aşmıştır. Irak, Türkiye'nin ihracat açısından dördüncü en büyük ortağı konumundadır" dedi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'nin iki ülke için 30 milyar dolarlık ikili ticaret hedefi belirlediklerini aktaran Bolat, Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması ile Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi anlaşmalarının yürürlüğe girmesinin önemli olduğunu söyledi.
Bolat: "Türk özel sektörünün Irak'taki yatırım fırsatlardan yararlanmasını destekliyoruz"
Irak'ın son yıllarda istikrar, huzur, ekonomik kalkınma ve yeniden imar sürecine girdiğini belirten Bolat, "Türk özel sektörü, ülkenin yeniden kalkınma ve imarına katkı sunmaya hazır. Türkiye'nin Büyük Fav Limanı ve Kalkınma Yolu Projesi'nin parçası olmasından memnuniyet duyuyoruz. Türkiye'den Irak'a üç günlük mesafede Körfez'e, Körfez'den de Avrupa'ya 8-10 gün içinde ulaşmak mümkün hale gelecektir. Irak'ın transit geçişlerine izin vermesi, Türk taşımacılarının Irak'ın her bölgesinde faaliyet göstermesi açısından büyük bir önem arz etmektedir. Diğer taraftan yaklaşık bir aya yakındır sıkıntı çekilen konu olan tırların sınırda mühürlenmesi ve bunun Musul'daki gümrük noktasında kontrol edilmesi uygulaması, karşılıklı ticaretimizde düşüşe neden oldu. Tedarik zincirlerinin kopmaması, Iraklı alıcıların ve Irak ekonomisinin zarar görmemesi açısından bu uygulamanın tekrar gözden geçirilmesini değerli bakanımızdan ve heyetinden rica ediyoruz. Habur'dan giren ürünlerin Musul baraj noktasına kadar belirli süre için ulaşması zorunluluğu da zorluk meydana getirmektedir. Bu nedenle 72 saatlik sürenin uzatılması olumlu katkı sağlayacaktır" dedi.
Al-Greyri: "Türk iş insanlarının Irak'a girişini kolaylaştıracağız"
Irak Ticaret Bakanı Al-Greyri ise, herhangi bir vize uygulamasının Türk iş insanlarının önünde engel oluşturmaması için yaşanan problemleri çözeceklerini söyledi. Türk iş insanlarının Irak'a girişini kolaylaştıracaklarını belirten Al-Greyri, para transferleriyle ilgili de adımlar attıklarını aktararak, Kalkınma Yolu Projesi'nin ihracat yapmak isteyen bütün yatırımcılar için önemli bir yatırım fırsat olduğunu söyledi.
Olpak: "Irak'ın en iyi ticaret ve yatırım ortaklıklarından birisi olacağını düşünüyoruz"
DEİK Başkanı Nail Olpak ise, "İkili ticaretimiz yaklaşık 15 milyar dolar. Türk inşaat firmalarının Iraktaki üstlendikleri projeler de ikili ekonomik ilişkilerimize güç katıyor. 2024 yılında 870 milyon dolarlık proje üstlendikten sonra bu yılın ilk 3 ayında üstlendiğimiz 110 milyon dolarlık proje ile Irak ekonomisine katkı sağlıyoruz. Ülkelerimiz arasındaki ekonomik ilişkilerin ekonominin hemen hemen her sektöre yayılmasını, ticaretten yatırımlara ve ikili iş birliklerine kadar çeşitlenerek devam etmesini çok değerli buluyoruz. Küresel ekonomi ve ticaret maalesef açıklanan tarifelerin getirmiş olduğu belirsizlik ile iyi bir performans göstermiyor. Bunu aşmanın en iyi yolu da mevcut iş birliklerimizi çok daha ileriye taşımak. Türk iş dünyası olarak, Irak'ın bu çerçevede en iyi ticaret ve yatırım ortaklıklarından birisi olacağını düşünüyoruz. İkili ticaretimizi arttırmak önceliğimiz, ama Irak'ta yatırımları arttırmak isteyen bir hükümet olduğunu da biliyoruz. Farklı sektörlerdeki üretim ve ihracat kapasitemiz yanı sıra, altyapı yatırımlarından enerji ve ulaştırmaya kadar her türlü büyük projeyi alnının akıyla bitiren firmalarımız bu konuda iş birliğine hazır. 1.200 km demiryolu ve otoyolla Türkiye'yi Basra Körfezi'ndeki Faw Limanı'na bağlayacak Kalkınma Yolu Projesi hepimiz için önemli ve Projede Türk firmalarına verilecek pozitif öncelik de beklentimiz. Enerji, iş birliğini artırmamız gereken bir diğer önemli alan. Kalkınma yolu sürecini, karşılıklı yatırımlarla aynı zamanda bir enerji yolu olarak da değerlendirebileceğimizi düşünüyorum" dedi.
Acar: "Türk firmaları sadece Irak ile değil, farklı ülkelerle de hammadde alımı ve ticaret yapmaktadır"
DEİK/Türkiye-Irak İş Konseyi Başkanı Halit Acar, "Kuzey Irak üzerinden giriş yapan ürünlerin Güney Irak'a ulaştırılması için 2024 Aralık Ayından bu yana 72 saatlik bir süre sınırı uygulanıyor. Ancak sahadaki gerçek durumlara baktığımızda; gümrük işlemleri, yol şartları, lojistik ve geçmişteki yapılanmadan dolayı Türk firmalarının lojistik merkezlerinin Kuzeyde olması, süreçlerin bu zaman diliminde tamamlanmasını oldukça güçleştiriyordu. Hem 72 saat hem de mühür zorunluluklarının kaldırılması ülkelerimizin hedeflerine ulaşmalarında çok ciddi fayda sağlayacaktır. Irak'ta faaliyet gösteren Türk firmaları sadece Irak ile değil, aynı zamanda farklı ülkelerle de hammadde alımı ve ticaret yapmaktadır. Türk Bankalarımızın ayrıca dolar transferi yapabilmeleri için desteğinizi istirham ediyoruz" dedi.
Toplantı sponsorları ise, Acarsan Holding ve Tiryaki Agro Grup oldu.
İlgili Resimler
