Dünyanın Dört Bir Yanından Türk Diasporası İstanbul'da Bir Araya Geldi
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu - DEİK çatısı altında faaliyet gösteren Dünya Türk İş Konseyi (DTİK) tarafından düzenlenen "DTİK Türkiye Buluşması", DEİK-DTİK Başkanı Nail Olpak'ın ev sahipliğinde, DTİK Yürütme Kurulu Üyeleri ve DTİK temsilcilerinin katılımıyla 14 Ağustos 2025 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirildi. Buluşmada, diaspora ilişkilerini güçlendirmeye yönelik stratejiler ve Türk diasporasının küresel ölçekteki etkisi ele alındı.
Dünyanın dört bir yanından iş insanlarının katıldığı DTİK Türkiye Buluşması, 90 ülkeden 100'e yakın Türk diaspora temsilcisini İstanbul'da bir araya getirdi. Türkiye'de ilk defa düzenlenen buluşma, diaspora temsilcileri arasındaki iş birliğini artırmayı ve ortak stratejiler geliştirmeyi hedefleyen önemli bir platform olarak büyük ilgi gördü.
Eylül ve Ekim Aylarında 17.Türkiye Yatırım Konferansı, 5. TABEF ve 40. Amerikan-Türk Konferansı etkinlikleri düzenlenecek
DTİK Türkiye Buluşması'nın açılış konuşmasını gerçekleştiren DEİK-DTİK Başkanı Nail Olpak, DEİK'in yoğun bir gündemi olduğunu hatırlatarak, "Önümüzdeki dönemde de rutinlerin dışında 22-24 Eylül tarihlerinde Sayın Cumhurbaşkanımızın teşrifleriyle New York'ta 17. Türkiye Yatırım Konferansı, 16-17 Ekim'de İstanbul'da Ticaret Bakanlığımızın ev sahipliğinde 5'incisini düzenleyeceğimiz Türkiye-Afrika İş ve Ekonomi Forumu (TABEF) ve 22-23 Ekim'de de Washington'da 40. Amerikan-Türk Konferansı gibi büyük etkinliklerle çalışmalarımıza ara vermeden devam ediyoruz. Sizleri de mutlaka bekliyoruz" dedi.
Olpak: "Diasporamızı bir beyin göçü olarak değil, bir beyin gücü olarak görüyorum"
"İşimiz, gücümüzü dünyaya taşımak" parolasıyla dünyanın dört bir yanında gönüllü olarak "Ticari Diplomasi" çalışmalarına devam ettiklerini vurgulayan Olpak şöyle devam etti: "DEİK, çalışmalarını 40 yıldır gönüllü üyelik esasıyla ve kamu kaynağı kullanmadan sürdürüyor. İş Konseylerimiz, Bolivya'nın eklenmesiyle 153'ye ulaştı. Bunlardan birisi de başkanlığını yaptığım ve diaspora faaliyetlerimizden sorumlu DTİK. Ben DTİK'i dünyanın her yerine yayılmış, sayıca çok ve her şarta uyum sağlayacak kadar da güçlü olan karahindiba bitkisine benzetiyorum. DTİK ve diasporamız, oldukları yer ve şartlara uyumlu olarak, yenilenmeye açık yapılarıyla çalışarak, yaşadığı topluma güç ve anlam katıyor. Bu nedenle ben diasporamızı bir beyin göçü olarak değil, bir beyin gücü olarak görüyorum. Yurt dışında yaşayan Türk toplumunu ise, "Göçten Güce Dönüşen Türk Diasporası" olarak tanımlıyorum. Ülkemiz dışında elde ettikleri başarılarla bizlere gurur yaşatan tüm vatandaşlarımızı gönülden tebrik ediyor, her zaman yanlarında olduğumu ve desteklediğimi özellikle vurgulamak istiyorum."
Olpak: "DTİK ile diasporamız arasındaki network ağını daha da güçlendirmek için mesafe tanımaksızın gönüllü bir mesai yapıyoruz"
DTİK'in, yurt dışındaki Türk kökenli STK'ları ve diaspora temsilcilerinin, daha çok ilişki içinde olmasını, daha çok ticaret ve yatırım yapmasını, her birinin daha güçlü olmasını amaçlayan bir platform olduğunu dile getiren Olpak, "Diasporaların, hem ev sahibi devlette hem de anavatanda yaptıkları yatırımlar, teknoloji aktarımları ve ticari girişimler, sadece ulusal ekonomileri değil, uluslararası ekonomiyi de etkiliyor. Bugün aramızda, iş dünyasından eğitime, sanattan spor ve siyasete kadar birçok alanda, Türk diasporasının başarılı üyelerini görüyoruz. Elde ettikleri bu güçle diaspora temsilcilerimiz, Anavatan Türkiye ile yaşadıkları ülkeler arasında köprüler kuruyor. Biz de DEİK olarak, ülke İş Konseylerimizin Ticari Diplomasi faaliyetleriyle ticaret, yatırım ve dostluk köprüleri kurmaya devam ederken, Dünya Türk İş Konseyimiz ile de diasporamız arasındaki network ağını daha da güçlendirmek için mesafe tanımaksızın gönüllü bir mesai yapıyoruz. Türk diasporasının, göçmen olmanın ötesine geçerek; ekonomik, sosyal ve kültürel açıdan da güçlü bir konuma gelmesinden büyük mutluluk duyuyoruz" ifadelerini kullandı.
Olpak: "Dünyada Türk diasporasının gücünü ve etkinliğini artırmaya devam ediyoruz"
Dünya Türk İş Konseyi olarak 90 ülke ve 215 şehirdeki temsilcileri, 131 ülkedeki üyeleriyle tüm dünyada diasporamızın gücünü ve etkinliğini artırmaya devam ettiklerini söyleyen Olpak, "DTİK olarak 2 önemli hedefimiz var. Birincisi, yurt dışında yaşayan Türk toplumunun ekonomik, siyasi ve sosyal gücünü daha da artırmak ve elbette ana vatanımıza katkıda bulunmalarına destek olmak. İkincisi ise, diaspora temsilcilerimiz katkısıyla ülkemizin imajını daha üst seviyelere taşımak. Diasporamızın yoğun olduğu, nüfuz ve konumları itibarıyla güçlü bulundukları yerlerden başlayarak, ülkemiz adına lobi faaliyeti yapmalarına ve stratejik iletişim faaliyetlerine destek olmak" şeklinde konuştu.
Olpak: "DTİK temsilcilerimiz ve üyelerimiz, DEİK İş Konseylerimizle daha yakın ilişki içinde olmalılar"
DTİK ülke temsilciliklerinin, tıpkı DEİK'teki İş Konseyleri gibi kendi bütçelerine sahip olması ve özgün kararlar alabilmesi artık kaçınılmaz olduğunu belirten Olpak, "Sizler bulunduğunuz ülkeleri bizlerden çok daha yakından tanıyor ve dinamiklerini derinlemesine biliyorsunuz. Önümüzdeki dönemde oluşturacağımız yol haritasında, sizlerin daha fazla inisiyatif alarak kurumsal yapımızı güçlendireceğinize inanıyorum. Amacımız finansal açıdan bağımsız, kararlarında özgün ve özgür bir DTİK yapısının önünü açmak, böylece daha sağlam ve sürdürülebilir bir kurumsal zemini birlikte inşa etmek. Türk diasporasının birleştirici gücünü temsil eden DTİK bölge, ülke ve şehir temsilcileri yaşadıkları ülkenin kültürüne hakim, ekonomik etki sahibi, yerel ve bölgesel karar vericilere yakın ve Türk diasporası içinde yönlendirme yeteneğine sahip kişiler. Tüm bu yetkinliklerin yanı sıra temsilcilerimizden beklentimiz, hem yaşadıkları ülkenin hem de Türkiye'nin çıkarlarına dikkat ederek, gelişmiş ticari, sosyal veya politik ağlar ile Türkiye'nin uluslararası imajını daha fazla güçlendirmek. DTİK temsilcilerimiz ve üyelerimiz, DEİK İş Konseylerimizle daha yakın ilişki içinde olmalılar" dedi.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK), 38. Olağan Mali Genel Kurulu, 40. Yıl Gala Yemeği ve 4. Ustalara Saygı Ödül Töreni'ni, T.C.Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın teşrifleriyle T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, T.C. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ile diplomatik misyon temsilcileri ve Türk iş dünyasının katılımlarıyla DEİK Başkanı Nail Olpak'ın ev sahipliğinde 8 Ağustos 2025 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirdi.
Bu yıl 40'ıncı yaşını kutlayan DEİK'in, küresel ticari diplomasi yolculuğuna katkı sunan üyelerine vefasını simgeleyen 4. Ustalara Saygı Ödül Töreni'nde, DEİK ailesine ve Türk özel sektörüne değer katan duayen iş insanları Emre Aykar, merhum İbrahim Çağlar, merhum Nejat Eczacıbaşı ve Halim Mete ödüle layık görüldü.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: "DEİK, Türk iş dünyasının uluslararası alandaki lokomotif kuruluşu"
DEİK çatısı altında emek vermiş, Türkiye'nin ekonomik şahlanışına katkıda bulunmuş ve Türk ürünlerini dünyanın dört bir yanına ulaştıran iş insanlarına teşekkür eden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "İnsan eseriyle yaşarmış. Rahmetli Cumhurbaşkanımız Turgut Özal'ın ülkemize bir armağanı ve yadigarı olan DEİK, Türk iş dünyasının uluslararası alandaki lokomotif kuruluşu olarak bu yıl 40. yaşını kutluyor. 40 sene önce dikilen bu fidanın, bugün 153 İş Konseyi ve 5 bine yakın üye sayısıyla kolları dünyanın dört bir yanına uzana bir çınara dönüştüğünü görüyoruz. DEİK'in 40 yaşın birikimi, tecrübesi ve olgunluğuyla yoluna çok daha güçlü devam edeceğini inanıyorum. DEİK ailesine başarılarla dolu daha nice 40 yıllar diliyorum. Bugün DEİK'in 40 yaşını gururla kutlarken, 4. Ustalara Saygı Ödül Törenimizi de gerçekleştiriyoruz, 40 kere maşallah. Takdim ettiğimiz ödüllerin iş dünyamızın heyecanını tazelemesini, rekabet gücünü artırmasını temenni ediyorum. Başarılarıyla ilham veren, yeni yollar açan, değer üreten ve küresel vizyonu milli değerlerle harmanlayan ustalarımızı canı gönülden tebrik ediyorum" dedi.
Milli gelirin 1 trilyon doları aştığını ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, "DEİK'in potansiyelini çok iyi bildiğim için bunları ifade ediyorum. Geçtiğimiz günlerde ekonomimize dair önemli veriler açıklandı. Dış ticarette rekora imza attık. Milli gelirimiz ilk kez 1 trilyon doları aşmış 1 trilyon 371 milyar dolara ulaştı. Geçtiğimiz günlerde ekonomimize dair çok önemli veriler açıklandı. Özellikle dış ticarette yine rekorlara imza attık. 28 Mart'ta 2 milyar 64 milyon dolar ile günlük mal ihracat rekoru kırmıştık. 2025 Temmuz ayında ise 25 milyar dolar ile cumhuriyet tarihimizin en yüksek aylık mal ihracatını gerçekleştirdik. Dış ticaret açığı son 9 ayın en düşük seviyesine indi. 2002'de yılda 36 milyar dolar ihracat yapan Türkiye'yi böyle aldık. Sadece bir ayda 25 milyar dolar ihracat yapan bir ülke haline getirdik. Ocak-temmuz ihracatına bakıldığında da yüzde 5,2 artışla 7 ayda 156,4 milyar dolara ulaştık. Bize ilettiğiniz her konu ile bire bir ilgilendik. Elimizi taşın altına koyduk ve hamdolsun sizlerle Türkiye'nin üretim gücüne güç kattık. Dünyanın neresinde olursa olsun iş adamlarımıza, yatırımcılarımıza arkalarında Türkiye Cumhuriyeti devleti olduğunu çok yakından hissettirdik. Süren çatışmaların getirdiği tedirginliklerin farkındayız. Jeopolitik riskleri de çok net okuyoruz. İş dünyamız fırtınalı denizde yol almaya çalışıyor. İhracatçılarımız başta olmak üzere şirketlerimiz yeni pazarlar kurarak bu sancılı süreci yönetiyor. Potansiyel fırsatları dikkate alarak küresel sistemde ülkemizi en iyi noktada konumlandırmaya çalışıyoruz" şeklinde konuştu.
Bolat: "DEİK 40 yıl içinde Türkiye'nin ticaret diplomasisindeki markası oldu"
T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat ise, DEİK'in Türk özel sektörünün dışa dönük yüzü, vitrini ve temsilcisi olduğunu ifade ederek "40 yıl içerisinde DEİK, kurucusu olan Türk iş dünyasının tüm çatı kuruluşları ile birlikte, Türk özel sektörünün dışa dönük yüzü, vitrini ve temsilcisi haline geldi. Dış politikada ve uluslararası diplomasi sahnesinde güçlenen, böylece bölgesel güç, küresel aktör ve dünya barışının tesisinde oyun kurucu haline gelen Türkiye'nin ticaret diplomasisindeki markası da DEİK oldu. Dünya sahnesinde, "tüm ülkeler nezdinde saygın, güvenilir ve itibarlı bir ortak olan", "küresel barışa ve refaha öncülük eden", "tüm uluslararası platformlarda mazlum coğrafyaların sesi olan" ülkemizin gücü, iş dünyamıza da dinamizm vermiş, böylece DEİK de 153 iş konseyi ile ülkemizin kıtaları aşan gücüne güç katmıştır. Türkiye, son 10 yılda dünyada en hızlı büyüyen ekonomiler arasında. Bu büyüme performansının tam merkezinde, ülkemizin dış ekonomik ilişkiler ve ihracat başarısı yer alıyor. 2002 yılında 36 milyar dolar olan mal ihracatımız, 2024 yılında yaklaşık 7,5 kat artışla 262 milyara ulaştı. Temmuz 2025 itibarıyla son 12 aylık mal ihracatımız, Cumhuriyet tarihimizin en yüksek seviyesi olan 269,4 milyar dolara çıkarak tarihi bir rekora imza attı. Bu tablo, Türkiye'nin sadece bölgesinde değil, küresel ticarette de güçlü, istikrarlı ve yükselen bir aktör olduğunu ispatlıyor. 2025 yılında da dünyanın en uzak köşelerine iş insanlarımız ile beraber ulaşmaya devam edeceğiz. DEİK ile iş birliği halinde Eylül ayında New York'ta "40. Amerikan-Türk Konferansı (ATC)" ve "ABD'de 17. Türkiye Yatırım Konferansı"nı düzenleyeceğiz. Bu yıl 16-17 Ekim tarihlerinde ise yine 54 Afrika ülkesinden Bakan ve İş insanlarının katılımlarıyla "Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu"nu tertip edeceğiz. ‘Diplomasiyle Büyüyen Ticaret, Ticaretle Büyüyen Türkiye' anlayışı ile çalışmalarımızı sürdüreceğiz" dedi.
Olpak: "40. yılını kutlayan DEİK, küresel arenada çok büyük etki alanı oluşturdu"
Bu yıl 40. yılını kutlayan DEİK'in ticari diplomasi birikiminin olgunlaştığını, ülkemizde ve dünyada itibarının arttığını belirten DEİK Başkanı Nail Olpak, DEİK'in bugün küresel arenada çok büyük bir etki alanı oluşturduğunu kaydetti. Olpak, "40 yıl, şirketler ve kurumlar için istikrar ve başarının göstergesidir. 40 yıl önce, merhum Cumhurbaşkanımız Özal'ın arzusuyla kurulan DEİK olarak, Türk iş dünyasının dış ekonomik ilişkilerini koordine ediyoruz. Bugün de geçmişimizden aldığımız güçle daha bilge, daha kararlı adımlarla yolumuzda ilerliyoruz. 2014 yılında, Sayın Cumhurbaşkanımızın yeniden belirlediği vizyonla yapılanan ve geçirdiği dönüşümle bugünkü haline ulaşan DEİK'te; kurumsallaşma, etkinlik, liyakat, sürdürülebilirlik, güçlü finansal yapı, tüm paydaşlarla açık iletişim ve sonuç odaklı olmak temel kavramlarımız oldu. Ve bugün, Bosna'dan Şili'ye, Tanzanya'dan Japonya'ya, Endonezya'dan Hollanda'ya kadar, tüm dünyada 153 konseye sahip büyük bir aile olduk" dedi.
Olpak: "Yeni döneme sıra dışı çalışmalarla damga vuracağız"
DEİK olarak her yıl, dünyanın her yerinde iki binin üzerinde Ticari Diplomasi faaliyeti gerçekleştirdiğine dikkat çeken Olpak, yeni dönemde sıradanın dışında bakış açılarıyla Türk iş dünyasına daha fazla fayda üretmeyi hedeflediklerini söyledi. Olpak, "İkinci 40 yılımıza girerken, Amerika ve Almanya İş Konseylerimizde başlattığımız, daha etkin ve nitelikli hale getirerek diğer iş konseylerimize de yayacağımız yeni yol haritalarımız var. Öncelikle 10 iş konseyimizde ve devamında 20 İş Konseyimizde; ölçülebilir ve etki analizleriyle sonuçları ortaya koyulan lobi çalışmalarımızla yeni döneme damga vuracağız. Güncel bilginin anlık akışının sağlandığı altyapımızla, sorunlara çözüm önerileriyle birlikte odaklanan, fırsatlara zamanında imkân oluşturan anlayışımızla, yeni ufuklara yelken açacağız. Dünyada yaşanan baş döndürücü gelişmelere; küresel rekabet, yeşil ve dijital dönüşüm, sürdürülebilirlik ve kapsayıcı büyüme gibi alanlarda, ezber dışı çalışmalarla ışık tutacağız" diye konuştu.
Olpak: "Ticaret savaşları ve bloklaşmalar hepimizi zorlayacak"
Konuşmasında küresel ticarette yaşanan gelişmelere ve dünyadaki servet dağılımına da değinen Olpak şöyle dedi: "Görünen o ki, ticaret savaşları ve bloklaşmalar hepimizi zorlayacak. İşte bu noktada, yeni dönem stratejimiz çok daha büyük önem taşıyor. Dünyada ihracatın ivmesinin azaldığı bu süreçte; gıda-enerji ve savunma alanlarına, hizmet ticareti, elektronik ticaret, ülkemize uğramayan transit ticaret, yurt dışı müteahhitlik ve teknik müşavirlik alanlarına daha fazla odaklanmamız önemli olacak."
Olpak: "Küresel servet adil dağılmıyor. Dolar milyarderleri son yılda 3 kat artarken, yakında dolar trilyonerleri ortaya çıkacak"
Tüm dünyada refah artıyor, ama servet adil dağılmıyor ve küresel servet dağılımındaki eşitsizlik gün geçtikçe arttığını belirten Olpak, "Dünya nüfusunun en alt kesimini oluşturan yüzde 50'si küresel servetin sadece yüzde 2'sine sahipken, ikinci yüzde 40'lık kesim ise yüzde 22'sini elinde bulunduruyor. En üstteki yüzde 10'luk kesim ise toplam servetin yüzde 76'sına hükmediyor. Daha çarpıcı olansa, en zengin yüzde 1'lik grup küresel servetin yüzde 48'ine sahip. 10 yıl önce bu oran yüzde 39 idi ve son 10 yılda varlıkları 34 trilyon dolar arttı. Salgın döneminde artan servetin 3'te 2'sinin bu kesime gitmesi de manidar. Dolar milyarderleri son yılda 3 kat artarken, yakında dolar trilyonerleri ortaya çıkacak. Ve bu çarpık oran maalesef her yıl daha da kötüleşiyor. 2020 sonrasında, dünya nüfusunun yüzde 60'ı göreceli olarak daha da yoksullaştı. Küresel servetin belirli ellerde yoğunlaşması da, sadece ekonomik açıdan değil, sosyal ve siyasal açıdan da ciddi bir tehdit. Öyle görünüyor ki, önümüzdeki süreçte küresel ticaretten yeni finansal mimarilere, dijital iş modellerinden siyasi ve ekonomik bloklaşmalara kadar köklü dönüşümler yaşanacak ve yeni bir dünya düzeni kurulacak. Bu süreçte bize düşen görev; bu değişimlerden etkilenen veya değişime adapte olan değil, değişimi belirleyenler arasında olarak ekonomik ve sosyal gelişimimizi artırırken, diğer yandan da küresel servet eşitsizliği ve soykırım noktasına varan vahşi katliamları durdurabilecek gerekli ve yeterli imkanlara sahip olmaktır" dedi.
Ödül alan ticari diplomasi ustaları;
- Emre Aykar, DEİK/Türkiye-Cezayir, DEİK/Türkiye-Etiyopya ve DEİK/Türkiye-Slovenya İş Konseyleri Eski Başkanı
- İbrahim Çağlar, DEİK Yönetim Kurulu Eski Üyesi. İbrahim Çağlar adına ödülü, oğlu Mehmet Çağlar'a takdim edildi.
- Nejat Eczacıbaşı, DEİK Şeref Üyesi. Nejat Eczacıbaşı adına ödülü oğlu Bülent Eczacıbaşı'na takdim edildi.
- Halim Mete, DEİK Yönetim ve İcra Kurulu Eski Üyesi
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu – DEİK ev sahipliğinde düzenlenen, Türkiye – Gabon İş ve Yatırım Forumunu, Gabon Cumhurbaşkanı Brice Clotaire Oligui Nguema, T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, DEİK Başkanı Nail Olpak, DEİK/Türkiye-Gabon İş Konseyi Başkanı Ersel Topaloğlu ve iş dünyası temsilcilerinin katılımlarıyla 1 Ağustos 2025 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirildi. Forumda, DEİK ile Gabon Yatırım Ajansı, DEİK ile Gabon İşletmeler Federasyonu (FEG) ve Aksa Enerji ile Gabon Suya ve Enerjiye Erişim Bakanlığı arasında iş birliği anlaşması imzalandı.
Gabon Cumhurbaşkanı Brice Clotaire Oligui Nguema, "Biz şimdi her iki tarafın da kazandığı, kazan kazan prensibine dayanan yeni bir iş birliği şekli geliştiriyoruz. Aynı zamanda Türk girişimcilere teşekkür etmek istiyorum. Bazı girişimciler halihazırda zaten Gabon'a yerleşmiş durumdalar ve ülkemizin ekonomik gelişimine çok ciddi bir katkı sunmaktalar" dedi. Türk girişimcilerin iş forumuna katılmaları ile Gabon'a yatırım yapma isteklerini ifade etmiş olduklarını vurgulayan Nguema, "Şundan eminim, Türk şirketlerinin kapasiteleri tamamen yerinde. Bizim Gabon'da yeni şeyler üretmemizi, inşan etmemizi sağlayacaklar. Çünkü Türkler inşa eden bir halktır" dedi. Gabon'un yerel kaynaklarını ve ham maddelerini ülke içinde işlemek ve dönüştürmek istediklerini söyleyen Nguema, "Gabon'un avantajlı noktaları çok fazla. Yatırım yapmaya son derece uygun bir ülke. Birçok ham madde var. Mesela petrol, gaz, manganez, uranyum, kolmat, liste çok uzun, saymakla bitmez. Türkiye ile Gabon arasında imzalanan son anlaşmalardan oldukça memnunuz. Ancak iki ülke arasındaki bu işbirliğinin enerji, inşaat, hidroelektrik barajlarının inşası, termik santraller gibi alanlara da genişlemesi gerekiyor" dedi.
Bolat: "Türk müteahhitlik firmaları, Gabon'da 2,7 milyar dolarlık inşaat işlerini başarıyla bitirdi"
T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Türkiye ile Gabon arasında savunma ve havacılık alanında önemli iş birliği fırsatları ve potansiyeli olduğunu belirterek, "Gabon'un 2025 yılında ilan ettiği Kalkınma Programı ve sektörel planlamalara istedikleri ölçüde katkılar sunmaya hazırız" dedi. İki ülke arasında savunma ve havacılık alanında önemli iş birliği fırsatları ve potansiyeli olduğunu aktaran Bolat, "Gabon'un 2025 yılında ilan ettiği Kalkınma Programı ve sektörel planlamalara istedikleri ölçüde katkılar sunmaya hazır olduğumuzu ifade etmek istiyorum. Beş yıllık askeri yatırım hamle programını anons ettiler, bu noktada da bu programın gerektirdiği gerekli araçlar ve altyapıları iyileştirme konusunda da katkı vermeye hazırız" dedi. Türkiye ile Gabon'un ticaretinin daha iyi noktalara ve rakamlara yükselmeyi hak eden bir durumda olduğunu dile getiren Bolat, "Ticaret Bakanlığı olarak Gabonlu mevkidaşlarımızla beraber siz değerli iş insanlarının katılımıyla aramızdaki ekonomik ilişkileri, ticaret, yatırım, müteahhitlik, enerji, balıkçılık, tarım gibi alanlarda güçlendirmeye hazırız ve bundan sonra çalışmalarımızı hızlandıracağız" dedi.
İki ülke arasındaki ticaretin artırılması için DEİK/Türkiye-Gabon İş Konseyi'nin de bütün gücüyle çalışacağını belirten Bolat, müteahhitlik sektöründe bugüne kadar 22 projeyi tamamlayan Türk müteahhitlik firmalarının, Gabon'da 2,7 milyar dolarlık inşaat işlerini başarıyla bitirdiklerini aktarak, "Karma Ekonomik Komisyonu'nu uzun bir aradan sonra önümüzdeki yıl içinde mutlaka gerçekleştirmek istiyoruz. Gabon'daki Türk yatırımlarının artması bizleri sevindiriyor. Türk firmaları 63 milyon dolar değerinde 1500'e yakın istihdamla Gabon'da üretim, istihdam noktasında, Gabon ekonomisine katkı noktasında çalışıyorlar ve bunların hem mevcutların hem de yenilerin Gabon ekonomisine katkıları artacaktır. Aramızda Yatırımların Teşviki ve Korunması Anlaşması ve Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması imzalanmış durumda, iç onay prosedürleri en kısa sürede bizim tarafımızdan ve Gabon tarafından tamamlanacak. Böylece yatırımcılar için gerek yatırımlar gerekse vergilendirme noktasında herhangi bir soru işareti kalmayacak. Ticaret Bakanlığı ev sahipliğinde ve DEİK iş birliğiyle düzenlenen "Türkiye-Afrika İş ve Ekonomi Forumu"nun (TABEF) beşincisini 16-17 Ekim 2025'te İstanbul'da gerçekleştireceğiz" dedi.
Olpak: "Türk firmalarımız, Gabonlu firmalarla proje ortaklığı yapılabilir"
DEİK Başkanı Nail Olpak ise, Türkiye ve Gabon arasındaki ticaret hacminin yeterli olmadığını bildiklerini; ancak atacakları mütevazı ve kararlı adımlarla değerli bir noktaya ulaşacaklarına inandıklarını aktararak, "Gabon, birçok alanda olduğu gibi liman ve demir yolu altyapısını da geliştiriyor. Burada uluslararası deneyime sahip firmalarımız var, Gabonlu firmalarla proje ortaklığı yapılabilir. Hepimizin ortak konularından birisi enerji ve yenilenebilir enerji. Türkiye bu alanda Avrupa'nın dördüncü büyük potansiyeline sahip. Biz bu tecrübemizi Gabonlu dostlarımızla paylaşmak istiyoruz. Hepimiz biliyoruz Gabon petrol ve kereste gibi stratejik kaynaklar ve manganez konusunda çok önemli bir ülke ve bunların işlenmesini istiyor, bu konuda iş birliğine hazırız. Otoyol, enerji santrali ve enerji iletim hattı projelerinde de Gabon'un talepleri olduğunu biliyoruz. Son olarak tarım ve gıda alanındaki iş birliğimizi daha da artırabileceğimize inanıyorum" dedi. Türkiye'de enerji, sanayi, tarım ve altyapı gibi birçok alanda yatırım imkanı bulunduğunu söyleyen Olpak, Gabonlu iş insanlarına Türkiye'ye yatırım yapmaya davet etti. Gabon iş dünyası temsilcilerini, 16-17 Ekim 2025 tarihinde İstanbul'da düzenlenecek Türkiye-Afrika İş ve Ekonomi Forumu'na davet eden Olpak, "Bugün Gabon Ulusal Yatırım Teşvik Ajansı ve Gabon Şirketler Federasyonu ile imzalayacağımız mutabakat zaptlarının da şimdiden hayırlı olmasını diliyorum." dedi.
Topaloğlu: "Gabon, Türk yatırımcılar için yüksek potansiyel barındırmakta"
DEİK/Türkiye-Gabon İş Konseyi Başkanı Ersel Topaloğlu ise, İş Konseyi olarak, 2017'den bu yana enerji, madencilik, lojistik, altyapı ve tarım gibi stratejik alanlarda iki ülke iş birliğini güçlendirmek amacıyla yoğun çaba gösterdiklerini söyledi. Topaloğlu, "Gabon, zengin doğal kaynakları, stratejik limanları ve gelişen ekonomik vizyonuyla Türk yatırımcılar için yüksek potansiyel barındırmaktadır. Öte yandan Türkiye, güçlü üretim altyapısı, teknolojik kapasitesi ve bölgesel entegrasyon kabiliyetiyle Gabon'un kalkınma hedeflerine gerçek anlamda katkı sunabilecek doğal bir ortaktır" dedi.
Forumun sponsorları ise, FB Group, Aksa, Desiba Enerji, Tokdemir Mühendislik ve TGL Lojistik oldu.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu - DEİK ve Gürcistan Ticaret ve Sanayi Odası'nın iş birliğinde düzenlenen Türkiye-Gürcistan İş Forumu, T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Gürcistan Ekonomi ve Sürdürülebilir Kalkınma Bakanı Mariam Kvrivişvili, T.C. Ticaret Bakan Yardımcıları Mustafa Tuzcu ve Sezai Uçarmak, T.C. Tiflis Büyükelçimiz Ali Kaan Orbay, DEİK Başkanı Nail Olpak, Gürcistan Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Giorgi Pertaia, DEİK/Türkiye-Gürcistan İş Konseyi Başkanı Osman Çalışkan ve yaklaşık 250 iş dünyası temsilcisinin katılımlarıyla 16 Temmuz 2025 tarihinde Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te gerçekleştirildi. Forumda, Bakanlar tarafından Türkiye-Gürcistan Serbest Ticaret Anlaşması Ortak Komisyon Kararı (OKK) imzalandı.
T.C. Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Gürcistan'ın son yıllarda ekonomik alanda önemli reformlar uyguladığını belirterek, "Gürcistan'ın bu başarıları, Türkiye olarak bizleri de sevindirmekte ve ortak geleceğimiz adına umut vermektedir" dedi. İki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin mükemmel bir şekilde ilerlediğini aktaran Bolat, "İki ülkenin 2008'de yürürlüğe koyduğu Serbest Ticaret Anlaşması sonucunda karşılıklı ticaretimiz yıllık 3,5 milyar doları aştı" dedi. Türkiye ile Gürcistan'ın amacının karşılıklı yıllık ticaret hacminin 5 milyar dolara ulaşması olduğunu kaydeden Bolat, bu yönde yoğun çalışmalar sürdürdüklerini aktardı. İş insanlarının Türkiye'nin ekonomik büyümesine önemli katkı sağladığını aktararak, "Örnek vermek gerekirse, 2002 yılında yalnızca 248 milyon dolar olan savunma sanayi ihracatımız, 2024 itibarıyla 6,7 milyar dolara ulaşarak 26 kat artış göstermiş ve bu süreçte sektörümüz, ürünlerini 180'den fazla ülke ve bölgeye ihraç eder hale gelmiştir. Gürcistan'da bugüne kadar müteahhitlerimiz 5,6 milyar dolar değerinde 304 proje üstlenmiştir" dedi. Gürcistan'ın Trans-Hazar rotasında stratejik bir geçiş ülkesi olduğunu, Türkiye ile birlikte Avrupa ile Orta Asya arasında köprü işlevi gördüğünü aktaran Bolat, 2022'de imzalanan Bakü-Tiflis-Kars (BTK) Demir Yolu Veri Değişimi Anlaşması ile demir yolu veri değişimi ve sınır geçişlerinin kolaylaştırılması alanlarında sağlanan iş birliğinin Orta Koridor'un performansını doğrudan etkilediğini söyledi. Bolat, "Orta Koridor'un sürdürülebilirliği açısından Türkiye-Gürcistan eş güdümü büyük önem taşımaktadır" dedi.
Kvrivişvili: "Türkiye, Gürcistan'ın stratejik ortağı"
Gürcistan Ekonomi ve Sürdürülebilir Kalkınma Bakanı Mariam Kvrivişvili, yaklaşık 80 Türk ve 160'a yakın da Gürcü firmasının forumda yer aldığını söyledi. Türkiye'nin Gürcistan'ın stratejik ortağı olduğunu dile getiren Kvrivişvili, "Gürcistan ile Türkiye sadece komşu değil, aynı zamanda yoğun işbirliği yapan iki ortak ülkedir. İki ülke arasında güçlü ticaret ve ekonomik ilişkileri mevcut. Bu iş forumu da iki ülke arasındaki yakın iş birliğinin açık bir örneğidir. Yabancı yatırımları Gürcistan'a çekmek yönünde Tiflis hükümeti olarak aktif adımlar atıyoruz. 2021-2024 yıllarında Gürcistan ekonomisinin yıllık ortalama yüzde 9,7 büyüdü. Tüm katılımcıları, 22-23 Ekim'de Tiflis'e düzenlenecek Tbilisi Silk Road Forumu'na davet ediyorum" dedi.
Olpak: "Ekonomik ilişkilerimizden de memnunuz ve daha iyiye götürmek için buradayız"
DEİK Başkanı Nail Olpak ise Türkiye ile Gürcistan arasındaki siyası ilişkilerin çok iyi olduğunu dile getirerek, "Bir problem yaşamıyoruz. Ekonomik ilişkilerimizden de memnunuz ve daha iyiye götürmek için buradayız." ifadelerini kullandı.
Çalışkan: "Gürcistan'ın iş ve yatırım imkanlarını üyelerimize tanıtmaya önem veriyoruz"
DEİK/Türkiye-Gürcistan İş Konseyi Başkanı Osman Çalışkan ise, Gürcistan ile Türkiye, hem iyi iki komşu hem de önemli ticari partnerdir. İş Konseyi olarak, Gürcistan ile dış ticaretimizdeki açığın azaltılabilmesi ve Gürcistan'dan Türkiye'ye ihracatın artırılması için Gürcistan'ın iş ve yatırım imkanlarını üyelerimize tanıtmaya önem veriyoruz. Karşı kanat kuruluşumuz Gürcistan Ticaret ve Sanayi Odası ile yakın temasımızın yanı sıra Enterprise Georgia, serbest ekonomik bölgeler, bakanlıklar, diplomatik misyonlar ile toplantılar, görüşmeler gerçekleştiriyoruz. Türkiye-Gürcistan karayolu sınır kapılarındaki durumu da takip ediyoruz. İş Konseyi olarak, önerilerimizi ilgili kurum ve kuruluşlarla paylaşıyoruz. Muratlı kapısı gibi kullanılmayan sınır kapılarının turizme kazandırılmasını önemsiyoruz" dedi.
Pertaia: "Türk iş dünyasına yardımcı olmaktan memnuniyet duyacağız"
Gürcistan Ticaret ve Sanayi Odası (GCCI) Başkanı Giorgi Pertaia, dünyanın önemli bir sınavdan geçtiğini; ama Türkiye ile Gürcistan'ın bu sınavı geçtiğini, hükümetler arası ilişkilerin stabil olduğunu ve bunun da yatırımlara olumlu yansıdığını belirtti. Türk ve Gürcü firmalar arasında ikili görüşmelerin olacağını ve bu görüşmelerin yeni işlere, projelere yol açmasını istediklerini belirten Pertaia, Ticaret ve Sanayi odası olarak iş dünyasına yardımcı olmaktan memnuniyet duyacağını kaydetti.
"Gürcistan'da Yatırım Fırsatları" ve "Enerji sektöründe Türkiye Gürcistan iş birliği ve yenilenebilir enerji alanında yatırım örneği" sunumlarının ele alındığı Forumda, inşaat, enerji, lojistik, sanayi, sağlık, finans ve perakende sektörlerinden Gürcü ve Türk iş insanları arasında ikili iş görüşmeleri (B2B) gerçekleştirildi.
Forum sponsorları ise, Ziraat Bank Georgia, Achar Energy ve FLO Group oldu.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü ile ilgili bir mesaj yayımladı.
Olpak açıklamasında şunları ifade etti:
"Ülkemizin köklü demokrasisi, milli iradesi ve istikbaline göz diken kirli ellerin emellerine ulaşamadığı 15 Temmuz darbe girişiminin üzerinden 9 yıl geçmesine rağmen hafızalarımızda bıraktığı derin izleri unutmadık ve unutmayacağız.
Ülkesinin birliği ve bütünlüğüne sahip çıkan milletimiz, devletiyle tek vücut olarak hain darbe girişimine engel oldu. Bu duruşla, egemenliğin kayıtsız şartsız milletin olduğunu bir kez daha ispatlayarak Türkiye'nin geleceğine ipotek koymaya çalışanlara geçit vermedik.
15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü vesilesiyle, ülkesi ve milleti için gözünü kırpmadan canını ortaya koyan tüm şehitlerimizi saygı, rahmet ve minnetle anıyor; milletimize şükranlarımızı sunuyor, ülkemizin bir daha böyle acı hadiseler yaşamamasını diliyoruz.
İş dünyası olarak milletimizden aldığımız güçle; üretime, ihracata, yatırımlarımıza ve ülkemize sahip çıktık ve çıkmaya devam ediyoruz.
Türk iş dünyamızın Kuzey Yıldızı Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) olarak, 40 yıldır olduğu gibi bugün de ortak paydamız Türkiye'nin güçlü ve aydınlık yarınları için Ticari Diplomasi faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. Dünyanın dört bir yanına yayılmış 153 İş Konseyimiz ile küresel ticaretin kalbinin attığı her coğrafyada bayrağımızı gururla dalgalandırmaya devam edeceğiz."
Türkiye-Afrika Günü, Türk Eximbank, Afrika Finans Kurumu (AFC), Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ve Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) ev sahipliğinde 30 Haziran – 1 Temmuz 2025 tarihlerinde İstanbul'da gerçekleştirildi.
"Türkiye-Afrika İş Birliği: Altyapı Gelişimi İçin Ortaklıkların Derinleştirilmesi" ana temasıyla düzenlenen Türkiye-Afrika Günü organizasyonunun açılışına T.C. Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Osman Çelik, T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Ahmet Berat Çonkar, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Erdal Eren, Türk Eximbank Genel Müdürü Ali Güney, Afrika Finans Kurumu (AFC) Başkanı Samaila Zubairu ve iş insanları katıldı.
Türkiye'nin resmi ihracat destek kuruluşu Türk Eximbank ve Afrika Finans Kurumu (AFC)'nin açıklamalarının olduğu toplantıda, "Afrika Finans Kurumu ile Çalık Enerji" ve "Afrika Finans Kurumu ile Aksa Enerji" arasında iş birliği anlaşması imzalandı.
Türkiye-Afrika Günü etkinliğinin açılışında konuşan T.C. Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Osman Çelik altyapının sürdürülebilir kalkınmanın belkemiği olduğunu belirterek, "Afrika kıtasında altyapı finansmanı açığı halen büyük. Bu bağlamda, uluslararası finansal mimaride süren reform gündemi, bu açığın hızla kapatılması açısından son derece önemlidir. Bakanlık olarak bu reform sürecine önemli katkılarda bulunduk. Bu açığı kapatmak için acil ihtiyaç duyulan yenilikçi finansman modellerini, sermaye harmanlama stratejilerini ve etkili risk paylaşım mekanizmalarını destekliyoruz. Finansal kurumlar arasında artırılmış iş birliğinin finansman açığının kapanmasında belirleyici rol oynayacaktır. Türk Eximbank'ın AFC ile kurduğu ortaklıktan büyük gurur duyuyoruz. Türk Eximbank, AFC'ye ortak olan ilk Afrikalı olmayan kurumsal paydaş olarak, Türkiye'nin kıta genelinde nitelikli ve teknik açıdan güçlü altyapı finansmanına katkı kapasitesini artırmaktadır" dedi. Ortaklığın Afrika genelinde sürdürülebilir ve finansal olarak uygulanabilir altyapı projelerini geliştirmeye yönelik ortak kararlılığı güçlendirdiğini söyleyen Çelik, Türk sermayesinin, dönüştürücü etkisi olan ve sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle uyumlu projelere yönlendirilmesi açısından da fırsat sunduğunu dile getirdi. Türkiye'nin Afrika'daki ortaklarına olan sarsılmaz bağlılığını vurgulayan Çelik, sürdürülebilir kalkınmanın ancak güven, ortak vizyon ve karşılıklı faydaya dayanan uzun vadeli ortaklıklarla mümkün olabileceğine aktardı.
Çonkar: "Afrika Kıtasının yıllık enerji yatırım ihtiyacı önümüzdeki 10 yılda 70 ila 90 milyar dolara ulaşabilir"
Son 20 yılda Türkiye'nin Afrika ile ilişkilerini derinleştirmeyi öncelikli bir hedef haline getirdiğini ve bunu proaktif ve stratejik bir yaklaşımla yürüttüğünü belirten T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Ahmet Berat Çonkar, "Türkiye ile Afrika kıtası arasındaki ticaret hacmi 40 milyar doları aşarken, Türk şirketlerimiz 20 milyar doların üzerinde altyapı projesini başarıyla tamamladı. Yapılan araştırmalar, kıtanın yıllık enerji yatırım ihtiyacının önümüzdeki 10 yılda 70 ila 90 milyar dolara ulaşabileceğini gösteriyor. Bu ihtiyacı karşılamak yalnızca finansman sağlamakla sınırlı değil bilgi birikimine ve kararlılığa sahip güvenilir ortaklar bulmak da bir o kadar önemli" dedi. Nijer'de yakın zamanda altın üretimine başlayacaklarını hatırlatan Çonkar, "Nijer'de edindiğimiz tecrübeye dayanarak, Sudan, Libya ve Fas dahil olmak üzere diğer Afrika ülkeleriyle de işbirliğimizi genişletmeyi hedefliyoruz. Amacımız, madencilik alanında karşılıklı fayda sağlayacak ortaklıklar kurmak" diye konuştu. Enerji diplomasisine büyük önem verdiklerine dikkati çeken Çonkar, "Bu alandaki faaliyetlerimizi 'kazan-kazan' ilkesine sıkı sıkıya bağlı bir anlayışla ve hiç bir Afrikalı iş ortaklarımızla düzenli diyalog ve iş birliği içindeyiz, karşılıklı saygı ve ortak çıkarlar temelinde adil ve uzun vadeli ortaklıklar kurmayı amaçlıyoruz" dedi.
Olpak: "Finansman konusundaki eksikliğimizi giderdiğimizde çok daha fazla projeyi kazan-kazan prensibi çerçevesinde birlikte yapabileceğimize inanıyoruz"
Türkiye-Afrika Günü organizasyonunun açılışında konuşan Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, "Türk iş dünyasının Afrika özelindeki hedefi, karşılıklı ticaretimiz yanı sıra, kıtada yatırımlarımız artırmak, sanayici kimliğimizi Afrika'ya daha çok taşımak ve Türk ürünlerinin kıta içinde gümrüksüz dolaşımını sağlamak. Afrika, dünyadaki tarıma elverişli ancak işlenmemiş toprakların yüzde 60 gibi önemli bir kısmına sahip. Tarım ve gıdanın öneminin arttığı günümüzde bu potansiyeli çok iyi değerlendirebiliriz. Müteahhitlik ve inşaat sektöründe çok güçlüyüz. Kıtada bu anlamda tek rakibimiz Çin, onun da finansmandan kaynaklanan bir avantajı var. Finansman konusundaki eksikliğimizi giderdiğimizde çok daha fazla projeyi kazan-kazan prensibi çerçevesinde birlikte yapabileceğimize inanıyoruz" dedi.
Afrika kıtasının parlak bir geleceği olduğunu aktaran Olpak, "Artan nüfusu, büyüyen ekonomisi ve kendi aralarındaki entegrasyona önem vermesiyle dünyanın gözünün üzerinde olduğu bir bölge. Kıtadaki en önemli ihtiyaçlardan birisi altyapı yatırımları. Enerji, ulaştırma, konut yapımı şehirleşme ve haberleşmeye kadar çok farklı alanlarda altyapı ihtiyacı var. Ancak bu altyapı projelerinin bankable olmaları da bir diğer önemli kriter. Bu çerçevede teknik fizibilititesi kadar ekonomik ve finansal fizibilitesi hazırlanmış projeler iş dünyası için bir adım daha önde olacak. Batı Avrupa ile Çin arasındaki en büyük yatırım, üretim ve teknoloji üssü olan Türkiye, 600 milyar dolar seviyesini geçen bir dış ticaret hacmine sahip. Enerjiden, sanayiye, tarımdan alt yapı yatırımlarına kadar neredeyse her alanda önemli yatırım imkânlarımız var. Afrikalı iş dünyasını da bu imkanlarımızdan daha fazla yararlanmak için ülkemizde daha fazla yatırım yapmaya davet ediyorum" dedi.
Güney: "AFC ile ortaklığımızın Türk müteahhitlerinin kıtadaki iş alma kapasitelerini artıracağına ve Bankamızca desteklenecek yeni projelerin önünü açacağına inanıyoruz"
Türk Eximbank Genel Müdürü Ali Güney ise, "1987 yılından bu yana Türk Eximbank, Türkiye'nin resmi ihracat destek kuruluşu olarak faaliyet gösteriyor. 2024 yılında, Türkiye'nin toplam ihracatının yaklaşık yüzde 20'sine denk gelen, 49 milyar dolar tutarında destek sağladık. Bu tutarın 25 milyar doları ihracat sigortası, 24 milyar doları ise kredi kullandırımı olarak gerçekleşti. Son yirmi yılda Türkiye'nin Afrika kıtasıyla gelişen iş birliğini yansıtan bir şekilde, Türk Eximbank olarak Afrika genelinde çeşitli projelerin finansmanına aktif olarak katkı sağlıyoruz. Bugüne kadar, Afrika'daki projelere yaklaşık 1,5 milyar doları tutarında finansman sağlamış bulunmaktayız. Toplam 3,7 milyar dolarlık alıcı kredisi portföyümüz içerisinde, Afrika ülkelerinin payı yüzde 42 gibi kayda değer bir orana ulaştı.
Türkiye'nin Afrika Ortaklık Politikası doğrultusunda ve bölgede daha stratejik bir rol üstlenme vizyonumuzun bir parçası olarak, önemli bir dönüm noktasını sizlerle paylaşmaktan gurur duyuyoruz. Afrika kıtasında, altyapı finansmanı alanında öncü bir kuruluş olan Africa Finance Corporation (AFC) ile hissedarlık anlaşması imzaladık. Bu anlaşma ile Türk Eximbank, AFC'nin ilk Afrika dışı hissedarı oldu. Bu adım yalnızca bir finansal yatırım değil; aynı zamanda kurumsal taahhüdümüzün ve iş birliğinin dönüştürücü gücüne olan inancımızın açık bir göstergesidir. Türk müteahhitlerinin güçlü iş bitirme kapasitesi, AFC'nin proje geliştirme uzmanlığı ve Türk Eximbank'ın alıcı kredisi ve risk paylaşım imkanlarının birleşimi etkili yatırımlar için sağlam bir temel oluşturacak. Bu ortaklık aynı zamanda proje sahipleri ile yükleniciler arasında köprü kurmamıza imkân tanıyacak ve Afrika'nın kalkınmasına katkı sağlayacak projeleri destekleyecektir." dedi.
Zubairu: "Afrika, güçlü kurumlarıyla da Türk iş dünyası için cazip ve güvenilir bir yatırım ortamı sunuyor"
Türkiye-Afrika Günü etkinliği ile yeni bir dönemin başladığını vurgulayan AFC Başkanı Samaila Zubairu ise, "Türk Eximbank'ın AFC'yi finansal ortak olarak kabul etmesi bizim için bir kilometretaşı oldu. Türk sanayisi ile Afrika hükümetleri arasında karşılıklı fayda sağlayacak yeni bir başlangıç ve yeni bir modelde iş birliğimiz ilerleyecek. Türkiye, Afrika için güçlü bir müttefik olduğunu gösterdi. Bugün 54 milyar dolara gelen bir ticaret hacmine ulaşıldı. THY Afrika'da 60 noktaya uçuyor. 20 milyar doların üzerinde altyapı prokesi gerçekleşti ve bu iş birliği karşılıklı güvene dayanıyor. Türkiye'nin kritik altyapı sağlama ve uzun süreli iş birliği anlamında güçlü bir duruşu var. Bu da Afrika için çok kıymetli ve stratejik bir ortaklık sunuyor. Afrika, Türk firmaları için büyük fırsatlara sahip. Dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerine sahip olan Afrika kıtası, Türk müteahhit firmalarına da ciddi iş birliği olanakları sunuyor. Afrika'da altyapının güncellenmesi için her yıl 100 milyar dolar değerinde dönüşüm projesine ihtiyaç duyuluyor. Enerji alanında da güneş, rüzgar ve gaz kapasitesi bağlamında büyük yatırım olanakları söz konusu. Yakın gelecekte kalkınma anlamında Afrika'ya güç katacak yeni dönüşüm projeleri olacak. Bu projelerde Türk iş dünyasıyla çalışmak ve ortak hedeflere birlikte ulaşmak istiyoruz. Senegal'deki bir enerji projesinde Çalık Holding örnek bir liderlik sergiliyor. AFC modeli dediğimiz ortaklık vizyonumuzda altyapı ve kalkınma projelerinde önemli destekler sunuyoruz. AKSA Enerji ile de 150 milyon dolarlık destek verdiğimiz bir iş birliğine de imza attık. Dolayısıyla Afrika, güçlü kurumlarıyla da Türk iş dünyası için cazip bir yatırım ortamı sunuyor" diye konuştu.
Eren: "Türk Eximbank'ın AFC'nin hissedarı olması Türkiye-Afrika ortak altyapı girişimleri için yeni kapılar açıyor"
Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Erdal Eren ise "Türkiye ve Afrika kıtasından paydaşları bir araya getiren bu önemli buluşmada yer almaktan onur duyuyoruz. Türk inşaat sektörü uzun yıllara dayanan bir uluslararası varlığa sahip. Son 50 yılda Türk müteahhitleri 137 ülkede 12.500'den fazla projeyi başarıyla tamamladı ve 540 milyar doların üzerinde kümülatif iş hacmine ulaştı. Daha da önemlisi, Türk şirketleri bugün sadece müteahhit değil aynı zamanda enerji, ulaştırma, sağlık, turizm ve yapı malzemeleri gibi kilit sektörlerde yatırımcı konumunda. Türk müteahhitleri 54 Afrika ülkesinin 45'inde faaliyet göstererek, bugün itibariyle kıta genelinde yaklaşık 100 milyar dolar değerinde 2.000'in üzerinde proje tamamladılar. Türk Eximbank'ın Afrika Finans Kurumu'na (AFC) iştirak etmesinin son derece önemli bir gelişme olduğunu vurgulamak isterim. Bu durum, Türkiye-Afrika işbirliğinin kurumsal temellerini güçlendirecektir. Türk Eximbank ve AFC'nin finansman araçlarının etkili ve dayanıklı projeler sunmak için güçlü bir çerçeve sağlamasıyla Türkiye-Afrika ortak altyapı girişimleri için yeni kapılar açıyor. Türkiye'nin küresel müteahhitlik kapasitesi ile Afrikalı ortaklarımızın pazar bilgisini birleştirerek, ortak refahı, istihdam yaratmayı ve bölgesel bağlantıyı teşvik eden sürdürülebilir altyapıyı birlikte geliştirebileceğimize inanıyoruz" dedi.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu - DEİK, İspanya-Türkiye İş Konseyi (CEOE) iş birliğiyle düzenlenen Türkiye-İspanya Yuvarlak Masa Toplantısı, T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, İspanya Krallığı Ekonomi, Ticaret ve İşletmeler Bakanı Carlos Cuerpo, DEİK Başkanı Nail Olpak, DEİK/Türkiye-İspanya İş Konseyi Başkanı Ebru Özdemir, İspanyol İş Örgütleri Konfederasyonu (CEOE) Başkan Yardımcısı Iñigo Fernández de Mesa, İspanya-Türkiye İş Konseyi'ni temsilen Garanti BBVA CEO'su Mahmut Akten, İspanya Dış Ticaret Enstitüsü (ICEX), İspanya Ticaret Odası (CAMARA) ve iş insanlarının katılımlarıyla 29 Mayıs 2025 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirildi.
T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, "İspanya, Türkiye için hem Akdeniz havzasında hem de Avrupa Birliği içinde stratejik bir ortaktır. 2024 yılında 19,3 milyar dolar olan ticaret hacmimizle açıkça görülmektedir. İspanya, AB içindeki dördüncü büyük ticaret ortağımız olmuştur. 2024 yılında Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan ile İspanya Başbakanı, beş yıllık bir sürede 25 milyar dolar ticaret hacmine ulaşma hedefi koymuştur. Karşılıklı yatırımlar açısından da Türkiye ile İspanya arasında büyüyen bir ortaklık görmekteyiz. 2023 yılında 133 Türk şirketi tarafından tekstil, inşaat, beyaz eşya ve lojistik sektörlerinde toplam 173 milyon dolarlık yatırım İspanya'ya gerçekleştirilmiştir. İspanya'nın Türk ekonomisine 783 firma ve 18 milyar dolarlık yatırımla katkısı çok önemlidir. İspanya, ülkemizdeki beşinci büyük yabancı yatırımcıdır. İkili yatırım ilişkilerimizi karşılıklı olarak daha da geliştirmek için çalışıyoruz. Bugün, Türk şirketleri için dijitalleşme ve yeşil dönüşüm alanlarında yeni bir finansman fırsatını duyurmaktan mutluluk duyuyoruz. İspanyol Hükümeti, bu alanlardaki Türk sektörlerine finansman sağlamaya hazır. Birlikte yeni fırsatların kilidini açabilir, ekonomik bağlarımızı daha da ileri taşıyabiliriz" dedi.
Bolat: "Gümrük Birliği'nin modernizasyonu, Türkiye ile AB arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilere önemli katkılar sağlayacaktır"
Türkiye ile AB arasındaki ikili ticaretin güçlenmesinin her iki taraf için de karşılıklı fayda sağlayacağının açık olduğunu belirten Bolat, "Avrupa Komisyonu ile üst düzey ticaret diyaloğu başlatılmıştır. Gümrük Birliği'nin modernizasyonu, Türkiye ile AB arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilere önemli katkılar sağlayacaktır. Bu sürecin yalnızca hükümetler tarafından değil, özel sektör temsilcileri olarak sizlerin de her platformda bu konunun önemini vurgulamanız ve lobi faaliyetlerinizi sürdürmeniz büyük önem arz etmektedir. Savunma ve enerji, İspanya ile iş birliğimizde büyük potansiyele sahip iki önemli alandır. Yenilenebilir enerji, hidrojen, karbon ayak izinin azaltılması, enerji verimliliği gibi konuların yanı sıra savunma ve havacılık sanayilerindeki iş birlikleri ile ekonomik ilişkilerimizi daha da derinleştirip çeşitlendirebileceğimize inanıyorum" dedi.
Cuerpo: "Türkiye, İspanya'nın ise AB dışındaki ülkeler arasında 4. büyük ticaret ortağı"
İspanya Krallığı Ekonomi, Ticaret ve İşletmeler Bakanı Carlos Cuerpo, "Şirketlerimiz Türkiye'ye güveniyor. Bu toplantıya katılan altyapı, inşaat, savunma, enerji, ulaşım gibi sektörlerdeki şirketlerden bunu defalarca duydum. Hepsi burada olmaktan memnun ve Türk ekonomisine yatırım yapmaya devam etmeyi bekliyorlar" dedi. Türkiye'nin İspanya için stratejik bir ortak olduğunu belirten Cuerpo, "Türkiye, Avrupa Birliği'nin (AB) 5. büyük ticaret ortağı. İspanya'nın ise AB dışındaki ülkeler arasında 4. büyük ticaret ortağı. Bu, gerçekten kilit bir ilişki. Türkiye'ye yaptığımız ihracat, Meksika ve Brezilya'ya yaptığımız ihracatın toplamından daha fazla. Türkiye'de yürütülen ve değerlendirme aşamasında bulunan önemli stratejik projeler bulunuyor. Bu projelere katkı sağlamak için ciddi potansiyel olduğunu düşünüyorum. İspanyol şirketleri, finans, ulaştırma, otomotiv, su yönetimi, savunma ve mühendislik gibi sektörlerde güçlü konuma ulaşmak ve kalkınmaya katkı sağlamak için oldukça iyi konumdalar. Şirketlerimizin sunabileceği çok şey var. Ayrıca, sigorta sektöründe faaliyet gösteren, uluslararası tecrübelerini Türkiye'ye taşıyan şirketlerimiz var. Otomotiv, inşaat, turizm ve lojistik çözümler gibi alanlarda Türkiye'ye olan yatırımlarını artıranlar bulunuyor. Tekstil sektöründe de uzun yıllara dayanan deneyime ve yerel tedarikçilerle güçlü ilişkilere sahip büyük şirketlerimiz var" dedi.
Olpak: "Savunma sanayi iş birliğimizi daha da artırabileceğimiz yükselen bir sektördür"
DEİK Başkanı Nail Olpak, "Geçtiğimiz yıl ticaret hacmimiz yaklaşık 20 milyar dolara yaklaşmış olup, neredeyse dengeli bir ticaret yapısı içerisindeyiz. Dünya ekonomisi ticaret politikalarındaki belirsizliklerden olumsuz etkilenmektedir. Bu zorlu dönemde en iyi strateji, ticaret hacmimizi ve karşılıklı iş birliğimizi artırmaktır. AB-Türkiye Gümrük Birliği Anlaşması'nın yeşil ve dijital dönüşüm kapsamını da içerecek şekilde modernize edilmesi her zamankinden daha önemli hale geldi. Bu konuda İspanyol dostlarımızdan daha fazla destek bekliyoruz. Teknoloji ve inovasyon alanlarında iş birliğimizi artırmak ve stratejik ortaklıklar kurmak büyük önem taşıyor. Geçen yıl, İspanya-Türkiye İş Forumu'nda Dijital Teknolojiler İş Konseyimiz, Amadeus ile bir Mutabakat Zaptı imzaladı. Bu iş birliğinden olumlu ve somut sonuçlar almayı umuyoruz. Her iki ülke de yenilenebilir enerji kaynaklarını önemli ölçüde artırdığı için, biz iş dünyasının temsilcilerine bu noktada daha büyük sorumluluklar düşmektedir. Savunma sanayi de iş birliğimizi daha da artırabileceğimiz yükselen bir sektördür. Türkiye, Batı Avrupa ile Çin arasında en büyük yatırım, üretim ve teknoloji merkezi konumunda olup, 600 milyar doları aşan dış ticaret hacmine sahiptir. Enerjiden sanayiye, tarımdan altyapıya, bilgi ekonomisine kadar neredeyse her sektörde önemli yatırım fırsatlarımız bulunmaktadır. Türk şirketlerinin İspanya'daki yol, baraj, su projeleri ve hastane gibi tesislerin ve hizmet binalarının inşasına katılımında artış gözlemlenmektedir. İspanyol iş dünyasını, ülkemize yatırım yapmaya ve özellikle yüksek teknoloji sektörlerinde yer alan fırsatlardan faydalanmaya davet ediyorum" dedi.
Özdemir: "Türkiye ve İspanya'daki paydaşlarımızla yakın iş birliği içinde heyecan ve dinamizmle çalışıyoruz"
DEİK/Türkiye-İspanya İş Konseyi Başkanı Ebru Özdemir, "DEİK/Türkiye-İspanya İş Konseyi olarak temel hedefimiz, iki ülke arasındaki ekonomik bağları güçlendirmek, bu iş birliğini üçüncü ülkelere de genişletmek ve sürdürülebilirliğini temin etmektir. İş Konseyi olarak, Türkiye ve İspanya'daki paydaşlarımızla yakın iş birliği içinde, heyecan ve dinamizmle çalışıyoruz. Rüzgar ve güneş enerjisi gibi yenilenebilir kaynaklara dayalı enerji alanı; su yönetimi konusunda çevresel yönetim; hızla büyüyen oyun sektörü, yapay zeka ve fintek başta olmak üzere bilişim ve dijital teknolojiler gibi dinamik alanlar öncelikli hedeflerimiz arasında yer almaktadır. Ayrıca, sağlık ve savunma sanayi de umut verici yeni iş birliği fırsatları sunmaktadır. Bugün düzenlediğimiz toplantı, ortak hedeflerimizi her iki ekonomiye de katkı sağlayacak somut iş birliklerine dönüştürmek için çok önemli bir fırsattır" dedi.
Akten: "Ülkelerimiz, karşılıklı güvene ve ortak değerlere dayanan derin bir ekonomik iş birliği geçmişine sahiptir"
İspanya-Türkiye İş Konseyi'ni temsilen Garanti BBVA CEO'su Mahmut Akten ise, "İnovasyon ve küresel iş birliğinin kesişim noktasında faaliyet gösteren bir banka olarak, bu tür platformları yalnızca fikirlerin paylaşıldığı bir forum olarak değil, aynı zamanda uzun vadeli ortaklıkların başlatıldığı bir zemin olarak görüyoruz. Ülkelerimiz, karşılıklı güvene ve ortak değerlere dayanan derin bir ekonomik iş birliği geçmişine sahiptir. İspanya, Türkiye'nin Avrupa Birliği içindeki en önemli ekonomik ortaklarından biridir. Bu ortaklığı daha da yukarılara taşımak için büyük bir potansiyel mevcuttur. Özellikle yenilenebilir enerji, altyapı, turizm ve dijital dönüşüm gibi alanlarda. İnovasyonu öne çıkararak ve ortak girişimleri teşvik ederek, her iki ülke için de daha büyük bir değer yaratabiliriz" dedi.
Türkiye-İspanya Yuvarlak Masa Toplantısının sponsorları ise, Garanti BBVA, Limak Holding ve YILPORT Holding oldu.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu – DEİK, Türkiye-Irak Yuvarlak Masa Toplantısını, T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Irak Cumhuriyeti Ticaret Bakanı Atir EL-Gireyri, T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, DEİK Başkanı Nail Olpak, DEİK/Türkiye-Irak İş Konseyi Başkanı Halit Acar ve iş insanlarının katılımlarıyla 8 Mayıs 2025 tarihinde Ankara'da gerçekleştirildi.
T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Türk özel sektörünün ülkenin yeniden kalkınma ve imarına katkı sunmaya hazır olduğunu belirterek, "Türkiye ve Irak arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin daha da gelişmesinin öncelikli hedefleri arasında yer alıyor. Irak'la 2024 yılında karşılıklı ticaretimiz 17,5 milyar doları aşmıştır. Irak, Türkiye'nin ihracat açısından dördüncü en büyük ortağı konumundadır" dedi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'nin iki ülke için 30 milyar dolarlık ikili ticaret hedefi belirlediklerini aktaran Bolat, Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması ile Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi anlaşmalarının yürürlüğe girmesinin önemli olduğunu söyledi.
Bolat: "Türk özel sektörünün Irak'taki yatırım fırsatlardan yararlanmasını destekliyoruz"
Irak'ın son yıllarda istikrar, huzur, ekonomik kalkınma ve yeniden imar sürecine girdiğini belirten Bolat, "Türk özel sektörü, ülkenin yeniden kalkınma ve imarına katkı sunmaya hazır. Türkiye'nin Büyük Fav Limanı ve Kalkınma Yolu Projesi'nin parçası olmasından memnuniyet duyuyoruz. Türkiye'den Irak'a üç günlük mesafede Körfez'e, Körfez'den de Avrupa'ya 8-10 gün içinde ulaşmak mümkün hale gelecektir. Irak'ın transit geçişlerine izin vermesi, Türk taşımacılarının Irak'ın her bölgesinde faaliyet göstermesi açısından büyük bir önem arz etmektedir. Diğer taraftan yaklaşık bir aya yakındır sıkıntı çekilen konu olan tırların sınırda mühürlenmesi ve bunun Musul'daki gümrük noktasında kontrol edilmesi uygulaması, karşılıklı ticaretimizde düşüşe neden oldu. Tedarik zincirlerinin kopmaması, Iraklı alıcıların ve Irak ekonomisinin zarar görmemesi açısından bu uygulamanın tekrar gözden geçirilmesini değerli bakanımızdan ve heyetinden rica ediyoruz. Habur'dan giren ürünlerin Musul baraj noktasına kadar belirli süre için ulaşması zorunluluğu da zorluk meydana getirmektedir. Bu nedenle 72 saatlik sürenin uzatılması olumlu katkı sağlayacaktır" dedi.
Al-Greyri: "Türk iş insanlarının Irak'a girişini kolaylaştıracağız"
Irak Ticaret Bakanı Al-Greyri ise, herhangi bir vize uygulamasının Türk iş insanlarının önünde engel oluşturmaması için yaşanan problemleri çözeceklerini söyledi. Türk iş insanlarının Irak'a girişini kolaylaştıracaklarını belirten Al-Greyri, para transferleriyle ilgili de adımlar attıklarını aktararak, Kalkınma Yolu Projesi'nin ihracat yapmak isteyen bütün yatırımcılar için önemli bir yatırım fırsat olduğunu söyledi.
Olpak: "Irak'ın en iyi ticaret ve yatırım ortaklıklarından birisi olacağını düşünüyoruz"
DEİK Başkanı Nail Olpak ise, "İkili ticaretimiz yaklaşık 15 milyar dolar. Türk inşaat firmalarının Iraktaki üstlendikleri projeler de ikili ekonomik ilişkilerimize güç katıyor. 2024 yılında 870 milyon dolarlık proje üstlendikten sonra bu yılın ilk 3 ayında üstlendiğimiz 110 milyon dolarlık proje ile Irak ekonomisine katkı sağlıyoruz. Ülkelerimiz arasındaki ekonomik ilişkilerin ekonominin hemen hemen her sektöre yayılmasını, ticaretten yatırımlara ve ikili iş birliklerine kadar çeşitlenerek devam etmesini çok değerli buluyoruz. Küresel ekonomi ve ticaret maalesef açıklanan tarifelerin getirmiş olduğu belirsizlik ile iyi bir performans göstermiyor. Bunu aşmanın en iyi yolu da mevcut iş birliklerimizi çok daha ileriye taşımak. Türk iş dünyası olarak, Irak'ın bu çerçevede en iyi ticaret ve yatırım ortaklıklarından birisi olacağını düşünüyoruz. İkili ticaretimizi arttırmak önceliğimiz, ama Irak'ta yatırımları arttırmak isteyen bir hükümet olduğunu da biliyoruz. Farklı sektörlerdeki üretim ve ihracat kapasitemiz yanı sıra, altyapı yatırımlarından enerji ve ulaştırmaya kadar her türlü büyük projeyi alnının akıyla bitiren firmalarımız bu konuda iş birliğine hazır. 1.200 km demiryolu ve otoyolla Türkiye'yi Basra Körfezi'ndeki Faw Limanı'na bağlayacak Kalkınma Yolu Projesi hepimiz için önemli ve Projede Türk firmalarına verilecek pozitif öncelik de beklentimiz. Enerji, iş birliğini artırmamız gereken bir diğer önemli alan. Kalkınma yolu sürecini, karşılıklı yatırımlarla aynı zamanda bir enerji yolu olarak da değerlendirebileceğimizi düşünüyorum" dedi.
Acar: "Türk firmaları sadece Irak ile değil, farklı ülkelerle de hammadde alımı ve ticaret yapmaktadır"
DEİK/Türkiye-Irak İş Konseyi Başkanı Halit Acar, "Kuzey Irak üzerinden giriş yapan ürünlerin Güney Irak'a ulaştırılması için 2024 Aralık Ayından bu yana 72 saatlik bir süre sınırı uygulanıyor. Ancak sahadaki gerçek durumlara baktığımızda; gümrük işlemleri, yol şartları, lojistik ve geçmişteki yapılanmadan dolayı Türk firmalarının lojistik merkezlerinin Kuzeyde olması, süreçlerin bu zaman diliminde tamamlanmasını oldukça güçleştiriyordu. Hem 72 saat hem de mühür zorunluluklarının kaldırılması ülkelerimizin hedeflerine ulaşmalarında çok ciddi fayda sağlayacaktır. Irak'ta faaliyet gösteren Türk firmaları sadece Irak ile değil, aynı zamanda farklı ülkelerle de hammadde alımı ve ticaret yapmaktadır. Türk Bankalarımızın ayrıca dolar transferi yapabilmeleri için desteğinizi istirham ediyoruz" dedi.
Toplantı sponsorları ise, Acarsan Holding ve Tiryaki Agro Grubu oldu.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ve Direktörler Enstitüsü (IoD) iş birliğinde düzenlenen Birleşik Krallık-Türkiye İş Forumu, T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, İngiltere'nin Türkiye Ticaret Elçisi Afzal Khan, DEİK Başkanımız Nail Olpak, DEİK/Türkiye-Birleşik Krallık İş Konseyi Başkanı Osman Okyay, IoD Uluslararası Ticaret Grubu Başkanı Andrew Lambert ve iki ülke iş insanlarının katılımlarıyla 7 Mayıs 2025 tarihinde Londra'da gerçekleştirildi. İş Forumunda, "Yapay Zeka - Dijital Teknolojiler", "Net Sıfır Enerji ve Yeşil Geçiş", "İnşaatta İngiltere-Türkiye İş Birliği: Konut ve Altyapıya Özel Odaklanma" ve "Sağlık" panelleri gerçekleştirildi.
Bolat: "Türkiye-İngiltere iş birliği hala yüksek potansiyeli var."
T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Türkiye-İngiltere arasındaki ikili ticaret ilişkisini değerlendirerek, İngiltere'nin Türkiye'nin en büyük üçüncü ihracat destinasyonu olduğunu ve Türkiye'den İngiltere'ye ihracatın 15,3 milyar dolara ulaştığını söyledi. Türkiye'nin İngiltere'den geçen yıl 6,9 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirdiğini anımsatan Bolat, Türkiye'nin yüksek verimlilik odaklı yaklaşımla güçlü bir yatırım teşvik programı sunduğunu belirtti. Yatırımcılara iyi korunan bir iş ortamı ve dünyanın en büyük serbest ticaret anlaşması ağlarından birini sunduklarını belirten Bolat, Türkiye'nin bu sayede birçok uluslararası firma için merkez haline geldiğini dile getirdi.
Türkiye'de İngiliz firmalarının yatırımlarının 2023 sonu itibarıyla 9 milyar dolara ulaştığına işaret eden Bolat, "Bu, İngiliz yatırımcıların Türkiye ekonomisinin büyümesine ve potansiyeline olan güveninin açık bir göstergesi. İngiltere'de Türk şirketlerinin yatırımlarının 4,3 milyar dolar seviyesinde. Müteahhitlik sektörü en önemli sektörler arasında yer alıyor. Bu yatırımlar, iki ülkenin kamu ve özel sektörü arasındaki iş birliğinin başarılı bir sonucu. Tüm bu önemli rakamlara rağmen stratejik ortaklar olarak Türkiye-İngiltere iş birliğinin hala yüksek potansiyeli olduğuna inanıyoruz. Serbest ticaret anlaşmasının güncellenmesi ve yeni alanlarla genişletilmesi, bu ekonomik iş birliğinin güçlenmesi için önemli bir fırsat olacak" dedi.
İngiltere'nin Türkiye Ticaret Elçisi Afzal Khan ise, Birleşik Krallık ve Türkiye'nin Temmuz ayı itibarıyla Serbest Ticaret Anlaşması müzakerelerinin ilk turunu gerçekleştirme konusunda mutabakata vardığını belirterek, bu adımın ikili ticari ilişkilerin derinleşmesi açısından önemli bir gelişme olduğunu vurguladı.
Olpak: "Üçüncü ülkelerde iş birliği olanakları bulunuyor"
DEİK Başkanımız Nail Olpak ise, "Bugün dünya ekonomisi, ticaret savaşları ve belirsizliklerden her zamankinden daha fazla etkilenmektedir. Temiz teknolojiler, yenilenebilir enerji ve yeşil dönüşüm alanları, daha fazla iş birliği için cazip görünmektedir. Yeşil ve dijital dönüşümün birlikte ilerlediği bu süreçte, dijital dönüşümün de iş birliği yapabileceğimiz özgün bir alan olduğuna inanıyoruz. Bu bağlamda, DEİK/Dijital Teknolojiler İş Konseyi üzerinden yapay zeka, finansal teknolojiler (fintek) ve biyoteknoloji gibi konularda birlikte çalışabiliriz. Türkiye, hızla büyüyen bir savunma sanayine sahiptir ve bir NATO üyesi olarak gücümüzü İngiliz şirketleriyle birlikte kullanmaya hazırız. Üçüncü ülkelerde iş birliği olanakları bulunuyor. Özellikle Orta Doğu ve Afrika'da, başta altyapı olmak üzere dünya genelinde iyi şirketlere ve tecrübeye sahibiz. İngiliz şirketlerinin de özellikle teknik müşavirlik alanındaki tecrübeleri biliniyor. Bu çerçevede, İngiltere İhracat Finansmanı (UKEF) ve Türk Eximbank desteğiyle iş birliği fırsatlarını değerlendirebiliriz. Türk şirketlerinin, İngiltere'de yol, baraj, su projeleri ve hastaneler gibi tesis ve hizmet binalarının inşasında daha fazla yer aldığı görülmektedir. İngiliz iş dünyasını ülkemize yatırım yapmaya, özellikle yüksek teknoloji sektörlerindeki fırsatlardan yararlanmaya davet ediyorum" dedi.
DEİK/Türkiye-Birleşik Krallık İş Konseyi Başkanı Osman Okyay, Forumun yalnızca ticari görünürlük değil, aynı zamanda koordinasyon ve uzun vadeli stratejik ortaklıklar için bir platform sunduğunu belirtti. Yapay zeka ve dijitalleşmenin artık tüm sektörlere entegre olduğunu vurgulayan Okyay, Birleşik Krallık'ın dijital yönetişim ve fintech alanındaki uzmanlığının, Türkiye'nin dinamik girişimcilik ekosistemiyle güçlü bir sinerji yarattığını ifade etti. Yeşil dönüşümde ise Türkiye'nin iddialı hedefleri ile İngiltere'nin temiz teknoloji ve yeşil finans konularındaki tecrübelerinin birbirini tamamladığını söyledi. Okyay, altyapı ve üçüncü ülke iş birlikleri alanında Orta Doğu, Afrika ve Orta Asya'daki ortak proje potansiyeline dikkat çekti. Sağlık sektörünün ise iki ülke arasında dayanıklılık ve inovasyon temelli yeni iş modelleri için önemli fırsatlar sunduğunu belirtti. Ayrıca, Serbest Ticaret Anlaşması'nın dijital ticaret, hizmetler ve sürdürülebilirlik gibi alanlarda genişletilmesinin, iki ülke arasındaki ekonomik iş birliğini daha da derinleştireceğini vurguladı.
İş Forumu sponsorları ise, Kalyon Cities, Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. ve Kale Grubu oldu.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu – DEİK tarafından düzenlenen İtalya - Türkiye İş Forumu, T.C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni'nin teşrifleriyle T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, İtalya Cumhuriyeti İşletmeler ve Made in Italy Bakanı Adolfo Urso, DEİK Başkanı Nail Olpak, DEİK/Türkiye - Italya İş Konseyi Başkanı Lale Cander ve İtalyan Ticaret Ajansı (ITA) Başkanı Matteo Zoppas ve iki ülkeden 400'den fazla iş insanının katılımlarıyla 29 Nisan 2025 tarihinde İtalya'nın başkenti Roma'da gerçekleştirildi. İş Forumunda, DEİK ile Confindustria Assafrica & Mediterraneo arasında iş birliği anlaşması imzalandı.
DEİK/Türkiye-İtalya İş Konseyi ve İtalyan Ticaret Ajansı (ITA) iş birliğiyle düzenlenen İş Forumunda, iş insanlarının katılımlarıyla, "Altyapılar, Küresel Merkezler ve Bağlantısallık", "Sürdürülebilir Enerji ve Döngüsel Ekonomi", "İleri Üretim" ve "İtalyan - Türk Ekonomik Ortaklığına Finansal Destek" panelleri, Savunma Sanayii Yuvarlak Masa Toplantısı gerçekleştirildi.
Erdoğan: "Türkiye - İtalya arasındaki ticaret hacmi 2024'te 32 milyar doları aştı"
T.C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Batı ile doğuyu, kuzey ile güneyi birbirine bağlayan coğrafi konumumuzun gereği olarak bölgemizde ve dünyada etkili iktisadi ve ticari ortaklıklar kurmaya büyük önem atfediyoruz" dedi. İtalya özelinde bakıldığında, tüm küresel sınamalara rağmen ikili ticaretin Kovid - 19 salgınından bu yana sürekli artış eğiliminde olduğunu gördüklerini ifade eden Erdoğan, Türkiye ile İtalya arasında 2020 yılında 17,3 milyar dolar seviyesinde olan ticaret hacminin 2024'te neredeyse ikiye katlanarak 32 milyar doları aştığını aktararak, "Bugün Türkiye'deki İtalyan sermayesi dolaylı yollardan gelenlerle birlikte 5 milyar dolara, İtalya'daki Türk sermayesi ise son yıllarda önemli atılım göstererek 1 milyar dolara yaklaştı. Türk firmaları nasıl İtalya'yı Avrupa pazarına açılan bir kapı olarak görüyorsa, biz isteriz ki İtalyan firmaları da Türkiye'yi Asya'ya, Orta Doğu'ya ve Afrika'ya açılan bir kapı olarak değerlendirsinler. İstanbul'dan sadece birkaç saatlik uçuş mesafesinde 2 milyar nüfusa erişilebiliyor. Türk Hava Yollarımız da İtalya'nın 9 şehrini İstanbul'a bağlıyor. Ticaret, yatırım ve ulaşım imkanlarının barındırdığı bu muazzam potansiyel, bizleri büyük ve iddialı hedefler belirlemeye teşvik ediyor. Bu düşünceyle bugünkü zirvede Sayın Meloni ile yeni ticaret hacmi hedefimizi 40 milyar dolar olarak tespit ettik. İş çevrelerimizin bugünkü görüşmeleri ve kuracakları yeni ortaklıklar kısa sürede yeni ticaret hedefimize ulaşılmasına katkı sağlayacaktır. Tabii karşılıklı yatırımların artırılması da bir diğer öncelikli hedefimiz olmayı sürdürüyor" dedi.
Türkiye'de mevcut 1500 İtalyan şirketine ilave olarak daha fazla yatırımcıyı görmek istediklerini dile getiren Erdoğan, "Bilhassa Avrupa'da güvenlik ve savunma sektöründeki beklenen genişlemeden payımızı almak için ortak çalışmalarımızı artırmamızın menfaatimize olacağı kanaatindeyiz. Yeşil enerji, dijital teknolojiler, akıllı şehirler ve uzay gibi alanlarda stratejik ortaklıklar geliştirilmesi gerekiyor. Hükümetler olarak ticaret ve yatırım ilişkilerimizin daha yüksek seviyelere ulaşması amacıyla firmalarımızı desteklemeye devam edeceğiz. Ancak sizler de takdir edersiniz ki ekonomik iş birliği, salt hükümetlerin çabasıyla gelişmez. İş dünyamızın bu noktada elini taşın altına koyması lazım. İş birliğini gerçek anlamda geliştirecek olanlar öncelikle sizlersiniz" dedi. Kazan kazan yaklaşımıyla her iki taraf içinde fayda sağlayacak bir güncellemeye İtalyan hükümetinin ve iş çevrelerinin desteğini beklediklerini belirten Erdoğan, "Öte yandan iş dünyamızın vize konusunda yaşadıkları güçlüklerin ekonomik ilişkilerimize ket vurduğunu görüyoruz. İtalyan iş çevrelerinin Avrupa Birliği kurumları nezdinde bu konuyu gündeme getirmelerinin iki tarafın da yararına olacağını düşünüyorum" dedi.
Meloni: "Ülkelerimiz temel sektörlerde sağlam bir ekonomik ve sanayi iş birliği tabanına sahip"
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Türkiye'de yaklaşık 400'den fazla İtalyan şirketinin faaliyet gösterdiğini ve bu şirketlerin yaklaşık 30 bin kişiye istihdam sağladığını, toplamda yaklaşık 18,5 milyar avro ciro ürettiklerini söyledi. İş forumuna son derece kalabalık ve nitelikli bir katılım olduğunu belirten Meloni, "Cumhurbaşkanı Erdoğan ile burada olmayı, bu iş forumunun çalışmalarını selamlamayı özellikle istedik. Çünkü ekonomik, ticari ve endüstriyel boyutun, İtalya ile Türkiye arasındaki stratejik ilişkinin temel bir parçası olduğuna inanıyoruz. İki ülke olarak, Akdeniz - Avrupa bağlamında müttefik ve dostuz" dedi. İtalyan firmaların Türkiye'nin altyapı gelişimine önemli katkılarda bulunduğunu aktaran Meloni, son hükümetlerarası zirvede Türkiye ve İtalya tarafından belirlenen 30 milyar avroluk hedefin 5 yıl öncesinden gerçekleşmesinin kendilerini teşvik ettiğini ve bugün ticaret hacmini orta vadede 40 milyar dolara çıkarmayı hedeflediklerini söyledi. Türkiye ve İtalya arasında iş birliklerinin kritik hammaddeler, uzay - havacılık, savunma ve ilaç sektörü gibi stratejik alanlarda da büyümeye devam ettiğini belirten Meloni, "Ülkelerimiz halihazırda temel sektörlerde sağlam bir ekonomik ve sanayi iş birliği tabanına sahiptir. Amacımız, yapay zeka, kritik malzemeler, enerji geçişi, ileri teknolojiler ve uzay araştırmaları gibi günümüzün ve geleceğin en stratejik alanlarına doğru iş birliğimizi geliştirmektir. Cumhurbaşkanı Erdoğan'a ve heyetine, bu önemli ziyaretleri ve bugün imzaladığımız birçok anlaşma için bir kez daha teşekkür etmek istiyorum. Bu anlaşmalar, önemli bir ortakla, Akdeniz bölgesinde ve Atlantik İttifakı'nda bir müttefikle iş birliğimizi derinleştirme imkanı sunuyor. Bugünü asla bir varış noktası olarak değil, her zaman olduğu gibi yeni bir başlangıç noktası olarak değerlendiriyorum" dedi.
Olpak: "1.500'ün üzerinde İtalyan sermayeli firma Türkiye'de faaliyet gösteriyor"
DEİK Başkanı Nail Olpak ise, otomotiv, gıda, altyapı, enerji, imalat ve finans gibi sektörlerde 1.500'ün üzerinde İtalyan sermayeli firma Türkiye'de faaliyet gösterdiğini belirterek, "Son 20 yılda ülkemizdeki yatırımları 5 milyar doları, yıllık ikili ticaretimiz de 32 milyar doları aştı. Küresel ticaret savaşlarının ve ticaretteki belirsizliğin arttığı bu günlerde, iki ülke ekonomisinin daha fazla entegre olmaları için daha çok çalışmamız gerekiyor" dedi. Gümrük Birliği'nin güncellenmesi için İtalya önemli destek verdiğini belirten Olpak sözlerini şöyle sürdürdü: "Gümrük Birliği konusunun hızla sonuçlanmasını bekliyoruz. Türkiye'nin müteahhitlik ve BOT tecrübesini, İtalyan dostlarımızla Orta Asya, Afrika ve Balkanlar öncelikli olarak, 3. ülkelerde, daha fazla ortak projede aktifleştirmeyi arzu ediyoruz. Türk Eximbank ve SACE arasında bugün imzalanacak MoU'nun da daha fazla ortak proje yapılmasına imkan tanıyacağına inanıyorum. DEİK olarak da, karşı kanadımız Confindustria'nın alt birimi Confindustria Assafrica&Mediterraneo ile 3. ülkelerde iş birliği anlaşması imzalayacağız. Batı Avrupa ile Çin arasındaki en büyük yatırım, üretim ve teknoloji üssü olan Türkiye, 600 milyar doların üstünde dış ticaret hacmine sahip. Enerjiden sanayiye, tarımdan alt yapı yatırımlarına, havacılıktan savunmaya kadar her alanda önemli yatırım imkanımız var. İtalyan iş dünyasını bu imkanlarımızdan daha fazla yararlanmak için ülkemizdeki yatırım ve ortaklılarını artırmaya davet ediyorum."
Cander: "Savunma sanayisi ve ileri teknoloji alanlarında büyük bir tamamlayıcılığa sahip"
DEİK/Türkiye - İtalya İş Konseyi Başkanı Lale Cander, "Türkiye ve İtalya, köklü geçmişlerinden aldıkları güçle, bugün geleceği birlikte inşa etme kapasitesine sahiptir. Sanayiden inovasyona, markalaşmadan üçüncü ülkelerde ortak projelere uzanan bu yol, iş dünyamıza büyük sorumluluklar ve heyecan verici fırsatlar sunuyor. Şimdi, cesur adımlar atma, ortak başarı hikâyeleri yazma zamanı olduğu kanaatindeyim. Birlikte üretebilir, birlikte büyüyebilir ve dünyada kalıcı izler bırakabiliriz. Türkiye'nin katma değerli üretimdeki yükselişi, İtalya ile ekonomik ve ticari iş birliğimizi daha da derinleştirmek için güçlü bir zemin oluşturmaktadır. İki ülke, özellikle savunma sanayisi ve ileri teknoloji alanlarında büyük bir tamamlayıcılığa sahiptir. Üçüncü ülkelerde ortak projeler geliştirme potansiyelimiz ise dikkat çekicidir. Türkiye ve İtalya'nın güçlerini birleştirmesi, bölgesel ve küresel ölçekte önemli fırsatlar yaratacaktır. Türkiye - İtalya arasındaki derinleşen iş birliği, her iki ülkenin güçlü sanayi altyapılarını ve yenilikçi üretim kapasitelerini birleştirerek, küresel ticaretin bu zorlu döneminde daha güçlü bir dayanıklılık sağlayabilir. Ortaklıklarımızı güçlendirmek, sadece ticaretimizi artırmakla kalmaz, aynı zamanda uzun vadeli ve güvenilir bir iş birliği ortamı yaratmak adına kritik bir adım olur. Belirsizliğin ve değişimin yüksek olduğu bu dönemde, güvenilir ve stratejik ortaklıkların geleceği şekillendirecek en önemli faktörlerden biri olacağına inanıyoruz" dedi.
İş forumunda ayrıca, "ICE - Invest in Türkiye", "SIMEST - Invest in Türkiye" "CDP - TSKB", "CDP - TKYB", "CDP - TÜRK EXIMBANK, "TIM SPARKLE - TURKCELL", "ASSAFRICA - DEİK", "SACE - Kalyon Group", "SACE - Limak," "SACE - TÜRK EXIMBANK", "SACE - Yapı Merkezi", "SACE/FINGEN/JPMORGAN - Kalyon", "SACE - Arçelik", "LEONARDO - Baykar" ve "CONFAPI - MÜSİAD" arasında iş birliği anlaşması imzalandı.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) organizasyonuyla düzenlenen Türkiye-Şili İş Forumu, T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Şili Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Alberto Van Klaveren, DEİK Başkanı Nail Olpak, DEİK/Türkiye-Şili İş Konseyi Başkanı Ahmet Bilge Anbarlılar ve iki ülke iş insanlarının katılımıyla 10 Nisan 2025 tarihinde İstanbul'da gerçekleşti.
Forumda, T.C Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Şili Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Alberto Van Klaveren tarafından "Türkiye ile Şili arasında Teknik Bilgi Değişimi ve İşbirliği Mutabakat Zaptı" imzalandı.
Bolat: "Türk savunma sanayi şirketlerimiz Şili'de tedarik ve ortak üretim konularında bazı sözleşmeler imzalamış durumda"
Türkiye ile Şili'nin coğrafi olarak uzak görünse de veriler ve gerçeklere bakıldığında oldukça yakın dost ülkeler olduğunu belirten T.C Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, "Gelecek yıl, bu diplomatik ilişkinin 100'üncü yılını kutlayacağız. Aynı zamanda Şili, Türkiye'nin Serbest Ticaret Anlaşması imzaladığı ilk Latin Amerika ülkesi. İkili ticaret ve yatırım ilişkilerine bakıldığında Şili, Türkiye'nin Latin Amerika'daki dördüncü büyük ticaret ortağı konumunda. 2021 yılında dış ticaret hacmimiz 1 milyar doları aştı. Şu anda dış ticaretimizde umut vadeden alanlardan biri de savunma sanayiindeki yakın iş birliğimiz. Türk savunma sanayi şirketlerimiz Şili'de tedarik ve ortak üretim konularında bazı sözleşmeler imzalamış durumda. Geçtiğimiz Aralık ayında Türk Hava Yolları İstanbul-Santiago arasında haftada dört gün günlük uçuşlara başladı. Bu da iş ilişkilerinin daha üst seviyelere çıkmasına katkı sağlayacak. Umuyorum ki bugün gerçekleşen İş Forumu ve imzaladığımız mutabakat zaptı anlaşması da iki dost ülkenin iş dünyası temsilcilerinin yeni fırsatlar keşfetmesine ve ikili ticaretin artırılmasına katkı sağlayacak. Ülkelerimiz arasındaki ticareti artırmak en büyük görevimiz" şeklinde konuştu.
Klaveren: "STA'mızın 15. yıl dönümüne yaklaşırken, bu anlaşmayı modernize etme ve geliştirme ihtiyacının farkındayız"
Önümüzdeki yıl Şili ile Türkiye'nin diplomatik ilişkilerinin yüzüncü yılınının kutlanacağını ve bunun bir dönüm noktası olacağını ifade eden Şili Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Alberto van Klaveren, "Ülkelerimiz arasındaki coğrafi uzaklığa rağmen Şili, Türkiye'yi sadece Avrasya'da değil, aynı zamanda Latin Amerika ile bu dinamik bölge arasında kilit bir bağlantı olarak stratejik bir ortak olarak görüyoruz. İlişkilerimizin gücü, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ikili ilişkilerimizin 90. yıl dönümü vesilesiyle 2016 yılında Şili'ye gerçekleştirdiği tarihi ziyarette açıkça görülüyor. Geçtiğimiz yıl Ankara'da düzenlenen Şili-Türkiye Serbest Ticaret Anlaşması (STA) 5. Ortak Komitesi, ticari ilişkilerimizi sürdürme kararlılığımızın altını çizdi. Önümüzdeki yıl diplomatik ilişkilerimizin yüzüncü yılını kutlayacağız. Bu dönüm noktası bizi, kaydettiğimiz kayda değer ilerleme ve önümüzdeki muazzam potansiyel üzerinde düşünmeye davet ediyor. Bugün Türkiye, Şili için Avrasya'da kilit bir ticaret ortağı konumundayken, Şili de Türk işletmeleri için Latin Amerika'ya açılan stratejik bir kapı görevi görüyor. STA'mızın 15. yıl dönümüne yaklaşırken, bu anlaşmayı modernize etme ve geliştirme ihtiyacının farkındayız. Hem Şili hem de Türkiye çeşitli ortaklarla yeni ve daha iddialı ticaret anlaşmalarını başarıyla müzakere etti ve ikili ticaret çerçevemizi küresel trendlerle uyumlu hale getirmenin zamanı geldi. İşbirliğimizi derinleştirmek, pazara erişimi genişletmek ve hizmetler, dijital ticaret ve yatırımların kolaylaştırılması gibi yeni alanları dahil etmek için bu fırsatı değerlendirelim. Potansiyelimizi tam anlamıyla hayata geçirmek için iş ağlarını güçlendirmeli, yatırımları teşvik etmeli ve bilgi alışverişi için platformlar oluşturmalıyız. Ticaret anlaşmalarımızı modernize etmek, yatırım fırsatlarını arttırmak ve dirençli, yenilikçi ve geleceğe yönelik bir ortaklık kurmak için birlikte çalışalım" dedi.
Olpak: "Şili iş dünyasını Türkiye'ye yatırım yapmaya ve fırsatlardan yararlanmaya davet ediyorum"
Şili'nin Türkiye'nin Latin Amerika Ülkeleri arasında Serbest Ticaret Anlaşması yaptığı tek ülke olduğuna dikkat çekerek, iki ülke iş dünyasının bu fırsattan daha fazla yararlanması gerektiğini belirten DEİK Başkanı Nail Olpak, "ABD'nin yakın zamanda açıkladığı yeni gümrük vergilerinin ardından küresel ticaretin ve küresel büyümenin yeni ticaret savaşlarından zarar görmesini bekliyoruz. Bu zor ve belirsiz zamanlarda en iyi strateji karşılıklı iş birliğimizi arttırmaktır ve Şili'nin en iyi ticaret ve yatırım ortaklarımızdan biri olacağına inanıyoruz. Şili ile ticaret hacmimizin dengeli bir şekilde artırılması hedefinin hepimiz farkındayız. Sadece rakamları iyileştirmekle kalmayıp ikili yatırımları da artıracağımıza inanıyorum. Her iki ülke de teknoloji start-up'larının etkinliği için önemli destekler sağlıyor. Bu alanda iş birliği geliştirilebilir. Şili'nin savunma sanayisine de önemli bir ilgisi var. En son HAVELSAN Şili ile bir anlaşma imzaladı. ASELSAN'ın zaten orada bir ofisi var. Bunlar iyi örnekler ve bunların üzerine daha fazlasını inşa edebiliriz. Türkiye bakımından ise Batı Avrupa ile Çin arasındaki en büyük yatırım, üretim ve teknoloji merkezi olan ülkemiz, 600 milyar doları aşan bir dış ticaret hacmine sahip. Enerjiden sanayiye, tarımdan altyapıya ve bilgi ekonomisine kadar hemen her sektörde önemli yatırım fırsatlarımız var. Ayrıca Şili iş dünyasını ülkemize yatırım yapmaya ve özellikle yüksek teknoloji sektörlerindeki yatırım fırsatlarımızdan yararlanmaya davet ediyorum. İnanıyorum ki Türk ve Şilili iş dünyası temsilcileri olarak hedeflerimize ulaşacağız" dedi.
Anbarlılar: "Şili, Türkiye'nin bölgedeki angajmanı için stratejik bir ortak"
Altyapı geliştirme, enerji dönüşümü ve teknolojik değişim alanlarında daha fazla iş birliğini hedeflediklerini belirten DEİK/Türkiye-Şili İş Konseyi Başkanı Ahmet Bilge Anbarlılar, "DEİK/Türkiye-Şili İş Konseyi olarak yeni ortaklık fırsatlarını keşfetmek ve iki ülke arasında karşılıklı büyümeyi teşvik etmek için aktif olarak çalışıyoruz. Ekonomik ilişkilerimizi güçlendirmek ve üçüncü ülkelerdeki ortaklığımızı kazan-kazan temelinde geliştirmek için iş birliği yapabiliriz. Şili'nin Latin Amerika ve diğer kıta ülkeleriyle ikili serbest ticaret anlaşmaları yoluyla kurduğu etkin ticari bağlantılar Türk girişimciler için önemli fırsatlar sunuyor. Önceliklerimiz arasında sektörel çeşitliliğin ve turist ziyaretlerinin artırılması ile iki ülke üniversiteleri arasında iş birliğinin geliştirilmesi yer alıyor. Türkiye, bölgesindeki en dinamik ekonomilerden biri olarak Avrupa, Asya ve Orta Doğu arasında bir geçit görevi görüyor. Aynı şekilde Latin Amerika'nın en istikrarlı ve açık ekonomilerinden biri olan Şili de Türkiye'nin bölgedeki angajmanı için stratejik bir ortak. Altyapı geliştirme, enerji dönüşümü ve teknolojik değişim alanlarında daha fazla iş birliğini teşvik ediyoruz. Yüksek kaliteli mühendisliği ve verimliliğiyle bilinen Türkiye'nin inşaat sektörü, Şili'nin altyapı projelerine önemli katkılar sağlayabilir. Benzer şekilde Şili'nin lityum ve yenilenebilir enerji alanındaki uzmanlığı da Türkiye'nin yeşil dönüşüm hedeflerini destekleyebilir" dedi.
Türkiye-Şili ticari ilişkileri ve öne çıkan iş ve yatırım alanlarının görüşüldüğü İş Forumu'nda, sektörel fırsatlar değerlendirildi.
Endonezya Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto'nun Türkiye resmi ziyareti vesilesiyle Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu - DEİK organizasyonunda ve Endonezya Ticaret ve Sanayi Odası (KADIN) iş birliğinde düzenlenen Türkiye – Endonezya CEO Yuvarlak Masa Toplantısı, T.C. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Endonezya Ekonomik İşlerden Sorumlu Koordinatör Bakanı Airlangga Hartarto, T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Volkan Ağar, DEİK Başkanı Nail Olpak, Endonezya Ticaret ve Sanayi Odası (KADIN) Başkanı Anindya Bakrie, Endonezya'nın Ankara Büyükelçisi Achmad R. Purnama, DEİK/Türkiye-Endonezya İş Konseyi Başkanı Nuri Doğan Karadeniz ve iki ülke iş insanlarının katılımlarıyla 10 Nisan 2025 tarihinde Ankara'da gerçekleştirildi. Yuvarlak Masa Toplantısında, "DEİK/ Dijital Teknolojiler İş Konseyi ve KADIN", "PT Pertamina Geothermal Energy Tbk ve Zorlu Enerji Elektrik Üretim", " Göl İplik Şeremet Tekstil ve Asia PASIFIC Rayon" arasında iş birliği anlaşması imzalandı.
Yumaklı: "Ülkelerimiz arasında sağlam bir ekonomik köprü kuracağımıza inancımız tam"
T.C. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, "Küresel ticaretin zorlu bir dönemden geçtiği bu süreçte, Endonezya ile stratejik iş birliğimizi artırmayı son derece önemli buluyoruz. Bu doğrultuda, özel sektörlerimizin daha yapısal iş birlikleri kurmasının, ticaret hacmimizin artırılmasında kilit rol oynayacağına inanıyoruz. Tarım sektöründe kurulacak ortaklıkların sadece ekonomik ilişkilerimizi değil, aynı zamanda sürdürülebilir kalkınma hedeflerimizi de güçlendireceğine inanıyoruz. 2024 itibarıyla 2,8 milyar dolara ulaşan ticaret hacmimizi, ortak hedefimiz olan 10 milyar dolara çıkarma konusunda kararlılığımızı yineliyor, yakın zamanda Cakarta'da düzenlenecek Türkiye-Endonezya Altyapı Forumu ile Türk firmalarının Endonezya'daki projelerde daha etkin yer almasını hedefliyoruz. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan ve Endonezya Cumhurbaşkanı Sayın Prabowo Subianto'nun liderliklerinde, ortak vizyon ve güçlü iş birliğiyle ülkelerimiz arasında sağlam bir ekonomik köprü kuracağımıza inancımız tam." dedi.
Hartarto: "Endonezya-Türkiye arasında tercihli serbest ticaret anlaşmasını imzalamak istiyoruz"
Endonezya Ekonomik İşlerden Sorumlu Koordinatör Bakanı Airlangga Hartarto, "Dünya'nın çok taraflılıktan tek taraflılığa geçtiği bu dönemde, biz Türkiye ve Endonezya olarak hala çift taraflılığa inanıyoruz. Burada düzeni iki küresel güce bırakamayız. Bu sebeple Sayın Cumhurbaşkanımız Prabowo Subianto Türkiye'yi ziyarete gelmeyi çok istedi. Büyüme hedefinin 10 milyar olarak belirlendiği bu yolda yeni ekonomik modelleri benimsemek zorundayız. Rekabete girmek yerine güç birleştirip sinerji yaratabiliriz. Kredi derecelendirme kuruluşlarına göze Endonezya yatırım yapılacak ülkeler sınıflandırılmasında ve rekabet gücü her yıl artan ülkelerden biri. Açık ekonomimiz var ve bu kapsamda daha fazla iş birliği yapmayı sabırsızlıkla bekliyoruz. 2 ticaret odamız G20, RCEP, ASEAN gibi kolaylaştırıcı platformlar üzerinden çok yakın çalışıyor. Endonezya - Türkiye arasında tercihli serbest ticaret anlaşmasını imzalamak istiyoruz. Süreci hızlandırabilirsek iki ülke arasındaki iş akışı hız kazanacak ve 10 milyar dolarlık hedefi bu sayede ulaşılabilir kılacağız. Böyle belirsiz küresel bir ortamda bazı şeyleri kesinleştirerek ilişkimizi geliştirebilir ve küresel olmayan ortamı lehimize çevirebiliriz" dedi.
Ağar: "Türk yatırımcıları her geçen gün Endonezya'da faaliyetlerini artırıyor"
T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Volkan Ağar ise, "Ticaret Bakanlığımızın uygulamakta olduğu "Uzak Ülkeler Stratejisi" ve "2024 -2025 yılları Hedef Ülkelere Listesinde" yer alan Asya-Pasifik bölgesindeki en önemli ortaklarımızdan biri olan Endonezya ile ekonomik ve ticari ilişkilerimizi derinleştirmeye büyük bir önem veriyoruz" dedi. Türkiye ve Endonezya arasında varolan dayanışma ve iş birliğinin ikili ticari ilişkilere de yansımasını arzu ettiklerini dile getiren Ağar, "Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın Şubat ayında Endonezya'ya gerçekleştirdiği ziyarette müzakereleri sürmekte olan Serbest Ticaret Anlaşmasının kısa dönemde daha somut sonuçlara ulaşmak amacıyla Tercihli Ticaret Anlaşması'na dönüştürülmesine karar verildi. Türk yatırımcıları her geçen gün Endonezya'da faaliyetlerini artırıyor" dedi.
Olpak: "Enerjiden, sanayiye, tarımdan alt yapı yatırımlarına kadar neredeyse her alanda önemli yatırım imkanlarımız var"
DEİK Başkanı Nail Olpak ise, "Endonezya ile 2 milyar dolar seviyesinde ikili ticaret hacmimiz var ve bunu dengeli bir hale getirmek, hem de her iki ülkenin 2,7 trilyon dolarlık toplam GSMH'si içinde yüzde 0,1 seviyesinde olan ikili ticaretimizi, hedefimiz olan 10 milyar dolar seviyesine artıracak potansiyelimiz olduğunu düşünüyorum. Ticaretimizin artması kadar, aramızdaki ekonomik ilişkilerin farklı sektörlere ve boyutlara yayılması, ticaretten yatırımlara ve ikili iş birliklerine kadar çeşitlenerek devam etmesi çok önemli. Yeşil enerji, dijitalleşme, sürdürülebilirlik ve dayanıklı tedarik zincirlerinin oluşturulması gibi ASEAN'ın da önceliklendirdiği alanlarda birbirimize fayda sağlayacak projelerin hayata geçirilmesinde ortak çalışmalar yapabiliriz. Türkiye'nin sağlık sektöründeki elde ettiği başarıyı Endonezya özelinde de değerlendirebilir; müteahhitlik ve PPP alanındaki derin tecrübemizi, diğer alt yapı projeleri yanı sıra, şehir hastanelerinin inşası konusunda Endonezyalı dostlarımız ile paylaşılabiliriz. Endonezya'nın başkentinin taşınması projesine, tüm dünyada çok başarılı işlere imza atmış müteahhitlik ve müşavirlik firmalarımızla katkı vermeye istekli olduğumuzu belirtmek isterim. Enerjiden, sanayiye, tarımdan alt yapı yatırımlarına kadar neredeyse her alanda önemli yatırım imkanlarımız var. Endonezyalı iş dünyasını da bu imkanlarımızdan daha fazla yararlanmak için ülkemizde yatırım ve ortaklılar yapmaya davet ediyorum" dedi.
Bakrie: "Endonezya ve Türkiye'nin iki önemli ekonomi ve G20 üyesi olarak ön plana çıkabilecek"
Endonezya Ticaret ve Sanayi Odası (KADIN) Başkanı Anindya Bakrie ise, ABD ve Çin arasında yaşanan tarife tartışmalarına değinerek, uluslararası aktörler olarak dinamik bir dönemden geçildiğini ve bu dinamik dönemde Endonezya ve Türkiye'nin iki önemli ekonomi ve G20 üyesi olarak ön plana çıkabileceğini belirtti. Enerji, gıda, inşaat, sağlık, bilişim ve savunma sektörlerinden önemli temsilcilerle birlikte bugün bu toplantıda olduklarını ifade eden Bakrie, iki ülke arasında pozitif bir şekilde artan diplomatik ve ekonomik ilişkilerin önümüzdeki 1-2 yıl içerisinde somut sonuçlar yaratacağına inandıklarını vurguladı.
Karadeniz, "İş Konseyi'nin üyesi olan pek çok firma, ikili ekonomik ilişkilere önemli katkılar sağlıyor"
DEİK/Türkiye-Endonezya İş Konseyi Başkanı Doğan Karadeniz ise, "İş Konseyi olarak, karşı kanat kuruluşu KADIN ile ikili ticaret hacminin geliştirilmesi ve çeşitlendirilmesi kapsamında savunma, enerji, gıda, sağlık ve alt yapı sektörlerinde Türk ve Endonezyalı iş insanları ile çalışma gruplarının kurulmasına karar verdiklerini ve bu kapsamda her iki ülkede de toplantıların organize edilecek. İş Konseyi'nin üyesi olan savunmadan enerjiye pek çok firmanın Endonezya'da aktif olarak ikili ekonomik ilişkilere önemli katkılar sağlıyor" dedi.
Toplantının sponsorları ise, Karpowership ve Indofood ve oldu.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Kadın Platformu, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü kapsamında düzenlediği "Sınırları Aşan Kadınlar: Diplomasi ve İş Dünyasında Liderlik Deneyimleri" panelinde, diplomasi ve iş hayatının pek çok alanında liderlik üstlenerek ve sınırları aşarak, başarılara ulaşan kadın iş insanlarını bir araya getirdi.
DEİK Başkanı Nail Olpak ve DEİK Kadın Platformu Başkanı Ebru Özdemir ev sahipliğinde düzenlenen panel, İspanya Büyükelçisi Cristina Latorre Sancho, İrlanda Büyükelçisi Clare Brosnan, T.C. Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Ekonomik İlişkiler Genel Müdürü Aylin Sekizkök, DEİK Türkiye-Hindistan İş Konseyi Başkanı Hülya Gedik, BM Kadın Birimi Bölge Direktörü Belen Sanz Luque ve 150'ye yakın iş insanının katılımlarıyla 5 Mart 2025 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirildi.
Panelde, küresel başarılarıyla sınırları aşan kadın iş insanlarının liderlik deneyimleri, kadın istihdamındaki küresel görünüm, ekonomi ile ticarette kadınların yeni bakış açıları ve kadın iş gücünün yükselişine dair gelecek öngörüleri paylaşıldı.
Olpak: "Geleceğin ekonomisinde kadınlar daha fazla kilit rol üstlenecekler"
Panelin açılışında konuşan DEİK Başkanı Nail Olpak kadınlarımızın iş dünyasındaki deneyimlerini küresel ölçekte paylaşabilecekleri platformlar oluşturduklarını ve kadın girişimcileri uluslararası iş birlikleri geliştirmeleri konusunda desteklediklerini belirterek, "DEİK çatısı altında Yönetim Kurulumuzda üç kadın üyemiz, 13 kadın İş Konseyi Başkanımız bulunuyor ve DEİK sekreteryamızın yüzde 43'ü kadınlardan oluşuyor. DEİK üyeleri arasında daha fazla kadın görmeyi ve bunun zamanla İş Konseyi başkanlıklarına da yansımasını umuyoruz. Kadınların yönetim ve icra kurullarında üstlendikleri pozisyonları, toplum ve iş dünyamız için olumlu bir değişim fırsatı olarak görüyoruz. DEİK Kadın Platformumuz aracılığıyla iş dünyasının her kademesinde kadınları desteklemeye devam edeceğiz. İş dünyasında kadınların artan rolü ile üst düzey yönetim pozisyonlarındaki temsiliyetlerine farkındalık kazandırmak amacıyla geçen yıl faaliyetlerine başlayan DEİK Kadın Platformu hepimiz için son derece önemli bir kazanım. Dünyanın dört bir yanına yayılmış 152 İş Konseyimizle küresel gelişmeleri ve trendleri yakından takip ediyor, faaliyetlerimizi buna göre şekillendiriyoruz. Tabii ki, tüm bunları DEİK'in kadın üyelerinin nitelikli katkılarıyla birlikte başarıyoruz. Ekonomi ve ticaret dünyası ise artık tek boyutlu değil. Pek çok değişim ve dönüşümü bir arada yaşıyoruz. Dijital ve Yeşil Ekonomi trendleri geleceğin ekonomisini şekillendirirken, kadınlar şüphesiz en büyük aktörlerimiz olacak. Girişimci, sanayici, kamu sektöründe politika belirleyici, akademisyen, özel sektör profesyoneli veya sivil toplumda lider olarak kadınlar, bu yeni düzende kilit roller üstlenecekler. Küresel değer zinciri yeniden yapılandırılırken, kadın girişimciliğini desteklemenin giderek daha önemli hale geldiğini görüyoruz. Biz de DEİK olarak, önümüzdeki dönemde hayatın her alanında kadınları desteklemeye, iş dünyasında kadınların sayısını ve etki sahasını genişletmek için yeni adımları atmaya devam edeceğiz. Geleceğimizin mimarları olan ve kıymetli katkıları ile DEİK ailemizi her geçen gün daha da ileriye taşıyan değerli kadınların 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nü kutluyorum" dedi.
Özdemir: "Kadınların iş dünyasında daha etkin olması ve üst düzey yönetici pozisyonlarında temsiliyetlerinin artması için çalışan gönüllü bir platformuz"
Her alanda yüzde 50'nin kritik eşik olduğunu ve bu seviyeye ulaşana kadar iş hayatında kadınların desteklenmesi gerektiğini vurgulayan DEİK Kadın Platformu Başkanı Ebru Özdemir, "Kadınların güçlenmesinin, sadece kadınlar için değil, tüm toplum için bir kazanç ve kıymetli bir artı olduğunu sürekli tekrarlıyoruz. DEİK bünyesinde de kadın özelinde bir yapılanmanın olması bir süredir gündemimizdeydi. Ve geçtiğimiz yıl, uzun süren çalışmaların, beyin fırtınalarının ardından DEİK Kadın Platformu'nu hayata geçirdik. Platformumuzun temel amacını, kadınların iş dünyasındaki potansiyelini en üst düzeye çıkarmak ve onlara liderlik yolunda destek olmak olarak belirledik. Bir dizi karar alarak DEİK'te her İş Konseyi Yürütme Kurulu'nda en az bir kadın üyenin yer alması, yeni kadın girişimcileri desteklemek için aidatlarımızda özel indirimler uygulanması gibi pek çok adım attık. İlk çalıştayımızı yaptık ve 3 ana konuda çalışma grupları kurmaya karar verdik. İletişim, üye geliştirme, proje geliştirme ve destek çalışma gruplarımızı düzenli aralıklarla bir araya getireceğiz. DEİK Başkanımız Nail Olpak ve kendilerinin nezdinde tüm DEİK Yönetim Kurulu'na, DEİK üyelerimize ve sekretaryamıza bize verdikleri gönüllü destekler için teşekkür ediyorum. DEİK Kadın Platformu olarak kadınların iş dünyasında daha etkin ve görünür olması, üst düzey yönetici pozisyonlarında temsiliyetlerinin artırılması için ilk günkü inançla çalışmalarımızı sürdüreceğiz" diye konuştu.
Sınırları aşan kadınlar diplomasi ve iş dünyasında liderlik deneyimlerini paylaştılar
Açılış konuşmalarının "Sınırları Aşan Kadınlar: Diplomasi ve İş Dünyasında Liderlik Deneyimleri" paneli, DEİK Kadın Platformu Başkanı Ebru Özdemir moderatörlüğünde, İspanya Büyükelçisi Cristina Latorre Sancho, İrlanda Büyükelçisi Clare Brosnan, Uluslararası Ekonomik İlişkiler Genel Müdürü Aylin Sekizkök, DEİK Türkiye-Hindistan İş Konseyi Başkanı Hülya Gedik, BM Kadın Birimi Bölge Direktörü Belen Sanz Luque'nin katılımlarıyla gerçekleşti.
Bürokrasiden diplomasiye, ekonomiden ticarete kadının iş hayatındaki bugünü ve geleceğinin ele alındığı panelde, dünyanın demografik olarak yaşlandığı ve bu bağlamda kadınların sadece yüzde 32'sinin çalıştığı bir iş hayatı ortamında, devletlerin kadın istihdamını artırmaya yöneldiğine dikkat çekildi. Küresel ekonominin dijitalleşme ile birlikte yeni bir döneme girmesiyle ise kadınların iş dünyasına pozitif etki edeceği ve daha fazla sayıda kadının iş hayatının her kademesinde görev alacağı ifade edildi.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu – DEİK, Business Finland iş birliğinde, Finlandiya-Türkiye Yuvarlak Masa Toplantısını, T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Finlandiya Dış Ticaret ve Kalkınma Bakanı Ville Tavio'nun teşrifleriyle, T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, T.C. Helsinki Büyükelçisi Deniz Çakar, Finlandiya Ankara Büyükelçisi Pirkko Hämäläinen, DEİK Başkanı Nail Olpak, DEİK/Türkiye-Finlandiya İş Konseyi Başkanı Evren Dindiren Dönmez, Business Finland COO ve İcra Direktörü Risto Vuohelainen ve iş dünyası temsilcilerinin katılımlarıyla 26 Şubat 2025 tarihinde Helsinki'de gerçekleştirdi.
T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, "Ülkemizin en önemli ticari ortağı olan Avrupa Birliği (AB) ve üye ülkelerle işbirliğini çeşitlendirmeye büyük önem veriyoruz. Bu doğrultuda Avrupa'daki önemli bir ortağımız olan Finlandiya ile ekonomik, ticari, teknolojik alandaki ve iş dünyalarımız arasındaki işbirliği fırsatlarını ele aldığımız toplantımızda, Gümrük Birliği, yeşil dönüşüm, dijitalleşme, savunma sanayisi, girişimcilik başta olmak üzere birçok konuyu kapsamlı şekilde değerlendirdik. Gümrük Birliği'nin güncellenmesinin küresel alandaki iş birliğimize önemli katkılar yapacağı inancındayız. Türkiye olarak, Finlandiya ile müteahhitlik ve teknoloji alanında işbirliği yapmaya, üçüncü ülkelerde müteahhitlik ve altyapı projelerinde birlikte çalışmaya istekliyiz" dedi. İki ülkenin resmi ihracat kredi kuruluşları Türk Eximbank ile Finnvera arasında imzalanan Reasürans İş Birliği Anlaşması ile ekonomik ve ticari ortaklığın bir adım öteye taşınacağını belirten Bolat, "Anlaşmayla şirketlerimiz daha fazla finansman aracından yararlanma imkanı bulacak, üçüncü ülkelerdeki potansiyel projelerimizde de daha kolay finansmana ulaşabilecekler. Türkiye olarak, Finlandiya ile iş dünyalarımız arasında işbirliğinin derinleştirilmesine ve yeni ortaklıkların kurulmasına yönelik desteğimiz tamdır. Bu kapsamda imzaladığımız JETCO Protokolü'nün ve toplantımızın ülkelerimiz için hayırlara vesile olmasını diliyorum Türkiye ve Finlandiya arasındaki ticaret ve yatırım ilişkilerini geliştirmek için kamu ve özel sektör temsilcilerimizle birlikte var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz" dedi.
Finlandiya Dış Ticaret ve Kalkınma Bakanı Ville Tavio ise, sürdürülebilirliğin küresel ekonomi için taşıdığı stratejik öneme vurgu yaparak, yeşil teknolojilerin sürdürülebilir kalkınmanın temel taşı olduğunu belirtti. Karbon emisyonlarının azaltılması yönündeki çabaların ve sürdürülebilir altyapı yatırımlarının kritik rolüne dikkat çeken Tavio, Horizon Europe programının uluslararası iş birlikleri açısından sunduğu stratejik fırsatların altını çizdi.
DEİK Başkanı Nail Olpak ise, "İkili ticaretimiz yaklaşık 1,8 milyar dolar civarındadır ve bunun artma potansiyeline sahip olduğuna inanıyorum, tabii ki yalnızca artmakla kalmayıp aynı zamanda dengeli bir şekilde büyümelidir. Ticaretin ötesinde, ekonomik ve kültürel ilişkilerin farklı alanlara yayılması, yatırımlardan ortaklıklara kadar çeşitlenmesi oldukça önemlidir. Gümrük Birliği'nin modernizasyonuna olan acil ihtiyacı vurguluyoruz. Bunun, özellikle tarım, hizmetler ve kamu alımları alanlarına odaklanarak yapılması gerekmektedir. Yeşil ve dijital dönüşümün birbirini tamamladığı bu dönemde, dijital dönüşüm, DEİK/Dijital Teknolojiler İş Konseyi aracılığıyla daha fazla iş birliği yapabileceğimiz özel bir alandır. Türk çelik şirketlerinin AB tarafından uygulanan kota sınırlamaları nedeniyle karşılaştığı zorluklara dikkat çekmek isterim. Her iki ülkenin sanayileri birbirini tamamlayıcı niteliktedir. Diğer noktalara ek olarak, inşaat, enerji ve savunma başta olmak üzere; tıbbi hizmetler, bilgi ve iletişim, dijital ve çevre teknolojileri gibi alanlar da önemli iş birliği alanlarıdır" dedi.
DEİK/Türkiye-Finlandiya İş Konseyi Başkanı Evren Dindiren Dönmez ise, "İki ülke, güven, iş birliği ve ortak bir ilerleme taahhüdü üzerine kurulmuş uzun süreli bir ortaklığa sahiptir. Yıllar içinde bu ilişki gelişerek, yalnızca ticaret ve yatırımda değil, aynı zamanda inovasyon, sürdürülebilirlik ve ileriye dönük çözümler alanında da güçlü bir köprüye dönüşmüştür. 1991 yılında kurulan DEİK/Türkiye-Finlandiya İş Konseyi, iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari bağları güçlendirmede, iş dünyaları arasındaki iş birliğini teşvik etmede ve ikili ilişkilerimizi yeni zirvelere taşımada önemli bir rol oynamaktadır. İş Konseyi, iş çevreleri arasında doğrudan etkileşimleri kolaylaştırarak, yapıcı bir diyaloğu teşvik ederek ve bilgi alışverişini teşvik ederek, sürdürülebilir ekonomik iş birliği için önemli bir platform olarak hizmet vermektedir. İş Konseyi olarak, ülkelerimiz arasındaki ekonomik ilişkileri derinleştirmeyi amaçlayan birçok girişime öncülük ettik. Türkiye ve Finlandiya arasındaki sinerji, çevresel koruma için devrim niteliğinde çözümler geliştirmemizi sağlayacak potansiyele sahiptir. Türkiye ve Finlandiya arasındaki diplomatik ilişkilerin 100. yılını kutlarken, sürdürülebilirlik ve inovasyon ile tanımlanacak bir ortaklık daha güçlü bir ortaklık için ileriye doğru bakıyoruz" dedi.
Toplantı sponsorları, Güral Premier Hotels & Resorts ve Artas Endustri oldu.
T.C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın öncülüğünde Malezya, Endonezya ve Pakistan'a gerçekleştirilen resmi ziyaret kapsamında DEİK'in organizasyonunda düzenlenen İş Forumları, 11-13 Şubat 2025 tarihlerinde gerçekleştiriliyor. Asya Pasifik ülkelerine düzenlenen resmi ziyaretlerin ikinci durağı Endonezya oldu.
DEİK organizasyonunda düzenlenen Endonezya-Türkiye İş Forumu, T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, T.C. Teknoloji ve Sanayi Bakanı Mehmet Fatih Kacır, T.C. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, DEİK Başkanı Nail Olpak, Endonezya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Anindya Bakrie, DEİK/Türkiye-Endonezya İş Konseyi Başkanı Doğan Karadeniz ve iki ülke iş insanlarının katılımlarıyla 12 Şubat 2025 tarihinde Endonezya'nın başkenti Cakarta'da gerçekleştirildi.
T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, "Cumhurbaşkanlarımızın ortaya koyduğu hedefler doğrultusunda, dost ve kardeş ülke Endonezya ile ikili ticaret hacmimizi 10 milyar dolara çıkarma, ticari ve ekonomik bağlarımızı güçlendirme ve iş birliği alanlarımızı çeşitlendirme noktasında kararlılığımızı bir kez daha iş insanlarımızla beraber teyit ettik. Bugün Türk ve Endonezyalı firmalar arasında imzalanan protokoller, başta savunma sanayii, müteahhitlik ve enerji olmak üzere Endonezya ile olan ekonomik ve stratejik ilişkilerimizin daha ileri boyutlara taşınmasına vesile olacaktır" dedi.
Olpak: "İkili ticaretimizi hedefimiz olan 10 milyar dolar seviyesine artıracak potansiyelimiz olduğunu düşünüyorum"
DEİK Başkanı Nail Olpak ise, "Endonezya ile 2 milyar dolar seviyesinde ikili ticaret hacmimiz var ve bunu dengeli bir hale getirmek, hem de her iki ülkenin 2,7 trilyon dolarlık toplam GSMH'si içinde yüzde 0,1 seviyesinde olan ikili ticaretimizi, hedefimiz olan 10 milyar dolar seviyesine artıracak potansiyelimiz olduğunu düşünüyorum. Ticaretimizin artması kadar, aramızdaki ekonomik ilişkilerin farklı sektörlere ve boyutlara yayılması, ticaretten yatırımlara ve ikili iş birliklerine kadar çeşitlenerek devam etmesi çok önemli. Yeşil enerji, dijitalleşme, sürdürülebilirlik ve dayanıklı tedarik zincirlerinin oluşturulması gibi ASEAN'ın öncelik verdiği alanlarda birbirimize fayda sağlayacak projelerin hayata geçirilmesinde ortak çalışmalar yapabiliriz. Türkiye'nin sağlık sektöründeki elde ettiği başarıyı Endonezya özelinde de değerlendirebilir; müteahhitlik, YİD, PPP alanındaki derin tecrübemizi, diğer alt yapı projeleri yanı sıra, şehir hastanelerinin inşası konusunda Endonezyalı dostlarımız ile paylaşılabiliriz. Endonezya'nın başkentinin Cava Adası'ndaki Cakarta'dan Borneo Adası'ndaki Nusantara kentine taşınması projesine, tüm dünyada çok başarılı işlere imza atmış müteahhitlik ve müşavirlik firmalarımızla katkı vermeye istekli olduğumuzu belirtmek isterim. Yatırımları artırmak için Organize Sanayi Bölgelerindeki kiralama bedelleri, lisans ve izinlerin alınmasında yaşanan süreçlerin kolaylaştırılması önemli bir destek olacaktır. Batı Avrupa ile Çin arasındaki en büyük yatırım, üretim ve teknoloji üssü olan Türkiye, 600 milyar dolar seviyesini geçen bir dış ticaret hacmine sahip. Enerjiden, sanayiye, tarımdan alt yapı yatırımlarına kadar neredeyse her alanda önemli yatırım imkanlarımız var. Endonezyalı iş dünyasını da bu imkanlarımızdan daha fazla yararlanmak için ülkemizde yatırım ve ortaklılar yapmaya davet ediyorum" dedi.
Bakrie: "Endonezya, ASEAN pazarına giriş noktası"
Endonezya Ticaret ve Sanayi Odası (KADIN) Başkanı Anindya Bakrie ise, Endonezya ve Türkiye arasındaki diplomatik ilişkilerin 75'inci yılına değinerek, bu önemli yılın, derin kültürel ve tarihsel bağların bir yansıması olduğunu söyledi. İki ülke arasındaki ticaret hacminin 2023 yılında 2,1 milyar dolara ulaşarak 2020'ye kıyasla yüzde 60'lık bir artış gösterdiğini aktaran Bakrie, bu sebeple ticaret ve yatırım alanlarında iş birliğini daha da ileriye taşımak için eşsiz bir fırsata sahip olunduğunu vurguladı. Endonezyalı firmaların Türkiye'de yatırım yaptığını ve iş birliklerini derinleştirmek amacıyla enerji, savunma, altyapı, üretim ve sağlık sektörlerinde birebir ortaklıklar kurmaya hazırlandıklarını dile getiren Bakrie, Endonezya ve Türkiye arasındaki uçuşların artırılması gerektiğini ve bu kapsamda turizm sektöründe ortak projeler ve altyapı geliştirme çalışmalarının artırılması çağrısında bulundu. İş Forumu'nun iki ülke arasında yeni iş fırsatlarının geliştirilmesi için önemli bir platform sunduğunu aktaran Bakrie, Endonezya ve Türkiye'nin G20 üyeleri olarak küresel ekonomide stratejik bir konumda bulunduğunu söyledi. Türkiye'nin Avrupa ve Orta Doğu'ya açılan bir kapı olduğunu vurgulayan Bakrie, Endonezya'nın ise ASEAN pazarına giriş noktası olması nedeniyle iki ülke arasındaki iş birliğinin bölgesel ve küresel ekonomiye önemli katkılar sunacağını söyledi.
İş Forumunda, "Pertamina International Shipping - TAIS", "Havelsan - PT Dirgantara Indonesia", "Karsada - SBC Capital - GAP İnşaat", "PT PAL Indonesia - TAIS", "Aselsan - Pt Republic Indonesia" ve "Roketsan - Pt Republic Indonesia" arasında iş birliği anlaşması imzalandı.
İş Forumunun sponsorları ise, Karpowership, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TUSAŞ) ve Çelebi Aviation oldu.