Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Kadın Platformu, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü kapsamında düzenlediği "Sınırları Aşan Kadınlar: Diplomasi ve İş Dünyasında Liderlik Deneyimleri" panelinde, diplomasi ve iş hayatının pek çok alanında liderlik üstlenerek ve sınırları aşarak, başarılara ulaşan kadın iş insanlarını bir araya getirdi.

DEİK Başkanı Nail Olpak ve DEİK Kadın Platformu Başkanı Ebru Özdemir ev sahipliğinde düzenlenen panel, İspanya Büyükelçisi Cristina Latorre Sancho, İrlanda Büyükelçisi Clare Brosnan, T.C. Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Ekonomik İlişkiler Genel Müdürü Aylin Sekizkök, DEİK Türkiye-Hindistan İş Konseyi Başkanı Hülya Gedik, BM Kadın Birimi Bölge Direktörü Belen Sanz Luque ve 150'ye yakın iş insanının katılımlarıyla 5 Mart 2025 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirildi.

Panelde, küresel başarılarıyla sınırları aşan kadın iş insanlarının liderlik deneyimleri, kadın istihdamındaki küresel görünüm, ekonomi ile ticarette kadınların yeni bakış açıları ve kadın iş gücünün yükselişine dair gelecek öngörüleri paylaşıldı.

Olpak: "Geleceğin ekonomisinde kadınlar daha fazla kilit rol üstlenecekler"

Panelin açılışında konuşan DEİK Başkanı Nail Olpak kadınlarımızın iş dünyasındaki deneyimlerini küresel ölçekte paylaşabilecekleri platformlar oluşturduklarını ve kadın girişimcileri uluslararası iş birlikleri geliştirmeleri konusunda desteklediklerini belirterek, "DEİK çatısı altında Yönetim Kurulumuzda üç kadın üyemiz, 13 kadın İş Konseyi Başkanımız bulunuyor ve DEİK sekreteryamızın yüzde 43'ü kadınlardan oluşuyor. DEİK üyeleri arasında daha fazla kadın görmeyi ve bunun zamanla İş Konseyi başkanlıklarına da yansımasını umuyoruz. Kadınların yönetim ve icra kurullarında üstlendikleri pozisyonları, toplum ve iş dünyamız için olumlu bir değişim fırsatı olarak görüyoruz. DEİK Kadın Platformumuz aracılığıyla iş dünyasının her kademesinde kadınları desteklemeye devam edeceğiz. İş dünyasında kadınların artan rolü ile üst düzey yönetim pozisyonlarındaki temsiliyetlerine farkındalık kazandırmak amacıyla geçen yıl faaliyetlerine başlayan DEİK Kadın Platformu hepimiz için son derece önemli bir kazanım. Dünyanın dört bir yanına yayılmış 152 İş Konseyimizle küresel gelişmeleri ve trendleri yakından takip ediyor, faaliyetlerimizi buna göre şekillendiriyoruz. Tabii ki, tüm bunları DEİK'in kadın üyelerinin nitelikli katkılarıyla birlikte başarıyoruz. Ekonomi ve ticaret dünyası ise artık tek boyutlu değil. Pek çok değişim ve dönüşümü bir arada yaşıyoruz. Dijital ve Yeşil Ekonomi trendleri geleceğin ekonomisini şekillendirirken, kadınlar şüphesiz en büyük aktörlerimiz olacak. Girişimci, sanayici, kamu sektöründe politika belirleyici, akademisyen, özel sektör profesyoneli veya sivil toplumda lider olarak kadınlar, bu yeni düzende kilit roller üstlenecekler. Küresel değer zinciri yeniden yapılandırılırken, kadın girişimciliğini desteklemenin giderek daha önemli hale geldiğini görüyoruz. Biz de DEİK olarak, önümüzdeki dönemde hayatın her alanında kadınları desteklemeye, iş dünyasında kadınların sayısını ve etki sahasını genişletmek için yeni adımları atmaya devam edeceğiz. Geleceğimizin mimarları olan ve kıymetli katkıları ile DEİK ailemizi her geçen gün daha da ileriye taşıyan değerli kadınların 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nü kutluyorum" dedi.

Özdemir: "Kadınların iş dünyasında daha etkin olması ve üst düzey yönetici pozisyonlarında temsiliyetlerinin artması için çalışan gönüllü bir platformuz"

Her alanda yüzde 50'nin kritik eşik olduğunu ve bu seviyeye ulaşana kadar iş hayatında kadınların desteklenmesi gerektiğini vurgulayan DEİK Kadın Platformu Başkanı Ebru Özdemir, "Kadınların güçlenmesinin, sadece kadınlar için değil, tüm toplum için bir kazanç ve kıymetli bir artı olduğunu sürekli tekrarlıyoruz. DEİK bünyesinde de kadın özelinde bir yapılanmanın olması bir süredir gündemimizdeydi. Ve geçtiğimiz yıl, uzun süren çalışmaların, beyin fırtınalarının ardından DEİK Kadın Platformu'nu hayata geçirdik. Platformumuzun temel amacını, kadınların iş dünyasındaki potansiyelini en üst düzeye çıkarmak ve onlara liderlik yolunda destek olmak olarak belirledik. Bir dizi karar alarak DEİK'te her İş Konseyi Yürütme Kurulu'nda en az bir kadın üyenin yer alması, yeni kadın girişimcileri desteklemek için aidatlarımızda özel indirimler uygulanması gibi pek çok adım attık. İlk çalıştayımızı yaptık ve 3 ana konuda çalışma grupları kurmaya karar verdik. İletişim, üye geliştirme, proje geliştirme ve destek çalışma gruplarımızı düzenli aralıklarla bir araya getireceğiz. DEİK Başkanımız Nail Olpak ve kendilerinin nezdinde tüm DEİK Yönetim Kurulu'na, DEİK üyelerimize ve sekretaryamıza bize verdikleri gönüllü destekler için teşekkür ediyorum. DEİK Kadın Platformu olarak kadınların iş dünyasında daha etkin ve görünür olması, üst düzey yönetici pozisyonlarında temsiliyetlerinin artırılması için ilk günkü inançla çalışmalarımızı sürdüreceğiz" diye konuştu.

Sınırları aşan kadınlar diplomasi ve iş dünyasında liderlik deneyimlerini paylaştılar

Açılış konuşmalarının "Sınırları Aşan Kadınlar: Diplomasi ve İş Dünyasında Liderlik Deneyimleri" paneli, DEİK Kadın Platformu Başkanı Ebru Özdemir moderatörlüğünde, İspanya Büyükelçisi Cristina Latorre Sancho, İrlanda Büyükelçisi Clare Brosnan, Uluslararası Ekonomik İlişkiler Genel Müdürü Aylin Sekizkök, DEİK Türkiye-Hindistan İş Konseyi Başkanı Hülya Gedik, BM Kadın Birimi Bölge Direktörü Belen Sanz Luque'nin katılımlarıyla gerçekleşti.

Bürokrasiden diplomasiye, ekonomiden ticarete kadının iş hayatındaki bugünü ve geleceğinin ele alındığı panelde, dünyanın demografik olarak yaşlandığı ve bu bağlamda kadınların sadece yüzde 32'sinin çalıştığı bir iş hayatı ortamında, devletlerin kadın istihdamını artırmaya yöneldiğine dikkat çekildi. Küresel ekonominin dijitalleşme ile birlikte yeni bir döneme girmesiyle ise kadınların iş dünyasına pozitif etki edeceği ve daha fazla sayıda kadının iş hayatının her kademesinde görev alacağı ifade edildi.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu – DEİK, Business Finland iş birliğinde, Finlandiya-Türkiye Yuvarlak Masa Toplantısını, T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Finlandiya Dış Ticaret ve Kalkınma Bakanı Ville Tavio'nun teşrifleriyle, T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, T.C. Helsinki Büyükelçisi Deniz Çakar, Finlandiya Ankara Büyükelçisi Pirkko Hämäläinen, DEİK Başkanı Nail Olpak, DEİK/Türkiye-Finlandiya İş Konseyi Başkanı Evren Dindiren Dönmez, Business Finland COO ve İcra Direktörü Risto Vuohelainen ve iş dünyası temsilcilerinin katılımlarıyla 26 Şubat 2025 tarihinde Helsinki'de gerçekleştirdi.

T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, "Ülkemizin en önemli ticari ortağı olan Avrupa Birliği (AB) ve üye ülkelerle işbirliğini çeşitlendirmeye büyük önem veriyoruz. Bu doğrultuda Avrupa'daki önemli bir ortağımız olan Finlandiya ile ekonomik, ticari, teknolojik alandaki ve iş dünyalarımız arasındaki işbirliği fırsatlarını ele aldığımız toplantımızda, Gümrük Birliği, yeşil dönüşüm, dijitalleşme, savunma sanayisi, girişimcilik başta olmak üzere birçok konuyu kapsamlı şekilde değerlendirdik. Gümrük Birliği'nin güncellenmesinin küresel alandaki iş birliğimize önemli katkılar yapacağı inancındayız. Türkiye olarak, Finlandiya ile müteahhitlik ve teknoloji alanında işbirliği yapmaya, üçüncü ülkelerde müteahhitlik ve altyapı projelerinde birlikte çalışmaya istekliyiz" dedi. İki ülkenin resmi ihracat kredi kuruluşları Türk Eximbank ile Finnvera arasında imzalanan Reasürans İş Birliği Anlaşması ile ekonomik ve ticari ortaklığın bir adım öteye taşınacağını belirten Bolat, "Anlaşmayla şirketlerimiz daha fazla finansman aracından yararlanma imkanı bulacak, üçüncü ülkelerdeki potansiyel projelerimizde de daha kolay finansmana ulaşabilecekler. Türkiye olarak, Finlandiya ile iş dünyalarımız arasında işbirliğinin derinleştirilmesine ve yeni ortaklıkların kurulmasına yönelik desteğimiz tamdır. Bu kapsamda imzaladığımız JETCO Protokolü'nün ve toplantımızın ülkelerimiz için hayırlara vesile olmasını diliyorum Türkiye ve Finlandiya arasındaki ticaret ve yatırım ilişkilerini geliştirmek için kamu ve özel sektör temsilcilerimizle birlikte var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz" dedi.

Finlandiya Dış Ticaret ve Kalkınma Bakanı Ville Tavio ise, sürdürülebilirliğin küresel ekonomi için taşıdığı stratejik öneme vurgu yaparak, yeşil teknolojilerin sürdürülebilir kalkınmanın temel taşı olduğunu belirtti. Karbon emisyonlarının azaltılması yönündeki çabaların ve sürdürülebilir altyapı yatırımlarının kritik rolüne dikkat çeken Tavio, Horizon Europe programının uluslararası iş birlikleri açısından sunduğu stratejik fırsatların altını çizdi.

DEİK Başkanı Nail Olpak ise, "İkili ticaretimiz yaklaşık 1,8 milyar dolar civarındadır ve bunun artma potansiyeline sahip olduğuna inanıyorum, tabii ki yalnızca artmakla kalmayıp aynı zamanda dengeli bir şekilde büyümelidir. Ticaretin ötesinde, ekonomik ve kültürel ilişkilerin farklı alanlara yayılması, yatırımlardan ortaklıklara kadar çeşitlenmesi oldukça önemlidir. Gümrük Birliği'nin modernizasyonuna olan acil ihtiyacı vurguluyoruz. Bunun, özellikle tarım, hizmetler ve kamu alımları alanlarına odaklanarak yapılması gerekmektedir. Yeşil ve dijital dönüşümün birbirini tamamladığı bu dönemde, dijital dönüşüm, DEİK/Dijital Teknolojiler İş Konseyi aracılığıyla daha fazla iş birliği yapabileceğimiz özel bir alandır. Türk çelik şirketlerinin AB tarafından uygulanan kota sınırlamaları nedeniyle karşılaştığı zorluklara dikkat çekmek isterim. Her iki ülkenin sanayileri birbirini tamamlayıcı niteliktedir. Diğer noktalara ek olarak, inşaat, enerji ve savunma başta olmak üzere; tıbbi hizmetler, bilgi ve iletişim, dijital ve çevre teknolojileri gibi alanlar da önemli iş birliği alanlarıdır" dedi.

DEİK/Türkiye-Finlandiya İş Konseyi Başkanı Evren Dindiren Dönmez ise, "İki ülke, güven, iş birliği ve ortak bir ilerleme taahhüdü üzerine kurulmuş uzun süreli bir ortaklığa sahiptir. Yıllar içinde bu ilişki gelişerek, yalnızca ticaret ve yatırımda değil, aynı zamanda inovasyon, sürdürülebilirlik ve ileriye dönük çözümler alanında da güçlü bir köprüye dönüşmüştür. 1991 yılında kurulan DEİK/Türkiye-Finlandiya İş Konseyi, iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari bağları güçlendirmede, iş dünyaları arasındaki iş birliğini teşvik etmede ve ikili ilişkilerimizi yeni zirvelere taşımada önemli bir rol oynamaktadır. İş Konseyi, iş çevreleri arasında doğrudan etkileşimleri kolaylaştırarak, yapıcı bir diyaloğu teşvik ederek ve bilgi alışverişini teşvik ederek, sürdürülebilir ekonomik iş birliği için önemli bir platform olarak hizmet vermektedir. İş Konseyi olarak, ülkelerimiz arasındaki ekonomik ilişkileri derinleştirmeyi amaçlayan birçok girişime öncülük ettik. Türkiye ve Finlandiya arasındaki sinerji, çevresel koruma için devrim niteliğinde çözümler geliştirmemizi sağlayacak potansiyele sahiptir. Türkiye ve Finlandiya arasındaki diplomatik ilişkilerin 100. yılını kutlarken, sürdürülebilirlik ve inovasyon ile tanımlanacak bir ortaklık daha güçlü bir ortaklık için ileriye doğru bakıyoruz" dedi.

Toplantı sponsorları, Güral Premier Hotels & Resorts ve Artas Endustri oldu.

T.C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın öncülüğünde Malezya, Endonezya ve Pakistan'a gerçekleştirilen resmi ziyaret kapsamında DEİK'in organizasyonunda düzenlenen İş Forumları, 11-13 Şubat 2025 tarihlerinde gerçekleştiriliyor. Asya Pasifik ülkelerine düzenlenen resmi ziyaretlerin ikinci durağı Endonezya oldu.

DEİK organizasyonunda düzenlenen Endonezya-Türkiye İş Forumu, T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, T.C. Teknoloji ve Sanayi Bakanı Mehmet Fatih Kacır, T.C. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, DEİK Başkanı Nail Olpak, Endonezya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Anindya Bakrie, DEİK/Türkiye-Endonezya İş Konseyi Başkanı Doğan Karadeniz ve iki ülke iş insanlarının katılımlarıyla 12 Şubat 2025 tarihinde Endonezya'nın başkenti Cakarta'da gerçekleştirildi.

T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, "Cumhurbaşkanlarımızın ortaya koyduğu hedefler doğrultusunda, dost ve kardeş ülke Endonezya ile ikili ticaret hacmimizi 10 milyar dolara çıkarma, ticari ve ekonomik bağlarımızı güçlendirme ve iş birliği alanlarımızı çeşitlendirme noktasında kararlılığımızı bir kez daha iş insanlarımızla beraber teyit ettik. Bugün Türk ve Endonezyalı firmalar arasında imzalanan protokoller, başta savunma sanayii, müteahhitlik ve enerji olmak üzere Endonezya ile olan ekonomik ve stratejik ilişkilerimizin daha ileri boyutlara taşınmasına vesile olacaktır" dedi.

Olpak: "İkili ticaretimizi hedefimiz olan 10 milyar dolar seviyesine artıracak potansiyelimiz olduğunu düşünüyorum"

DEİK Başkanı Nail Olpak ise, "Endonezya ile 2 milyar dolar seviyesinde ikili ticaret hacmimiz var ve bunu dengeli bir hale getirmek, hem de her iki ülkenin 2,7 trilyon dolarlık toplam GSMH'si içinde yüzde 0,1 seviyesinde olan ikili ticaretimizi, hedefimiz olan 10 milyar dolar seviyesine artıracak potansiyelimiz olduğunu düşünüyorum. Ticaretimizin artması kadar, aramızdaki ekonomik ilişkilerin farklı sektörlere ve boyutlara yayılması, ticaretten yatırımlara ve ikili iş birliklerine kadar çeşitlenerek devam etmesi çok önemli. Yeşil enerji, dijitalleşme, sürdürülebilirlik ve dayanıklı tedarik zincirlerinin oluşturulması gibi ASEAN'ın öncelik verdiği alanlarda birbirimize fayda sağlayacak projelerin hayata geçirilmesinde ortak çalışmalar yapabiliriz. Türkiye'nin sağlık sektöründeki elde ettiği başarıyı Endonezya özelinde de değerlendirebilir; müteahhitlik, YİD, PPP alanındaki derin tecrübemizi, diğer alt yapı projeleri yanı sıra, şehir hastanelerinin inşası konusunda Endonezyalı dostlarımız ile paylaşılabiliriz. Endonezya'nın başkentinin Cava Adası'ndaki Cakarta'dan Borneo Adası'ndaki Nusantara kentine taşınması projesine, tüm dünyada çok başarılı işlere imza atmış müteahhitlik ve müşavirlik firmalarımızla katkı vermeye istekli olduğumuzu belirtmek isterim. Yatırımları artırmak için Organize Sanayi Bölgelerindeki kiralama bedelleri, lisans ve izinlerin alınmasında yaşanan süreçlerin kolaylaştırılması önemli bir destek olacaktır. Batı Avrupa ile Çin arasındaki en büyük yatırım, üretim ve teknoloji üssü olan Türkiye, 600 milyar dolar seviyesini geçen bir dış ticaret hacmine sahip. Enerjiden, sanayiye, tarımdan alt yapı yatırımlarına kadar neredeyse her alanda önemli yatırım imkanlarımız var. Endonezyalı iş dünyasını da bu imkanlarımızdan daha fazla yararlanmak için ülkemizde yatırım ve ortaklılar yapmaya davet ediyorum" dedi.

Bakrie: "Endonezya, ASEAN pazarına giriş noktası"

Endonezya Ticaret ve Sanayi Odası (KADIN) Başkanı Anindya Bakrie ise, Endonezya ve Türkiye arasındaki diplomatik ilişkilerin 75'inci yılına değinerek, bu önemli yılın, derin kültürel ve tarihsel bağların bir yansıması olduğunu söyledi. İki ülke arasındaki ticaret hacminin 2023 yılında 2,1 milyar dolara ulaşarak 2020'ye kıyasla yüzde 60'lık bir artış gösterdiğini aktaran Bakrie, bu sebeple ticaret ve yatırım alanlarında iş birliğini daha da ileriye taşımak için eşsiz bir fırsata sahip olunduğunu vurguladı. Endonezyalı firmaların Türkiye'de yatırım yaptığını ve iş birliklerini derinleştirmek amacıyla enerji, savunma, altyapı, üretim ve sağlık sektörlerinde birebir ortaklıklar kurmaya hazırlandıklarını dile getiren Bakrie, Endonezya ve Türkiye arasındaki uçuşların artırılması gerektiğini ve bu kapsamda turizm sektöründe ortak projeler ve altyapı geliştirme çalışmalarının artırılması çağrısında bulundu. İş Forumu'nun iki ülke arasında yeni iş fırsatlarının geliştirilmesi için önemli bir platform sunduğunu aktaran Bakrie, Endonezya ve Türkiye'nin G20 üyeleri olarak küresel ekonomide stratejik bir konumda bulunduğunu söyledi. Türkiye'nin Avrupa ve Orta Doğu'ya açılan bir kapı olduğunu vurgulayan Bakrie, Endonezya'nın ise ASEAN pazarına giriş noktası olması nedeniyle iki ülke arasındaki iş birliğinin bölgesel ve küresel ekonomiye önemli katkılar sunacağını söyledi.

İş Forumunda, "Pertamina International Shipping - TAIS", "Havelsan - PT Dirgantara Indonesia", "Karsada - SBC Capital - GAP İnşaat", "PT PAL Indonesia - TAIS", "Aselsan - Pt Republic Indonesia" ve "Roketsan - Pt Republic Indonesia" arasında iş birliği anlaşması imzalandı.

İş Forumunun sponsorları ise, Karpowership, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TUSAŞ) ve Çelebi Aviation oldu.

T.C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın öncülüğünde Malezya, Endonezya ve Pakistan'a gerçekleştirilen resmi ziyaret kapsamında DEİK'in organizasyonunda düzenlenen İş Forumları, 11-13 Şubat  2025 tarihlerinde gerçekleştiriyor. Asya Pasifik ülkelerine düzenlenen resmi ziyaretlerin ilk durağı Malezya oldu.

DEİK organizasyonunda düzenlenen Malezya-Türkiye İş Forumu,  T.C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Malezya Başbakanı Enver İbrahim'in teşrifleriyle T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, T.C. Kuala Lumpur Büyükelçimiz Emir Salim Yüksel, DEİK Başkanı Nail Olpak, Malezya Ulusal Ticaret ve Sanayi Odası (NCCIM) Başkanı Dato' Seri N. Gobalakrishnan, DEİK/Türkiye-Malezya İş Konseyi Başkanı  Mehmet Demiroğlu ve iki ülke iş insanlarının katılımlarıyla 11 Şubat 2025 tarihinde Malezya'nın başkenti Kuala Lumpur'da gerçekleştirildi.

T.C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'yi küresel güç merkezi yapana ve Türkiye Yüzyılı'nı inşa edene kadar durmadan, dinlenmeden sabırla çalışmayı sürdüreceklerini söyledi. Bölgedeki merkezi konumu, 25 yılı aşkın süredir kaydettiği dış ticaret fazlası ve özellikle son dönemde artan doğrudan yabancı yatırımlarıyla Malezya'nın tüm dünyanın dikkatini çektiğini aktaran Erdoğan, ülkenin bu geniş potansiyelinden istifade etmek amacıyla ticaret ve yatırım alanlarında son yıllarda önemli yol kat ettiklerini belirtti. 2015'te 1,7 milyar dolar olan ikili ticaret hacmini 2024'te 5 milyar doların üzerine çıkardıklarına işaret eden Erdoğan, "Yeni hedefimizi bu ziyaretimizde ticaret dengesini de dikkate almak suretiyle 10 milyar dolar olarak tespit ettik. İkili iktisadi ve ticari ilişkilerin bir diğer önemli boyutu, şüphesiz karşılıklı yatırımlardır. Malezya, 2023 yılında ASEAN ülkeleri arasında Türkiye'ye en fazla yatırım yapan ikinci ülke olmuştur. Malezya'nın ülkemizdeki yatırımlarının önemli kısmını, Khazanah Nasional bünyesindeki firmaların sağlık, ulaştırma ve enerji sektörlerimizdeki girişimleri teşkil ediyor" dedi.

Erdoğan: "Malezya, 2023 yılında asean ülkeleri arasında Türkiye'ye en fazla yatırım yapan ikinci ülke olmuştur"

Malezya ile 2015'te yürürlüğe giren serbest ticaret anlaşmasının tüm ASEAN bölgesinde bu türden ilk anlaşma olduğunu anımsatan Erdoğan, bu anlaşmanın kapsamının hizmetler, yatırımlar ve elektronik ticaret sektörlerini içerecek şekilde genişletildiğini, Malezya'nın ASEAN üyesi ülkeler arasında Türkiye'nin en büyük ticaret ortağı hâline geldiğini ifade etti. Malezya'nın, Türkiye'nin özel önem ve öncelik verdiği ülkeler arasında olduğuna işaret eden Erdoğan, savunma sektöründe iş birliğinin meyvelerini toplamaya başladıklarını söyledi. Erdoğan, "Bugün ASELSAN, HAVELSAN ve 100'ü aşkın personeli ile TUSAŞ başta olmak üzere savunma sanayi firmalarımız, Malezya'da başarılı işlere imza atıyor" dedi. İkili ticarette millî para birimlerinin kullanılmasının, üzerinde önemle durulması gereken bir başka konu olduğuna işaret eden Erdoğan, "Kapsamlı stratejik ortağımız Malezya'yı, Asya Pasifik Bölgesi'ne yönelik açılımımızın anahtar ülkeler arasında gördüğümüzü özellikle vurgulamak isterim. Malezya'nın 2025 ASEAN dönem başkanlığı sırasında ASEAN ile ilişkilerimizin daha üst seviyelere taşınacağına inancım tamdır. İş Forumu'muzun iki kardeş ülke iş dünyalarının birbirlerini daha yakından tanımalarına ve yeni ortaklıklar geliştirmelerine vesile olmasını ümit ediyorum" dedi.

Enver İbrahim: "ASEAN'daki başka ülkelerle iş birlikleri yapabilmemiz gayet mümkün"

Malezya Başbakanı Enver İbrahim, Malezya ve Türkiye'nin ekonomi ve ticaret alanında çok büyük potansiyele sahip olduğunu belirterek "O yüzden Türkiye ve Malezya'nın kapasitelerini ele alırsak pazarlarımızı büyütebilmemiz, ASEAN'daki (Güneydoğu Asya Uluslar Birliği) başka ülkelerle iş birlikleri yapabilmemiz gayet mümkün.  Malezya ve Türkiye'de çok büyük bir potansiyel var. Sizin gücünüz savunma, turizm ve gıda teknolojileri alanında, bizim gücümüz yarı iletkenlerde ve ASEAN ile Asya bölgesindeki piyasalara etki etme konusunda var. İyi bir şekilde iş birliği yapmamız gerektiğini düşünüyorum. Yollar ve fırsatlar çok büyük. Türkiye ve ASEAN arasındaki bu sinerjinin yardımcı olacağına dair inancım ve güvenim tam. Çünkü ASEAN liderleri arasındaki işbirliği, güven ve dostluk bildiğim diğer ülkelere kıyasla rakipsiz. Örneğin enerji alanında ASEAN dışında da çok güçlü bir iş birliğimiz var. ASEAN enerji şebekesi, Vietnam'dan Laos'a, Tayland'a, Kamboçya'ya, Malezya'ya, Singapur'a, Endonezya'ya, Saravak ve Sabah'a, Güney Filipinler'e ve tekrar Endonezya Batam'a kadar uzanıyor. İşte bu enerji, güçlü dostluk ve güven bağına dayalı bu gücün odağını oluşturuyor" dedi.  Enver, iki ülkenin ticaret bakanlarına Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ve Malezya Ulusal Ticaret ve Sanayi Odası (NCCIM) ile iş birliği yapma yönündeki çabalarından dolayı teşekkür etti.

Olpak: "Ticaret hacminin 10 milyar dolara yükseltilmesi için daha çok çalışacağız"

DEİK Başkanı Nail Olpak, "Karşılıklı ticaretimiz 5 milyar dolar seviyesine ulaştı ve Cumhurbaşkanımız'ın dünkü konuşmasında ifade ettiği, bu hacmi 10 milyar dolara yükseltilmesi için, her iki ülkenin iş dünyası temsilcileri olarak daha çok çalışacağız. Bu ziyaret vesilesiyle, biraz önce Türk ve Malezyalı firma ve kuruluşlar arasında bir çok iyi niyet anlaşmasının imzasına  şahit olduk, bu anlaşmaların somut çıktılarının da en kısa zamanda ticaret rakamlarına yansıyacağını ümit ediyorum. Malezya, ASEAN ülkeleri arasında STA imzaladığımız ülkelerden birisi ve 2022 yılında da kapsamını; hizmetleri, yatırımları ve e-ticareti içerecek şekilde genişlettik. Bu da ikili ilişkilerimizin artması ve çeşitlenmesi anlamında önemli bir zemin oluşturuyor. 1 Ocak 2025 itibariyle ASEAN dönem başkanlığını devralan Malezya'nın, Türkiye'nin ASEAN ile kurumsal ilişkiler tesis etmede nihai hedefi olan "Diyalog Ortaklığı" statüsü için desteği ve katkısı önemli. Biz de DEİK olarak, bu çerçevede ASEAN İş Konseyimizi kurduk. Yüksek teknolojili ürünlerin üretimi ve AR-GE alanında Malezya ile daha fazla iş birliği fırsatlarını değerlendirmemiz gerekli. DEİK/Dijital Teknolojiler İş Konseyimiz, Malezyalı teknoloji firmaları ile dijital ekonomi alanında daha yakın iş birliği içinde olmalı" dedi.

NCCIM Başkanı Dato Seri N. Gobalakrishnan ise, ekonomik ve kültürel bağları olan iki ülkenin dostluğunun karşılıklı saygı ve ortak değerlere dayandığını belirterek, NCCIM ile DEİK'in 1995'te iş birliği anlaşması imzaladığını aktardı. ASEAN dönem başkanı olduğunu hatırlatarak, Türkiye ile Malezya arasında daha çok iş birliği ve stratejik ortaklık kurma imkanı olacağını söyleyen Gobalakrishnan, Türkiye ile Malezya arasındaki güçlü ticaret ortaklığına dikkati çekti. İş Forumu vesilesiyle iki ülkeden iş insanlarının yeni iş birliği fırsatları tespit edebileceğine işaret eden Gobalakrishnan, "Köprüler kuralım, fırsatları ortaya koyalım" dedi.

İş Forumunda, "DEİK – NCCIM" , "EZED ENERGY – HOYTEK", "ASELSAN – HAVELSAN – LUNAS", "ASELSAN – SAPURA" ve "HAVELSAN – MIMOS – TECHINSIGHT" arasında iş birliği anlaşması imzalandı.

İş Forumu sponsorları ise, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TUSAŞ), Çelebi Aviation, Karpowership ve Pacific Inter-Link Group of Companies oldu.

Türkiye-Slovakya Yuvarlak Masa Toplantısı, T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Slovakya Başbakan Yardımcısı ve Ekonomi Bakanı Denisa Saková, DEİK Başkanı Nail Olpak,  SARIO Genel Müdürü Robert Šimončič, Türkiye-Slovakya İş Konseyi Başkanımız Harika Güral ve iş insanlarının katılımlarıyla 20 Ocak 205 tarihinde Ankara'da gerçekleştirildi. 

Toplantı sponsoru, Güral Porselen oldu.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu – DEİK tarafından düzenlenen Türkiye-Moğolistan İş Forumu, Moğolistan Başbakan Birinci Yardımcısı ve Ekonomi ve Kalkınma Bakanı Luvsannyam Gantumur, T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, DEİK Başkanı Nail Olpak, Moğolistan Ulusal Ticaret ve Sanayi Odası (MNCCI) Başkanı Tur-Od Lkhagvajav, DEİK/Türkiye-Moğolistan İş Konseyi Başkanı Özkan Öztürk ve iki ülke iş dünyası temsilcilerinin katılımlarıyla 17 Ocak 2025 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirildi.

DEİK ile Moğolistan Ulusal Ticaret ve Sanayi Odası (MNCCI)  arasındaki mutabakat zaptının yenilendiği toplantıda e-ticaret ve deri sektöründe firmalar arasında iki mutabakat zaptı imzalandı.

Moğolistan Başbakan Birinci Yardımcısı ve Ekonomi ve Kalkınma Bakanı Luvsannyam Gantumur, "İki ülke arasında stratejik ortaklık konumuna yükseltilen anlaşmaya devlet başkanları imza atmıştır. İş adamları arasında geliştirilen işbirliklerine de iki ülke sahip çıkacaktır. Bunu özellikle belirtmek isterim. Moğolistan'da yeni şirketler kurmanızı, yeni işler yapmanızı, üretmenizi, tanıtmanızı ve Orta Asya'nın kalbinde güzel faaliyetler yapmanızı yürekten temenni ederim. Şu anda maden ürünlerimizi, biraz ham olarak ihraç ediyor olsak da, daha yakın dönemde doğal kaynaklarımızı işleyerek nihai ürün elde ederek dünya pazarına satmayı düşünüyoruz" dedi.

Tuzcu: "Moğolistan, Türk firmalarının varlığını önemsiyor"

T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu ise, "Moğolistan son dönemde kişi başına gelir anlamında Türkiye gibi çok ciddi bir mesafe katetti. Önümüzdeki dönemde de kişi başına geliri 10 bin doların üzerine çıkarma hedefleri var. Yine dış ticarette bakır, kömür, demir cevheri, altın, uranyum gibi kaynakların işlenmiş ekonomi ürünlerine dönüştürülmesinde önemli perspektif sunuluyor. Önümüzdeki dönemde 150'ye yakın projeyi bizlere dün anlattılar. Bunlar arasında özellikle dikkatimizi çeken; termik santraller, hidroelektrik santraller, maden işleme fırsatları, bakır ve demir cevherleri. Bunları ekonomiye taşıyacak projelerle özellikle demir yolu inşasıyla, yatırımların güçlenmesi adına yeni bir dönemin planlamasını yapıyorlar. Burada Türk firmalarının varlığını önemsiyorlar. Türk firmalarının birçok alanda tarımsal ekonomiden müteahhitliğe çok büyük bir deneyimi mevcut. Avrupa'nın en önemli tarım ürünleri tedarikçisi durumundayız. Son dönemde Moğolistan'la her ne kadar belli ürünlerde, maden dışı ürünlerde ticaret geliştirmiş olsak da özellikle tarımsal ekonominin gelişmesine firmalarımızın katkısının olabileceğini düşünüyoruz" dedi.

Olpak: "Moğolistan'da internet kullanımının artması ve dijitalleşmeye olan ilgi, e-ticaret ve dijital teknoloji alanında fırsatlar oluşturuyor"

DEİK Başkanı Nail Olpak, "Moğolistan ile 140 milyon dolara yakın bir ticaret hacmimiz var ve bunu artıracak potansiyelimiz olduğunu düşünüyorum. Moğolistan'daki müteahhitlerimiz 400 milyon doları aşkın proje üstlenmişler. Ticaretimizin artması kadar, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin farklı sektörlere yayılması, ticaretten yatırımlara ve ikili iş birliklerine kadar çeşitlenerek devam etmesi çok önemli. Moğolistan'da internet kullanımının artması ve dijitalleşmeye olan ilgi, e-ticaret ve dijital teknoloji alanında fırsatlar oluşturuyor. Dolayısıyla, Türkiye'nin teknoloji sektörü, Moğolistan'daki dijitalleşme sürecine katkı sağlayabilir. Dünya çapında öne çıkan Türk firmalarımız ve DEİK/Dijital Teknolojiler İş Konseyimiz ile Moğol firmaları geleceğe yatırım yapabilirler. Enerjiden, sanayiye, tarımdan alt yapı yatırımlarına kadar neredeyse her alanda önemli yatırım imkanlarımız var. Moğol iş dünyasını da bu imkanlarımızdan daha fazla yararlanmak için ülkemizde yatırım yapmaya davet ediyorum. İki ülkenin de güçlü olduğu turizm ve ayrıca et işleme tesisi inşa etmek için hayvancılık alanında iş birlikleri yapılabilir. Moğolistan'ın sağlık turizme ilgisi yüksek ve sağlık alanında ülkede yatırımları yıldan yıla artıyor. Türkiye'nin sağlık sektöründeki başarılı ilerleyişini Moğolistan özelinde de değerlendirebiliriz" dedi.

Özkan: "Moğolistan'a yatırım yapmak isteyen firmalara devlet destekli teşvikler sunulmalı"

DEİK/Türkiye-Moğolistan İş Konseyi Başkanı Özkan Öztürk, "Moğolistan tarafından ilgili kurum/kuruluş temsilcileriyle iş birliğinde dış ticaret ve karşılıklı yatırımlarımızı geliştirmek üzere çalışmalar yapmaya hazır olmakla birlikte, iki ülke iş dünyası temsilcilerini sık sık bir araya getirmemiz gerektiğini düşünüyorum. Gümrük vergilerinin çok yüksek olması nedeniyle, yeniden revize edilerek oranların düşürülmesi mümkünse kaldırılması, Türkiye'den Moğolistan'a yatırım yapmak isteyen firmalara devlet destekli teşvikler sunulmalı, para transferi yapmanın daha kolay çözümleri için kamu ve özel bankacılık anlaşmaları yapılmalı, Türk firmalarının Moğolistan'da daha hızlı iş yapabilmesi için bürokrasinin kolaylaştırılması ve iki ülke arasında taşımacılık yapan firmalara akredite bir sisteme oluşturularak yaşanabilecek problemlerin önlenmesi gibi başlıca konulara çözümler bulunabilir" dedi.

İş Forumu'nun sponsorları ise, HNC İnşaat A.Ş., Aga Bullion, Green Chemicals^®, Nata Holding ve Petlas oldu.

Türkiye-Hollanda Yuvarlak Masa Toplantı, Türkiye-Hollanda V. JETCO Toplantısı kapsamında, karşı kanadımız VNO-NCW iş birliğinde, T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Hollanda Dışişleri Bakanı Reinette Klever, T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, DEİK Başkanı Nail Olpak, DEİK/Türkiye-Hollanda İş Konseyi Başkanı Stefano Kaslowski, VNO-NCW Başkanı Ingrid Thijssen ve iş insanlarının katılımlarıyla 15 Ocak 2025 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirildi.

Toplantımızın sponsorları Organik Kimya ve Barsan Lojistik oldu.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu – DEİK, Türkiye-Slovenya İş Forumunu, T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Slovenya Başbakan Yardımcısı, Dışişleri ve Avrupa İşleri Bakanı Tanja Fajon, T.C. Gençlik ve Spor Bakanı Dr. Osman Aşkın Bak, DEİK Başkanı Sayın Nail Olpak, Slovenya Spirit Kamu Ajansı Direktörü Rok Capl, DEİK/Türkiye-Slovenya İş Konseyi Başkanı Adnan Sezgin ve iki ülke iş insanlarının katılımlarıyla 14 Ocak 2025 tarihinde Ankara'da gerçekleştirdi.

Slovenya Başbakan Yardımcısı, Dışişleri ve Avrupa İşleri Bakanı Tanja Fajon, Slovenya'nın Türkiye ile mükemmel düzeydeki işbirliğini daha da güçlendirmek için sabırsızlandıklarını söyledi. Slovenya'da iki önemli Türk şirketinin 2 önemli altyapı projesini yürüttüğünü aktaran Fajon, yakında iki ülkeye de fayda sağlayacak sosyal bir anlaşma ve üçüncü piyasalarda işbirliği için bir mutabakat zaptı imzalamayı planladıklarını ifade ederek, "iki ülke 2011'de stratejik ortaklık anlaşması imzaladı. Türkiye, Slovenya için son derece önemli bir ortak. İki ülke gelecekte birlikte çalışmak için yüksek potansiyele sahip" dedi.

Bolat: "Türkiye'nin Yeşil Mutabakat'ın uygulanmasında iş birliklerine önem veriyor"

T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Avrupa Birliği'nin (AB), Türkiye'nin en büyük 5. ticaret ortağı olduğunu belirterek, AB üyesi ülkeler arasında Slovenya'yı stratejik bir ortak olarak değerlendirdiklerini söyledi. Slovenya'da 140 Türk şirketin, Türkiye'de de 46 Slovenyalı firmanın faaliyet gösterdiğini aktaran Bolat, "Slovenya ile ikili ticaret hacmimiz geçen yıl 3,1 milyar dolar oldu, aynı zamanda turizm, yatırım ve müteahhitlik hizmetlerinde güçlü ilişkilerimiz var. Sloven iş çevrelerine Türkiye'de yatırım yapmaları çağrısında bulunuyorum" dedi. Türk müteahhitlerinin 137 ülkede toplam 536 milyar doları bulan 12 bin 330 proje tamamladığını belirten Bolat, geçen yıl dünyanın en büyük 250 müteahhitlik firması arasında 43 firmayla Türkiye'nin 2. sıradaki yerini koruduğunu aktardı.

Türkiye ile AB arasındaki ikili ticaretin güçlendirilmesinin her iki taraf için karşılıklı faydalar sunacağına aktaran Bolat, AB'nin Türkiye'deki yetkilileriyle özellikle Gümrük Birliği'nin modernizasyonu, dijital ve yeşil dönüşüm, vize kısıtlamalarının kaldırılması, ikili ve transit taşımacılık kotalarında kolaylık sağlanması konularına değindi. Türkiye'nin Yeşil Mutabakat'ın uygulanmasında iş birliklerine önem verdiğinin altını çizen Bolat, "Bu doğrultuda, Türkiye ve Slovenya'dan girişimcileri, iki ülkede ve üçüncü piyasalarda dayanışma içinde üretim, tarım, altyapı, lojistik, turizm, spor ve müteahhitlik alanlarında daha çok ortaklığa davet ediyorum" dedi.

Bak: "5 milyar dolar ticaret hacmi hedefimize ulaşacağımızdan eminim"

T.C. Gençlik ve Spor Bakanı Dr. Osman Aşkın Bak, 2020 yılında 2 milyar dolar olan iki ülke arasındaki ticaret hacminin 2024'te 3,1 milyar dolara yükseldiği bilgisini vererek, "KEK mekanizması kapsamında çizdiğimiz yol haritasını takip ederek bu rakamın ülkelerimiz arasındaki gerçek potansiyeli yansıtacak şekilde daha da geliştirilebileceğinesinanıyorum. Önümüzdeki yıllarda 5 milyar dolar ticaret hacmi hedefimize ulaşacağımızdan eminim. Türk müteahhitlik firmalarının Slovenya'da bugüne kadar toplam değeri yaklaşık 1 milyar doları olan dört proje üstlendiğini görmekten de memnuniyet duyuyorum. Bu alandaki mevcut işbirliği düzeyinin önümüzdeki dönemde artarak devam edeceğini görmeyi bekliyorum. Türkiye sadece ekonomi ve ticaret alanlarında değil spordaki performansıyla da bölgesinde ve dünyada lider bir ülke konumundadır. KEK mekanizmasının eş başkanı olarak, hükümetimizin planlanan faaliyetlerin gerçekleştirilmesi için tüm araçlarıyla iş çevrelerine tam destek sağlayacağı konusunda sizleri temin etmek isterim. Sosyal güvenlik, eğitim ve savunma sanayi gibi belli başlı alanlarda oluşturulacak yeni iş birlikleri, mevcut ekonomik ortaklığımızı çeşitlendirmemize yardımcı olacaktır" dedi.

Olpak: "İkili yatırımlarımızı ve üçüncü ülkelerdeki ortak yatırımlarımızı da artırmalıyız"

DEİK Başkanı Nail Olpak ise, Türk müteahhitlerinin ve teknik danışmanın küresel ölçekte deneyime sahip olduğunu belirterek, Türk müteahhitlerimizin Slovenya'daki altyapı yenileme projelerine katılmalarını arzu ediyoruz. Savunma, sanayi, tekstil, otomotiv, mobilya, turizm, hizmetler ve enerji gibi sektörler de diğer iş birliği alanları arasındadır. Transit geçiş kotası meselesinin kalıcı bir şekilde çözülmesini umuyorum. Bu çözüm, AB ile ülkemiz arasındaki Gümrük Birliği'nin modernizasyonuna bağlıdır. Bu bağlamda, Slovenya'nın devam eden desteğini anlamlı buluyorum. Yeşil Dönüşüm, her iki ülke için de önemli bir gündem maddesidir. İki ülke arasında yeşil ekonomiye geçişte iş birliği kurulabilir. Özellikle yenilenebilir enerji alanında iş birliğimizi artırabiliriz. Yeşil ve dijital dönüşüm el birliğiyle ilerlediği için, dijital dönüşümün, DEİK'in Dijital Teknolojiler İş Konseyi aracılığıyla daha fazla iş birliği yapabileceğimiz bir başka özel alan olduğuna inanıyoruz. Türkiye'nin uzun yıllardır sağlık sektörüne yaptığı yatırımların, birçok ülke için örnek teşkil edecek bir seviyeye ulaştı. Sağlık faaliyetlerine yönelik destek ve yatırımlarımız açısından önemli olacaktır.  Slovenyalı dostlarımızın Türkiye'de sağlık turizmi aracılığıyla tedavi hizmetlerinden de faydalanabileceğine inanıyorum. İkili yatırımlarımızı ve üçüncü ülkelerdeki ortak yatırımlarımızı da artırmalıyız" dedi.

Sezgin: "Türkiye ve Slovenya, stratejik coğrafyaları ve sektörel uzmanlıklarıyla eşsiz bir konumda bulunuyor"

DEİK/Türkiye-Slovenya İş Konseyi Başkanı Adnan Sezgin ise, "Türkiye ve Slovenya, stratejik coğrafyaları ve sektörel uzmanlıklarıyla eşsiz bir konumda bulunuyor. Türkiye'nin coğrafi stratejik konumu ile Slovenya'nın Avrupa lojistik ağlarındaki önemi, benzersiz sinerjiler yaratmaktadır. Türkiye, Avrupa ve Asya arasında kritik bir bağlantı noktası olarak, Slovenya ise Avrupa Birliği içinde önemli bir geçiş kapısı olarak tamamlayıcı güçlü yönlere sahiptir. Bu uyum, özellikle Balkanlar, Doğu Avrupa ve Orta Doğu gibi bölgelerdeki projeler için son derece anlamlıdır. Ortak lojistik koridorları geliştirerek, Adriyatik ve Marmara bölgelerini birbirine bağlayabilir, ticaret akışlarını kolaylaştırabilir ve bölgesel bağlantıyı güçlendirebiliriz. Slovenya'nın Koper Limanı ile Türkiye'nin önemli limanları arasındaki bağlantıyı güçlendirerek, sadece ikili ticareti artırmakla kalmaz, aynı zamanda her iki ülkeyi de küresel tedarik zincirlerinde kilit oyuncular olarak konumlandırmış oluruz" dedi.

İş Forumunun sponsorları, As Visa Solutions  ve Yapı Merkezi oldu.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK), İş Konseyleri 2024 Yılı Olağan Mali Genel Kurullarını 10 Ocak 2025 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirdi. 152 İş Konseyinin faaliyetlerinin görüşüldüğü Genel Kurulların ardından bu yıl altıncısı düzenlenen DEİK Ticari Diplomasi Ödülleri Töreni ise Türk iş dünyasının EN'leri bir araya getirdi.

T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Prof. Dr. Vedat Işıkhan, DEİK Başkanı Nail Olpak, DEİK İş Konseyi Başkanları ve Türk iş dünyasının önde gelen isimlerinin katılımıyla düzenlenen DEİK Ticari Diplomasi Ödülleri töreninde, 2024 yılında gerçekleştirdikleri küresel ticari diplomasi faaliyetleriyle 7 kategoride üstün performans gösteren 15 DEİK İş Konseyi, ödüllerin sahibi oldu. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat'a Ticari Diplomasi Onur Ödülü verildi.

Bolat: "2024 yılında ulaştığımız başarılarda DEİK'in ticari diplomasi faaliyetlerinin payı büyük"

Dünya ticaretinin durgunluk beklentileri içerisinde olduğu zorlu bir dönemde ihracatta üst üste rekorlar kırılması ve ekonomide olumlu gelişmelere katkılarından DEİK ve iş dünyası temsilcilerini kutlayan Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, "1985'ten günümüze Ticari Diplomasi faaliyetlerini başarılı biçimde yürüten ve Türk özel sektörünün dış dünyaya açılan penceresi olan DEİK'in ‘Ticari Diplomasi Ödülleri Töreni' vesilesi ile sizlerle bir araya gelmekten büyük mutluluk duyuyorum.Tüm küresel olumsuzluklara rağmen Sayın Cumhurbaşkanımızın milletimizle paylaştığı üzere, 2024 yılı mal ihracatımız yıllık yüzde 2,5 oranında artışla 262 milyar dolara ulaştı. Bununla birlikte, 2024 yılında dış ticaret açığını da tam 24 milyar dolar düşürerek 82,2 milyar dolara kadar indirdik. 2024'te ihracatın ithalatı karşılama oranı ise 5,5 puan artışla yüzde 76,1'e yükseldi. Bu başarılarımızın daim olması ve dış ticaretimizin gücünü ve uluslararası ticarette artan ağırlığını artırmak için bizler de Hükümet ve Ticaret Bakanlığı olarak, çalışmalarımızı büyük bir fedakarlıkla yürütüyoruz. 2024 yılında ulaştığımız başarılarda Türk özel sektörünün dış dünyadaki temsil yüzü olan DEİK'in Ticaret Bakanlığımız ile koordineli biçimde yürüttüğü ticaret diplomasisi faaliyetlerinin önemli payı bulunuyor. DEİK bünyesinde 6'si sektörel ve 2'ü özel amaçlı olmak üzere toplam 152 İş Konseyi altında başkanlarımız ve yürütme kurulu üyelerimiz, dönüşen küresel ekonomide Türk iş çevrelerine yol gösterme vazifesini layıkıyla yerine getiriyor. DEİK tarafından Ticari Diplomasi Ödülü'ne layık görülen tüm iş konseylerimizi ve değerli arkadaşlarımızı yürekten kutluyorum" şeklinde konuştu.

Işıkhan: "Ülkemizin gücüne güç katan iş dünyamızın her daim yanındayız"

Türkiye'nin bölgesinde ve dünyada oyun kurucu bir ülke haline geldiğini ifade eden Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Prof. Dr. Vedat Işıkhan, "Uluslararası arenada Türkiye büyüdükçe, iş dünyamız da büyümekte, ülkemizi  yurt dışında en iyi şekilde temsil eden firmalarımızın sayısı arttıkça da ülkemizin  gücü de artıyor. Bilhassa DEİK gibi özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarımız tarafından yürütülen bu ticari hamleler, yatırım, üretim, istihdam kapasitemizi sınırlarımızın dışına  başarıyla taşıyor. Ticaret Bakanlığımız başta olmak üzere bizler de ilgili tüm Bakanlıklar ve kamu  kurumları olarak, tüm imkanlarımızla ülkemizin gücüne güç katan iş dünyamızın her daim yanındayız, yanında olmaya devam edeceğiz. Bu vesileyle kuruluşundan bu yana, Asya'dan Afrika'ya, Amerika'dan Avrupa  kıtasına kadar uzanan geniş bir ticaret ve yatırım ağıyla iş dünyamızın uluslararası mecrada bir simge haline gelmesine katkı sağlayan DEİK ailesine ve tüm iş insanlarımıza  şükranlarımı sunuyorum" dedi.

Olpak: "DEİK üyelerinin memnuniyeti yüzde 82'ye yükseldi"

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu - DEİK'in 40. yılını kutlayacak olmanın heyecanını yaşadıklarını belirten DEİK Başkanı Nail Olpak, "DEİK'in kırkıncı yılınında da Ticari Diplomasi faaliyetlerinde olgunluğa eriştiğini, ülkemizde ve dünyadaki algısının da bu doğrultuda arttığını görmek mutluluğumuzu artırıyor. 1985 yılında kurulan ilk İş Konseyimiz Türkiye-ABD İş Konseyinden başlayarak, bugün Bulgaristan'dan Kanada'ya, Etiyopya'dan Kolombiya'ya, Endonezya'dan Finlandiya'ya kadar tüm dünyada 152 İş Konseyine ulaştık. En çok ihracat yaptığımız ilk 10 ülke, aynı zamanda en çok etkinlik yaptığımız ilk 10 ülke. İhracatımızın yüzde  98'ini, İş Konseyimiz olan ülkelere yapmışız. En çok ihracat yaptığımız ülkelerle, İş Konseyi performansı en yüksek olan ülkeleri de kıyasladık ve gördük ki performansı en yüksek 10 İş Konseyimiz, aynı zamanda ilk 20'ye giren ülkelere ait. Geçen yıldan bu yana yurt içi ve dışında, Cumhurbaşkanımız ve Ticaret Bakanımızla birlikte olduklarımızın yanı sıra, diğer bakanlarımız ve yetkililerimizin de katıldığı 2200'ün üzerinde etkinlik yaptık. Geçtiğimiz günlerde, Üye Memnuniyet Anketimizi yaptık ve ne mutlu ki, üyelerimizin memnuniyetini yüzde 82 olarak tespit ettik. Sonuçlar, bizi mutlu ederken aynı heyecanla ve daha fazla gayretle çalışmamız için motive etti" diye konuştu.

Olpak: "Bu yıl ilk kez Türkiye-GCC Grand Forumu'na ev sahipliği yapacağız"

DEİK'in ülke ve bölgeler bazındaki amaçları doğrultusunda yürüttüğü küresel ticari diplomasi faaliyetlerine değinen Olpak, "Dış ticaretimizi dengelememiz gereken bölgelerin başında Asya Pasifik geliyor. Ticaret Bakanlığımızın Uzak Ülkeler Eylem Planı'ndaki 18 ülkeden 11 tanesi bu bölgede. Çin'in Kuşak ve Yol projesini yakından takip ediyoruz ve proje kapsamında ülkemizin en iyi şekilde konumlanması önemli. ASEAN ile ekonomik ilişkilerimizi güçlendirmek amacıyla DEİK/Türkiye-ASEAN İş Konseyi'ni kurduk. Avrupa'yı daha yakından izlemeye devam edeceğiz. Dış ticaretimizin yüzde 50'sinden fazlasını yaptığımız ve son 20 yıldaki doğrudan yatırımların yüzde 70'ine sahip ortağımızın ticari sağlığı önemli. ABD ile 100 milyar dolarlık ticaret hacmi için çok boyutlu faaliyetlerimizi bir diğer başlığımız. Afrika Kıtası ticaret ve yatırım fırsatları büyük olan bölgemiz. Ekim ayında, Ticaret Bakanlığımızın ev sahipliğinde 5.'sini düzenleyeceğimiz Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu (TABEF) ile tüm Afrika ülkelerinin iş dünyası temsilcilerini bir araya getireceğiz. Orta Doğu ve Körfez ülkelerinin ekonomilerini çeşitlendirme vizyonları devam ediyor. Suudi Arabistan, İran ve Irak ile gelişen ilişkilerimize odaklanıyoruz. Suriye'de yaşanan gelişmeleri yakından takip ediyoruz, daha fazla iş birliğine hazırız. Bu yıl ilk kez Türkiye-GCC Grand Forumu adıyla nitelikli bir buluşmaya daha ev sahipliği yapacağız" dedi.

Ticari diplomasi ödülleri sahiplerini buldu

DEİK çatısı altında faaliyet gösteren İş Konseylerinin, 7 kategoride 15 ödül ile taçlandırıldığı DEİK 6. Ticari Diplomasi Ödülleri sahiplerini buldu. İş Konseyleri performans sistemi kapsamında belirlenen 2024 yılı Ticari Diplomasi Ödülleri, Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Prof. Dr. Vedat Işıkhan ve DEİK Başkanı Nail Olpak tarafından takdim edildi.

Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat'a DEİK Başkanı Nail Olpak tarafından Ticari Diplomasi Onur Ödülü takdim edildi. 6.'sı düzenlenen DEİK Ticari Diplomasi Ödülleri'nde, bu yıl ilk kez Kadın Vizyonu kategorisinde, iş dünyasında kadınlara güç katan çalışmalarıyla takdir toplayan İş Konseylerine iki ödül verildi.

Ödül alan DEİK İş Konseyleri ise şöyle;

•⁠  ⁠Kaynak Geliştirme Katogirisi

DEİK/Türkiye-ABD İş Konseyi (TAİK),

DEİK/Türkiye-Sırbistan İş Konseyi

•⁠  ⁠Üye İlişkileri Kategorisi

DEİK/Türkiye-Suudi Arabistan İş Konseyi,

DEİK/Türkiye-Vietnam İş Konseyi

DEİK/Türkiye-Paraguay İş Konseyi

•⁠  ⁠Kadın Vizyonu

DEİK/Türkiye-Azerbaycan İş Konseyi

DEİK/Türkiye-KKTC İş Konseyi

•⁠  ⁠Medya Görünürlüğü Kategorisi

DEİK/Dijital Teknolojiler İş Konseyi

DEİK/Türkiye-Tanzanya İş Konseyi

•⁠  ⁠Networking Kategorisi

DEİK/Türkiye-Irak İş Konseyi

DEİK/Türkiye- Avustralya İş Konseyi

•⁠  ⁠Diaspora Kategorisi

DEİK/Türkiye-Romanya İş Konseyi

DEİK/Türkiye-Güney Afrika İş Konseyi

•⁠  ⁠Üstün Performans Kategorisi

DEİK/Türkiye-Almanya İş Konseyi

DEİK/Yurt Dışı Yatırımlar İş Konseyi

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu – DEİK tarafından düzenlenen Kuzey Makedonya-Türkiye İş Forumu, T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Kuzey Makedonya Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Timço Mucunski, Kuzey Makedonya Ekonomi ve Çalışma Bakanı Besar Durmişi, T.C. Üsküp Büyükelçisi Fatih Ulusoy, DEİK Başkanı Nail Olpak, Kuzey Makedonya Ekonomi Odası Başkanı Branko Azeski, TMB Başkanı Erdal Eren, ASKON Başkanı Orhan Aydın, TOBB Başkan Yardımcısı Tamer Kıran ve iki ülkeden iş insanlarının katılımlarıyla 26 Aralık 2024 tarihinde Üsküp'te gerçekleştirildi.

T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Türkiye ile Kuzey Makedonya arasındaki güçlü ve kalıcı ilişkilerin, Balkanlar'da her zaman başarılı bir örnek teşkil ettiğini vurguladı.Türkiye açısından Balkanlar'ın her zaman çok büyük önem taşıdığını vurgulayan Bolat, "Avrupa'yı Türkiye'ye, Asya'ya bağlayan güzergahta Balkan coğrafyası, çok büyük bir önem taşımakta. Türkiye'yi de Orta ve Batı Avrupa'ya bağlayan coğrafyada da Balkanlar, çok önemli bir geçiş noktası oluşturmaktadır. Tarihsel, kültürel bağlarımızla da  Balkanlar coğrafyasındaki huzur ve istikrar, bizim açımızdan büyük bir önem taşımaktadır. Türkiye Cumhuriyeti olarak dış politikamızda Balkanlar'ın güçlenmesi, Balkan ülkelerinin huzur, barış ve istikrar içinde gelişmeleri çok önemli bir hedeftir ve uygulamadır" dedi.  Uluslararası yatırımlar alanında da Balkanlar'ın Türk yatırımcılar için önemli olduğunu belirten Bolat, "Bütün Balkan ülkelerinde Türk yatırımcılar bulunmakta ve her geçen gün faaliyetlerini artırmaktadırlar. Balkan ülkeleri içinde Kuzey Makedonya, Türkiye açısından gerek dış ticarette gerekse yatırımlar noktasında adeta bir üs konumundadır. Ticarette her iki ülke arasındaki toplam hacmin 900 milyon dolara bu yıl sonu itibarıyla yaklaştığını memnuniyetle ifade etmek istiyoruz. Ticari ilişkilerimizin temelini de iki ülkenin çok uzun süre önce yaptığı Serbest Ticaret Anlaşması oluşturmaktadır. Değerli mevkidaşım Mucunski ile görüşmemizde Serbest Ticaret Anlaşması'nın güncellenmesi ve yeni alanlara da genişletilmesi noktasında ekiplerimiz, kurmaylarımız arasında toplantıların, temasların başlatılması kararını aldık. İnşallah iki taraf beklentilerini, taleplerini ortaya koyarak ümit ediyoruz ki yakın vadede güncellenmiş yeni bir Serbest Ticaret Anlaşması'nı imzalamak nasip olacaktır" dedi.

Kuzey Makedonya'nın kalkınma, altyapı ve üstyapı projelerine Türk müteahhitlerinin dünya çapındaki başarılarıyla katkı vermeye hazır olduklarını ve kendilerinin de bunu destekleyeceklerini belirten Bolat, "Her iki ülke arasında gümrük uygulamaları alanında, serbest bölge uygulamaları alanında işbirliği yapacağız. Bu konuda teknik anlamda gerekli her türlü işbirliğine açık olduğumuzu değerli mevkidaşıma ifade ettim. Bunun dışında savunma sanayisi alanında da gerek tedarik gerekse ortak üretim noktasında Türkiye'nin dünya çapındaki savunma sanayisi şirketleri, Kuzey Makedonyalı şirketlerle iş birliğine hazırdır" ifadelerini kullandı.

Mucunski: "Kuzey Makedonya'da 2 bin civarında Türk şirketi yatırım yapıyor"

Kuzey Makedonya Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Timço Mucunski, İş Forumu'nun iki ülkeden iş insanları arasında doğrudan iş birliğinin kurulması ve geliştirilmesi için olağanüstü bir fırsat sunduğunu belirterek, "Bugünkü forumun karşılıklı ekonomik ilişkilerin daha da yoğunlaşması ve daha yüksek bir düzeye çıkarılması konusunda olumlu bir etki yaratmasını bekliyorum" dedi. Kuzey Makedonya hükümetinin önceliklerinin Türkiye gibi geleneksel ortaklarıyla iş birliğini geliştirme olduğunu aktaran Mucunski, iki ülke arasındaki ticaret hacminin yukarı yönlü ilerleme kaydettiğini ve 1 milyar dolarlık eşiğin aşılacağının öngörüldüğünü söyledi. Kuzey Makedonya'da 2 bin civarında Türk şirketin yatırım yaptığını belirten Mucunski, Türklerin bu yıl Kuzey Makedonya'yı en çok ziyaret eden turistlerden olduğunu sözlerine ekledi.

Durmişi: "Türk yatırımcılar, ülkemizdeki yabancı yatırımların yüzde 38'inde pay sahibi"

Kuzey Makedonya Ekonomi ve Çalışma Bakanı Besar Durmişi, Kuzey Makedonya'nın her zaman Türkiye ve Türk şirketleriyle mükemmel iş birliği içinde olduğuna söyledi. Türkiye ile Kuzey Makedonya'ya arasındaki ilişkilerin, iki ülkeye de yeni pazarlara ortak erişim sağladığını belirten  Durmişi, "Türkiye Cumhuriyeti, en önemli ticaret ortaklarımız arasında yer alan ve stratejik yatırım ortağımız olarak Kuzey Makedonya ekonomisine çeşitli sektörlerde sürekli yatırım yapan bir ülkedir. Verilerimiz, geçtiğimiz yıl Kuzey Makedonya'nın en büyük ticaret hacmine sahip olduğu ülkeler listesinde Türkiye'nin yedinci sırada yer aldığını gösteriyor" dedi. Türkiye ve Kuzey Makedonya arasındaki iş birliğinin gelecekte daha da derinleşmesi temennisinde bulunan Durmişi, "Kuzey Makedonya'daki toplam yatırımlar 2 milyar avroyu buluyor. Türk yatırımcılar, ülkemizdeki yabancı yatırımların yüzde 38'inde pay sahibi" dedi.

Olpak: "Serbest Ticaret Anlaşmamızın gıda ürünlerini de kapsayacak şekilde güncellenmesi önemli olacaktır"

DEİK Başkanı Nail Olpak, "Kuzey Makedonya ile 900 milyon dolara yakın bir ticaret hacmimiz var ve bunu artıracak potansiyelimiz olduğunu düşünüyorum. Ticaretimizin artması kadar, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin farklı sektörlere yayılması, ticaretten yatırımlara ve ikili iş birliklerine kadar çeşitlenerek devam etmesi çok önemli. Öncelikle, Serbest Ticaret Anlaşmamızın gıda ürünlerini de kapsayacak şekilde güncellenmesi önemli olacaktır. Avrupa Birliği'nin Batı Balkanlar için Büyüme Planı çerçevesinde öne çıkan projelerde Türk firmalarının buradaki dostlarımızla birlikte daha aktif bir şekilde rol alması, söz konusu projeler için sağlanan fonlardan ortak projeler yoluyla faydalanılması önemli bir başlık.  Kırsal bölgelerdeki okullar için 30 beden eğitimi tesisinin inşası ve ekipman temini konusunda, müteahhitlik alanında kendini kanıtlamış ve Kuzey Makedonya'da bugüne kadar yaklaşık 2 milyar dolar değerinde 45 proje üstlenmiş Türk müteahhitlerimizle buradaki dostlarımızın iş birliği yapmaları büyük avantajlar sağlayacaktır. İçinde bulunduğumuz çağ; dijitalleşme çağı ve bir dijital dönüşümden çok Dijital Ekonomi dönemindeyiz. Ve bu ülkede  seçimden sonra ilk kez Dijital Dönüşüm Bakanlığı kuruldu ki bu çok önemli bir gelişme. Dolayısıyla, bu alanda iş birliğine odaklanmalıyız. Dünya çapında öne çıkan Türk firmalarımız ve DEİK/Dijital Teknolojiler İş Konseyimizle, Kuzey Makedonya firmaları geleceğe yatırım yapabilirler. Üsküp'te faaliyet gösteren Uluslararası Balkan Üniversitesi, Türk öğrencilere eğitim imkanı sunarken, Türk üniversiteleri ise 700'e yakın Makedon öğrenciyi ağırlıyorlar. Bu alanda yapılan iş birliği ve karşılıklı eğitim faaliyetleri, gelecekteki iş birliğimizin daha da güçlenmesini sağlayacaktır. Ayrıca, karşılıklı olarak düzenlenen otobüs seferleri ile turizm alanında iş birliğimizi artırabilir" dedi.

Eren: "Dünyanın 137 ülkesinde 523 milyar dolar tutarında 12 binin üzerinde proje tamamladık"

Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Erdal Eren, müteahhitlik hizmetlerinin Türkiye'nin özellikle son 50 yıldır rekabet gücü yüksek ve dünya çapında üne sahip olduğu başlıca faaliyet alanlarından bir tanesi olduğunu belirterek, "Bugün itibarıyla dünyanın 137 ülkesinde 523 milyar dolar tutarında 12 binin üzerinde proje tamamladık, bundan gurur duyuyoruz" dedi.

Kıran: "Katılım sürecinin gerektirdiği reformların gerçekleştirilmesi, Kuzey Makedonya ekonomisini daha da güçlendirecek"

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkan Yardımcısı Tamer Kıran ise, Kuzey Makedonya'nın Avrupa Birliğine (AB) katılım sürecini memnuniyetle takip ettiklerini anlatarak, "Katılım sürecinin gerektirdiği reformların gerçekleştirilmesi, Kuzey Makedonya ekonomisini daha da güçlendirecek, rekabet gücünü artıracak ve halkın refah düzeyinin gelişmesine katkı sağlayacaktır" dedi.

Kuzey Makedonya Ekonomi Odası Başkanı Branko Azeski, video mesaj göndererek, Kuzey Makedonya pazarında faaliyet gösteren Türk firmalarıyla olan mükemmel iş birliğine vurgu yaptı.

İş Forumunun sponsorları ise, 3T Group, Halkbank ve TAV Havalimanları oldu.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2024 yılı 3. çeyrek büyüme rakamlarına ilişkin yazılı bir değerlendirme yaptı.

Olpak değerlendirmesinde şunları ifade etti:

"2024'ün üçüncü çeyreğinde de büyüme yüzde 2,1 olarak artarak devam ederken, yılın ikinci yarısından itibaren gözlediğimiz ivme azalması çerçevesinde bir tablo görüyoruz. 2024 toplam ilk 3 çeyrek büyümesi yüzde 3,2 oldu ve bunu büyüme trendinin sürmesi açısından olumlu karşılıyoruz.

Kısaca alt açılımlara baktığımızda ise, tüketim harcamaları yüzde 3,1 oranında artmaya devam ederek büyümeyi destekleyen ana unsur olarak görülüyor. İlk çeyrekte yüzde 9, ikinci çeyrekte yüzde 0,8 büyümeye katkı veren yatırım harcamalarının, 3. çeyrekte ilk defa yüzde 0,8 daralarak büyümeye negatif katkı vermesi dikkat çekici. Mal ve hizmet ihracatının büyümeye pozitif katkı vermeye devam etmesini ise olumlu şekilde önemsiyoruz.

Üretim tarafında, inşaat sektörü yüzde 9,2 ile en yüksek büyümeyi gösterirken bunu yüzde 6,2 büyüme ile finans ve sigorta faaliyetlerinin takip etmesi bir başka dikkat çekici alan. Diğer sektörler makul oranlarda büyürken ikinci çeyrekten itibaren daralmaya başlayan sanayi sektörünün 3. çeyrekte de yüzde 2,2 daralmasını dikkatle takip etmemiz gerekiyor. İkinci çeyrekte sadece sanayi sektörü negatif büyüme gösterirken bu çeyrekte mesleki idari ve destek hizmet faaliyetleri ile diğer hizmet faaliyetlerinin de negatif büyümeye başlaması, toplam ivmedeki azalmayı işaret ediyor.

Enflasyonla mücadele programına sabırla ve kararlılıkla devam edilirken, piyasa göstergelerinin iyi analiz edilmesiyle, programdan taviz vermeden de atılacak ve piyasaya güven ve destek verecek adımların olduğunu düşünüyoruz."

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu - DEİK organizasyonunda düzenlenen Türkiye-Suudi Arabistan İş Forumu, T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Suudi Arabistan Krallığı Ticaret Bakanı Dr. Majid bin Abdullah Al-Kassabi, Suudi Arabistan Krallığı Ankara Büyükelçisi Fahad bin Assaad Abu Al-Nasr, DEİK Başkan Nail Olpak, Suudi Arabistan Krallığı Ticaret Odası Federasyonu Başkan Yardımcısı Fayez Alharbi, DEİK/Türkiye-Suudi Arabistan İş Konseyi Başkanı Haşim Süngü, Suudi Arabistan-Türkiye İş Konseyi Başkanı Sami Al-Osaimi ve 500'den fazla Türk ve Suudi Arabistan iş insanının katılımlarıyla 3 Kasım 2024 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirildi. İş Forumunda, turizm, mobilya, hizmet, tekstil, yatak, otel aksesuarları, kentsel gelişim danışmanlığı, dağıtım ve ajans hizmetleri sektörlerinde 10 iş anlaşması imzalandı.

T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, "Türkiye-Suudi Arabistan İş Konseyi düzenlediği etkinlikler ve yürüttüğü faaliyetler ile iki ülke iş çevrelerine destek vermekte ve iki ülke ticari ve ekonomik ilişkilerinin geliştirilmesi için çok değerli katkılar sağlamaktadır" dedi. Türkiye ve Suudi Arabistan ilişkilerindeki tarihsel ve kültürel derinliği, ticari ve ekonomik alanlara da yansıtmak için bir arada olduğunu belirten Bolat, "İkili ticaretimizde son yıllarda güzel bir ivme yakaladık; ticaret hacmimiz 2023 yılında 6,8 milyar dolar; 2024 yılı ilk 9 ayında ise 5,8 milyar dolar olarak gerçekleşti. Hedefimiz, kısa vadede 10 milyar dolar, orta ve uzun vadede ise 30 milyar dolar ticaret hacmine ulaşmak. Türkiye, bölgesinde Kuzey Afrika, Orta Doğu, Kafkaslar, Orta Asya ve Balkanlar'da olan kadim kültürel ve ekonomik bağlantıları sayesinde geniş coğrafyalarda etkinlik sağlamaktadır. Türk yatırımcılar Suudi Arabistan'ın gelişen yatırım ortamını yakından takip ediyor, yatırım mevzuatında son dönemde yapılan değişikliklerle daha da cazip hale gelen Körfezin bu lokomotif ekonomisinin sunduğu fırsatları değerlendirmek istiyor" dedi. Turizm, sağlık, bilişim, film ve eğitim gibi birçok sektörde de ortak yatırım fırsatları olduğunu belirten Bolat, "Ayrıca, Türkiye, hâlihazırda 150'den fazla ülkeye dizi-film ihraç etmekte ve 800 milyon izleyiciye ulaşmaktadır. Dünyada dizi-film ihracatı yapabilen sayılı ülkelerden biriyiz. Bu alanda, özellikle bu dizilerin üretimi ve pazarlanmasında iş birliği yapabiliriz. Suudi Arabistan ile ilişkilerimizden bahsederken müteahhitlik alanındaki derin iş birliğimize de değinmek gerekir; Türk müteahhitler Suudi Arabistan'da bugüne kadar 30 milyar dolar değerinde 410 proje üstlenilmiştir.  Suudi 2030 Vizyonu çerçevesinde, önümüzdeki yaklaşık 10 yıllık süre zarfında Suudi Arabistan'da çok geniş alana yayılacak şekilde; alt yapı ve üst yapı yatırımları, yeni mega şehirler, turizm bölgeleri, eğlence merkezleri, ulaşım ağı yatırımları, toplu konut inşası gibi çok büyük projelerin hayata geçirilip sonuçlandırılması planlanmaktadır" dedi.

Al-Kassabi: "Türkiye'nin hizmetsektöründe ulaştığı konumdan ve başarı hikayesinden öğrenmemiz gerekenler var"

Suudi Arabistan Krallığı Ticaret Bakanı Dr. Majid bin Abdullah Al-Kassabi,  Türk ürünü ve Türk kalitesinin Suudi Arabistan vatandaşı ve iş insanlarında farklı bir yere sahip olduğunu aktararak, "Özellikle Türkiye'nin hizmetl sektöründe ulaştığı konumdan ve başarı hikayesinden öğrenmemiz gerekenler var" dedi. "İkinci vatan" olarak gördükleri Türkiye'de olduklarını belirten Al-Kassabi, Türkiye'nin her Arap için farklı bir önemi olduğunu aktarak sözlerini şöyle sürdürdü: "Özellikle Türkiye'nin hizmet sektöründe ulaştığı konumdan ve başarı hikayesinden öğrenmemiz gerekenler var. Deneyimlerimizi ve fırsatları paylaşmamız gerekiyor. Bu buluşmalarda ve toplantılarda karşımıza çıkan zorlukları nasıl aşacağımızı ele almalıyız. Suudi Arabistan şu anda büyük bir dönüşüm geçirmektedir ve ülkemizde birçok fırsat var. Madencilik altyapı, sağlık, eğitim, turizm, teknoloji ve iletişim gibi çok sayıda sektörde potansiyele sahibiz. Sizleri de bu dönüşüm yolculuğumuzda bize ortak olmanız için davet ediyoruz"

Olpak: "Suudi Arabistanlı dostlarımızla her alanda iş birliğine hazırız"

DEİK Başkanı Nail Olpak ise, iki ülke arasındaki ticaret hacminin geçen yıl 5,6 milyar dolara ulaştığını söyledi. Bu yıl Eylül ayı itibarıyla ise yıllık hacmimiz 6,4 milyar dolara eriştiğini aktaran Olpak, "Bu rakamın 10 milyar doların üzerine çıkabileceği potansiyeli olduğunu da görüyorum" dedi. Karşılıklı yatırımları artırmanın ve üçüncü ülkelerde ortaklaşa iş yapma modellerinin geliştirilmesinin gerektiğini aktaran Olpak, "Sahip olduğumuz güçlü ekonomik potansiyellerimiz, stratejik konum ve ileriye dönük vizyonlarımız, bu ilişkilerin daha da geliştirilmesi için fırsatlar sunuyor" dedi. Suudi Arabistan'ın 2016 yılında duyurduğu 2030 Vizyonunun yarısının geçildiğini belirten Olpak, sözlerini şöyle sürdürdü: "Bu çerçevede, kalan yılları daha etkin değerlendirmemiz için, iş birliği imkanlarımızı daha da hızlı bir şekilde geliştirmeliyiz. Geçmiş toplantılarda, hangi sektörlerde iş birliği imkanlarımızı geliştirebileceğimizi istişare etmiştik. Bugünkü toplantıdan sonra, daha fazla somut projelere ve yeni iş birliği modellerine geçmemiz gerekiyor." Bugün imzalanan 10 anlaşmanın iki ülke arasındaki yeni iş birliklerine geçiş sürecine önemli bir ivme katacağını belirten Olpak, "Türkiye; inşaat, enerji, turizm, teknoloji ve sağlık gibi çeşitli alanlarda güçlü bir altyapıya sahip. Suudi Arabistan'ın 2030 Vizyonu doğrultusunda gerçekleştirdiği reformlar ve projeler, Türk yatırımcılar için büyük fırsatlar sunuyor ve bu süreçte Suudi Arabistanlı dostlarımızla her alanda iş birliğine hazırız. Suudi Arabistan'da kurulan özel bölgeler mevzuatının mevcuttan daha farklı olması ve düşük vergilemeden tutun, gümrük vergilerinden muaf makine ve hammadde ithalatı, şirket kurulumunda ve yatırımlarda sağlanan kolaylıklar, yabancı istihdamında esneklik gibi avantajlar sağlanması planlanıyor ki bu da ciddi bir yatırım avantajı sağlıyor. Suudi Arabistanlı firmaların da ülkemize yatırım için gelmelerini, bundan sonra da bu ilgilerinin artarak devam etmesini bekliyoruz" dedi.

Alharbi: "Suudi Arabistan-Türkiye İş Konseyi, ikili ilişkilerin gelişmesine katkıda bulunuyor"

Suudi Arabistan Krallığı Ticaret Odası Federasyonu Başkan Yardımcısı Fayez Alharbi ise, "Suudi Arabistan-Türkiye ilişkileri çeşitli düzeylerde niteliksel bir değişime tanık oldu. Suudi Arabistan Ticaret Odaları Federasyonu da İş Konseyleri aracılığıyla ekonomik ilişkileri desteklemeyi amaçlamaktadır. 2003 yılında kurulan Suudi Arabistan-Türkiye İş Konseyi, ikili ilişkilerin gelişmesine katkıda bulunuyor. İş Konseyi, karşılıklı ziyaretleri yoğunlaştırarak, periyodik olarak ortak etkinlikler düzenleyerek, ekonomik iş birliğinin temposunun artırılmasında ve uygun yatırım koşullarının yaratılmasında önemli bir rol oynuyor. İş Konseyi, iki ülkeye yatırım yapan şirket sayısının önemli ölçüde artmasına katkı sağladı ve Türkiye'de yatırım yapan Suudi şirketlerin sayısı 1.400'ü aştı" dedi.

Süngü: "İş Forumunda, 700'ü aşkın ikili iş görüşmeleri gerçekleştirildi"

DEİK/Türkiye-Suudi Arabistan İş Konseyi Başkanı Haşim Süngü ise, "Türkiye-Suudi Arabistan arasında bir kez daha  çok bereketli bir günü yaşıyoruz. Güne karşı kanat başkanımız ile çok verimli bir ikili görüşme yaparak başladık. İş Forumu'muzda bugün 500'e yakın Türk ve Suudi iş insanı bir araya geldi. İki güzide ülkenin iş insanları arasında, inşaat-müteahhitlik, dijital teknolojiler, gıda, sağlık, madencilik, turizm, otelcilik, bankacılık ve finans, danışmanlık ve eğitim sektörlerinde 700'ü aşkın ikili iş görüşmeleri gerçekleştirildi" dedi.

Türkiye-Suudi Arabistan İş Konseyi Ortak Yuvarlak Masa Toplantısı gerçekleştirildi

Türkiye-Suudi Arabistan İş Forumu‘nun ardından düzenlenen Türkiye-Suudi Arabistan İş Konseyi Ortak Yuvarlak Masa Toplantısı, T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Suudi Arabistan Krallığı Ticaret Bakanı Dr. Majid bin Abdullah Al-Kassabi, Suudi Arabistan Krallığı Ankara Büyükelçisi Fahad bin Assaad Abu Al-Nasr, DEİK Başkanı Nail Olpak, Suudi Arabistan Krallığı Ticaret Odası Federasyonu Başkan Yardımcısı Fayez Alharbi, DEİK/Türkiye-Suudi Arabistan İş Konseyi Başkanı Haşim Süngü, Suudi Arabistan-Türkiye İş Konseyi Başkanı Sami Al-Osaimi ve iki ülke iş insanlarının katılımlarıyla 3 Kasım 2024 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirildi.

Türkiye-Suudi Arabistan İş Forumunun ve Türkiye-Suudi Arabistan İş Konseyi Ortak Yuvarlak Masa Toplantısının sponsorları ise, Mapa Group ve Dorçe Prefabrik Yapı ve İnşaat Sanayii Tic. A.Ş. oldu.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu – DEİK, Türkiye-Gambiya Yuvarlak Masa Toplantısını, T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Gambiya Ticaret, Endüstri, Bölgesel Entegrasyon ve İstihdam Bakanı Baboucar Ousmaila Joof, Gambiya Ankara Büyükelçisi Alkali Fanka Conteh, T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, DEİK Başkanı Nail Olpak, Africa Agenda Network Başkanı Saul Frazer, DEİK/Türkiye-Gambiya İş Konseyi Başkanı Hakkı Tuna Sayın, Gambiya-Türkiye İş Konseyi Başkanı Fatou Senghore ve iki ülke iş insanlarının katılımlarıyla 3 Kasım 2024 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirdi. Toplantıda, DEİK ile Africa Agenda Network arasında iş birliği anlaşması imzalandı.

T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, "Gambiya'yı dost ve kardeş bir ülke olarak görüyoruz. İkili ilişkilerimizi, her zaman kazan-kazan anlayışı ve dostluk temelinde her açıdan güçlendirme kararlılığımızı özellikle vurgulamak isterim. Bu toplantı, altyapı ve enerji projelerinden ticaret fırsatlarına, yeni yatırım olanaklarından stratejik iş birliği alanlarına kadar geniş bir yelpazede ortak çıkarlarımızı ele almak için önemli bir fırsat sunmaktadır" dedi. "Gülen Sahil" olarak bilinen Gambiya'nın yatırımcılar için önemli fırsatlar sunduğunu belirten Bolat, "Gambiya Yatırım ve İhracatı Teşvik Ajansı (GIEPA), sürdürülebilir yatırımları desteklemek amacıyla Özel Yatırım Sertifikası (SIC), İhracat İşleme Bölgesi Lisansı (EPZL) ve çeşitli bireysel teşvikler sağlamaktadır. Tarım, balıkçılık, turizm, ormancılık, imalat, enerji gibi öncelikli sektörlere yapılacak yatırımlar bu teşviklerden faydalanabilmektedir. Gambiya özelinde ise firmalarımızın bugüne kadar üstlendikleri proje sayısı 740 bin dolar değerinde 1 projeyle sınırlıdır. Ancak, yatırım ilişkilerimizde son dönemde yaşanan gelişmeler, mevcut durumu olumlu yönde değiştirecek önemli bir ivme kazandırmaktadır. Albayrak Grubu'nun "Gambiya'nın Yeni Limanı" (The New Port of The Gambia) adlı projesini, ikili ilişkilerimizde yeni bir sayfa açacak önemli bir fırsat olarak değerlendiriyoruz. Proje ile Sanyang Limanı'nın inşası tamamlanana kadar Banjul Limanı rehabilite edilecek, ardından Sanyang Limanı faaliyete geçtiğinde Banjul liman alanı gayrimenkul olarak yeniden inşa edilecektir. Firmalarımızın, Gambiya'nın en modern ve lüks projelerinden biri olarak Sanyang'da inşa edilecek limandaki restoranlar, müzeler ve diğer sosyal olanakların yanı sıra, Banjul Limanı'nın yerine kurulacak 167.000 metrekarelik dev alanda, karşılıklı fayda sağlayacak pek çok iş birliği fırsatı yakalayacağına gönülden inanıyorum. Gambiya Nehri üzerinde hidroelektrik santrallerin rehabilite edilmesi, aynı zamanda güneş enerjisi santralleri ve elektrik üretim, iletim ve dağıtım projeleri, iki ülke arasında kamu ve özel sektör düzeyinde iş birliği imkânları sunmaktadır. Türkiye'nin yenilenebilir enerji alanındaki son dönemdeki yatırımları ise bu iş birliğine güçlü bir zemin hazırlamaktadır. Eğitim, mesleki eğitim, savunma ve sağlık gibi sektörlerde de büyük potansiyel barındıran iş birliği olanakları olduğunu görmekteyiz" dedi.

Joof: "Türkiye, ikili ticari ortaklarımızdan en önemlilerinden bir tanesi"

Gambiya Ticaret, Endüstri, Bölgesel Entegrasyon ve İstihdam Bakanı Baboucar Ousmaila Joof ise, "Türkiye'de evimde gibi hissediyorum. Bu gerçekten çok güzel bir öğleden sonra. İkili ilişkilerimizi konuşuyoruz. İki iş dünyasını bir araya getirme fırsatımız oldu. Bu organizasyonlar ile ikili iş görüşmelerini destekliyoruz. Türkiye ile Gambiya arasındaki ilişkiler belirli bir seviyeye taşındı. Gambiya'nın her yerine Türkiye'den yatırımlar geliyor,  kamuda ve eğitimde destekler var. Türkiye'ye sıcak yaklaşımları için teşekkür ederiz. İki ülke de dünya ticaret örgütüne üye. İlişkilerimizi ve özel sektörümüzü güçlendirmek için çaba gösterdik. Türkiye, ikili ticari ortaklarımızdan en önemlilerinden biri. Türkiye'den Gambiya'ya daha fazla yatırımcı geliyor. Türkiye'den daha fazla yatırımcı Gambiya ile ilgilenmeye başladı. 2019 yılında 11.5 milyon dolar ticaret hacmimiz var.  2023 yüzde 200'den fazla artarak, 35 milyon dolar oldu. Bu da yeterli değil. Gambiya Türkiye'ye ihracatını artırabilir. İkili ticaret hacmi artırarak, özel sektör arasındaki güveni pekiştirebileceğiz. Türkiye'nin Gambiya'ya özellikle enerji alanında yatırımlarını destekliyoruz. Yenilenebilir enerji, tarım, turizm, madencilik alanlarında potansiyeller var. Sektörel olarak neler yapılabileceğine bakmamız gerekiyor. Gambiya hala keşfedilmemiş bir ülkedir. Gambiya'ya yatırım yapmanızı istiyoruz" dedi.

Olpak: "Gambiya ile iş birliğimizi artırmak adına üzerimize düşeni yapmaya hazırız"

DEİK Başkanı Nail Olpak ise, "Gambiya ile 100 milyon dolara yaklaşan ve maalesef potansiyelimizi yansıtmayan bir ticaret hacmimiz var. Hem dış ticaretimizi üst seviyelere taşımak, hem de her iki ülkedeki yatırım imkanlarından firmalarımızın ortaklaşa yararlanması için iş dünyası temsilcileri olarak daha çok çalışacağımıza inanıyorum. Ekonomik büyüme konusunda önemli adımlar atan Gambiya'daki tarım, turizm, altyapı ve teknoloji gibi sektörlerde sunulan fırsatlar, Türk iş insanları için ilgi alanı oluşturuyor. Türk iş dünyası olarak, Gambiya iş dünyası ile iş birliğimizi artırmak adına üzerimize düşeni yapmaya hazırız. Müteahhitlik firmalarımızın Gambiya'da gerçekleştirdiği projeler ve Türk ürünlerinin Gambiya pazarında artan talebi dikkat çekiyor. Gambiyalı firmaları da ülkemizde altyapıdan turizme, tarımdan sanayi ve hizmetlere sektörüne kadar geniş bir yelpazede sunduğu yatırım imkanlarından daha fazla faydalanmaya davet ediyorum" dedi.

Sayın: "Özellikle tarım sektöründe ortak projeler geliştirebiliriz"

DEİK/Türkiye-Gambiya İş Konseyi Başkanı Hakkı Tuna Sayın ise, "Türkiye ve Gambiya arasında yeni fırsatların kapılarını aralamak için bir araya gelmiş bulunuyoruz. İki ülkenin ticaret ve iş birliği potansiyelini keşfetmek, ekonomik ilişkilerimizi güçlendirmek ve ortak hedefler doğrultusunda ilerlemek adına mühim bir adım atıyoruz" dedi. Türkiye-Gambiya ilişkilerinin daha da ilerlemesi için odaklanmamız gereken sektörleri belirten Sayın, "Tarım, enerji, turizm ve teknolojik inovasyon alanları, her iki ülkenin de büyüme hedeflerine katkıda bulunabilecek önemli alanlardır. Özellikle tarım sektöründe, sürdürülebilir tarım uygulamaları ve modern sulama teknikleri üzerine ortak projeler geliştirebiliriz. Bu, hem gıda güvenliğimizi artıracak hem de Gambiya'nın tarım potansiyelini en üst düzeye çıkaracaktır" dedi.

Frazer: "Gambiya'nın kalkınması için özellikle uluslararası yatırımların teşvik edilmesi için önemli"

Africa Agenda Network Başkanı Saul Frazer ise, "Gambiya sürdürülebilir bir kalkınma için uluslararası yatırımlara bağımlı. Uluslararası sınırlar ötesi ticaret üye ülkeler arasında sınırlama olmaksızın ticareti geliştiriyor. Bu unsurlar Gambiya'nın kalkınması için özellikle uluslararası yatırımların teşvik edilmesi için önemli adımlardır. Burada bulunan tüm firmaları ülkemize yatırım yapmaya davet  ediyoruz" dedi.

Türkiye-Gambiya Yuvarlak Masa Toplantısının sponsoru ise, Albayrak Holding oldu.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu – DEİK organizasyonuyla Senegal Yatırımlar ve Büyük Projeleri Teşvikten Sorumlu Ulusal Ajansı (APIX) iş birliğinde düzenlenen Türkiye-Senegal İş Forumu, Senegal Cumhurbaşkanı Bassirou Diomaye Faye, T.C. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, DEİK Başkanı Nail Olpak, Senegal Ulusal İşverenler Konseyi (CNP) Başkanı Baidy Agne, Senegal Yatırımlar ve Büyük Projeleri Teşvikten Sorumlu Ulusal Ajans Genel Müdürü Bakary Sega Bathily, KOSGEB Başkanı Ahmet Serdar İbrahimcioğlu ile ADEPME Genel Müdürü Mariye Rose Faye, Senegalli Yatırımcılar Derneği Başkanı Pierre Atepa Goudiaby, Senegal Türkiye İş Birliğini Güçlendirenler Derneği Başkanı Momar Diouf ile iki ülkeden 500'e yakın iş insanının katılımıyla İstanbul'da gerçekleşti.

İş Forumu kapsamında "DEİK ile Senegal Yatırımlar ve Büyük Projeleri Teşvikten Sorumlu Ulusal Ajansı APIX S.A.", "DEİK ile Senegal Yatırımcılar Derneği (CIS)", "DEİK ile Senegal Türkiye İş Birliğini Güçlendirenler Derneği" ve "KOSGEB ile ADEPME" arasında toplam 4 iş birliği anlaşması imzalandı.

Faye: "Senegal, Türk yatırımcılara hem güvenli iş ortamı hem de ticari geleceğiyle ciddi fırsatlar sunuyor"

Forumun açılışında konuşan Senegal Cumhurbaşkanı Bassirou Diomaye Faye, "Öncelikle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Türk ulusuna teşekkür ediyor, bugünkü İş Forumunu organize eden DEİK'i tebrik ediyorum. Özel sektör ekonomik kalkınma açısından vazgeçilmez bir güç. Biz de ülkelerimiz arasındaki güçlü diplomatik ilişkiler sayesinde iş dünyalarımıza en uygun yatırım ve iş birliği çerçevesini çiziyoruz. Özellikle Senegal'de yüksek kaliteli büyük altyapı projeleri Türk şirketleri tarafından gerçekleştirildi. Senegal, Türk yatırımcılara hem güvenli iş ortamı hem de ticari geleceğiyle ciddi fırsatlar sunuyor. Batı Afrika'da 300 milyonluk bir nüfusa ulaşmak için önemli bir kapı vazifesi görüyor. 2050 yılında Batı Afrika nüfusu 1 milyara ulaşacak. Senegal'de genç ve dinamik bir nüfus ile önemli yatırım alanları söz konusu. Dolayısıyla Senegal'in 2050 vizyonu kapsamındaki dönüşümünde Türk iş dünyasının yer almasını arzu ediyoruz. Doğal kaynaklar ile tarım ve gıda endüstrilerinin gelişimi bağlamında Türk şirketlerinin bu alanlara önemli katkılar sunmasını bekliyoruz. İmalat, tekstil, altyapı, enerji ve turizm alanlarındaki modernizasyon vizyonumuz doğrultusunda Türk özel sektörü için ciddi fırsatlar sunuyoruz. Yatırım ofisimiz APIX ile Türk iş dünyasına destek vermeye, çeşitli teşvikler sunmaya hazırız. Türk iş dünyasını yatırımlarıyla birlikte aramızdaki iş birliğini güçlendirmeye davet ediyorum" dedi.

Yılmaz: "Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşmasının yürürlüğe girmesini temenni ediyoruz"

T.C. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ise Türkiye ile Senegal arasındaki ticaret hacmini büyütmeye kararlı olduklarına vurgulayarak, "Senegal 2050: Ulusal Dönüşüm Programı" ile uyumlu şekilde, tarım ve gıda sanayi, petrol ve doğal gaz üretimi, madencilik, imalat sanayi ve yüksek katma değerli hizmet sektöründeki deneyimlerimizi, teknoloji transferi de dahil olmak üzere Senegal ile paylaşmaya hazırız. Senegal ile ticari ilişkilerimiz ivme kazanarak gelişmekte ve bu büyümenin bir sonucu olarak, 2023 yılı itibarıyla ikili ticaret hacmimiz 454 milyon dolara ulaşmış durumda. İki ülkenin potansiyeli dikkate alındığında ticaret hacmimizi orta vadede 1 milyar dolar seviyesine ulaştırma hedefine çok kısa bir zamanda ulaşabileceğimize inanıyorum. Senegal'de çeşitli sektörlerde tahmini piyasa değeri 800 milyon dolara yaklaşan Türk yatırımı mevcut. Türkiye'den inşaat firmaları Senegal'de şimdiye kadar 1,8 milyar dolar değerinde 37 adet proje üstlenmiş durumda. Başta doğalgaz kaynaklı termik santraller ile yenilenebilir enerji santralleri olmak üzere enerji sektöründe Türk şirketlerinin rol almaya başlamasından mutluluk duyuyoruz. İki ülke arasında imzalanmış; ancak halen yürürlüğe girmemiş olan Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi (ÇVÖ) Anlaşması onay sürecinin bir an önce tamamlanarak yürürlüğe girmesini temenni ediyoruz" dedi.

Olpak: "Senegal'in 2050 Vizyonu Türk İş Dünyasına yeni imkanlar sunuyor"

DEİK Başkanı Nail Olpak ise, Senagal'in 2050 vizyonuna dikkat çekerek, "Türkiye ile Senegal arasındaki ticaret hacmi şu an 450 milyon dolar ve bizim hedefimiz bunu 1 milyar dolara taşımak. Burada dikkat çekmek istediğim nokta, Senegal'in, 2050 yılına ilişkin ortaya koyduğu plan. Senegal'in 2050 vizyonu, Afrika pazarında ve küresel ölçekte rekabetçi bir ekonomi olmayı amaçlıyor ve tabi ki yatırım imkanları sunuyor. Türk özel sektörü olarak, bu süreçte birlikte iş yapmaya hazır olduğumuzu ifade ettik. Ayrıca Senegalli firmaları da Türkiye'deki yatırım imkanlarından daha fazla yararlanmak üzere ülkemize davet ediyoruz. İş dünyası temsilcileri olarak bizler, şüphesiz daha çok çalışacağız. Bu noktada işlerin daha kolay yürümesi için iki ülke iş insanlarının beklentilerini de ortaya koyduk. Vize süreçlerinin kolaylaştırılması, Gümrüklerdeki işleyişin hızlandırılması ve Cumhurbaşkanı Yardımcımız Sayın Cevdet Yılmaz'ın takdirlerine sunduğumuz Senegal'de bir Türk bankasının açılması bunlardan sadece birkaçı. Bu ve diğer başlıklardaki ilerlemeler, inanıyorum ki 1 milyar dolarlık hedefe ulaşmayı kolaylaştıracak. Senegalli firmalarımızı da Türkiye'nin farklı sektörlerde sunduğu yatırım imkanlarından daha fazla yararlanmak üzere ülkemize davet ediyorum." şeklinde konuştu.

Agne: "Türk Özel Sektörünün Senegal'e Doğrudan Yatırımlarının Artmasını İstiyoruz"

Senegal Ulusal İşverenler Konseyi (CNP) Başkanı Baidy Agne ise iki ülke arasında farklı sektörlerde kuvvetli ve giderek güçlenen iş birliğine dikkat çekerek, "Ülkelerimizi ve ekonomilerimizi dönüştürecek bir fırsata sahibiz. Özellikle iki öncelikli alanda birlikte çalışabiliriz. Türk şirketleri, Senegalli gençlere staj imkanı vererek ve istihdam fırsatı sunarak ciddi bir bilgi aktarımı bulunabilirler. İkinci olarak ülkelerimiz arasında ortak şirketler kurabiliriz. Böylece ihracat ile yatırım hacmimizi güçlendirerek, yetkinlik transferi yaparak birlikte çalışabiliriz. Senegal'in makroekonomik performansı son derece güçlü ve özel sektörün yatırımları koruyan bir yönetim var. İnşaat, gaz, petrol ve tarım gibi alanlarda Türk yatırımcıların Senegal'e doğrudan yapmasını bekliyoruz. Bugün imzalanan iş birliği anlaşmaları da kazan-kazan anlayışıyla özel sektörümüze güç katacak. Senegal'in 2050 vizyonu büyük bir dönüşümü kapsıyor. Önümüzdeki Türk özel sektörünün Senegal'e doğrudan yatırımlarının artmasını istiyoruz." dedi.

İş Forumunda, Türk ve Senegalli iş insanları arasında, demir-çelik, inşaat-müteahhitlik, dijital teknolojiler,   enerji, yenilenebilir enerji, gıda, otomotiv, lojistik, sağlık, madencilik, balıkçılık, su ürünleri, tarım, tarım makineleri, iklimlendirme sistemleri ve liman hizmetleri sektörlerinde ikili iş görüşmeleri gerçekleştirildi.

Türkiye-Senegal İş Forumu'nun sponsorları ise, Miller Holding ve Hage Grup oldu.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu – DEİK, 27. Japonya-Türkiye İş Konseyi Ortak Toplantısını, Japonya Ekonomi, Ticaret ve Sanayi Bakan Yardımcısı Ryosuke Kozuki, T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Ahmet Berat Çonkar, T.C. Tokyo Büyükelçisi Korkut Güngen, DEİK Başkanı Nail Olpak, Keidanren Japonya-Türkiye Ekonomi Komitesi Başkanı Tsugio Mitsuoka, DEİK/Türkiye-Japonya İş Konseyi Başkanı Ahmet Çalık ve 150'den fazla Türk ve Japon iş insanının katılımlarıyla 17 Ekim 2024 tarihinde Tokyo'da gerçekleştirdi. Toplantıda, "DEİK - Keidanren Ortak Bildirisi" ve  "Çalık Enerji - Japon Uluslararası İşbirliği Bankası(JBIC) Mutabakat Zaptı" imzalandı.

Tuzcu: "Türkiye-Japonya Ekonomik Ortaklık Anlaşması'nın sonuçlanmasını arzuluyuyoruz"

T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu ise, küresel ticaret ve yatırımda karşılaşılan büyük değişimlerin altını çizdi. Türkiye'nin Asya Pasifik ile ilişkilerinin güçlendirilmesine ve Japonya ile daha kapsamlı bir ilişki geliştirmesine büyük önem verdiklerini belirten Tuzcu, "Türkiye ve Japonya arasındaki ikili ticaret hacmi 2023 itibarıyla 6 milyar dolar seviyesini aşmış durumda. İkili ticaret rakamları incelendiğinde Türkiye'nin ithalatının, ihracatından 8,5 kat fazla olduğu görülüyor. Ülkelerimiz arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin karşılıklı yarar temelinde dengeli bir biçimde geliştirilmesini hedefliyoruz. Müzakereleri devam eden Türkiye-Japonya Ekonomik Ortaklık Anlaşması'nın ülkelerimiz arasındaki ticari ilişkilerin daha dengeli bir şekilde geliştirilmesi adına temel bir görev ifa etmesi gerektiğini düşünüyorum. Bu anlaşmanın, Türk-Japon diplomatik ilişkilerinin 100. yıl dönümüne yakışır bir şekilde kazan-kazan prensibi çerçevesinde sonuçlanması en büyük arzumuzdur. Bugün burada oluşturacağımız sinerji ile yeşil-temiz enerji, elektrikli araba ekosistemi, akıllı şehirler, alt ve üst yapı projeleri, finans, ulaştırma, dijital sektörler, e-ticaret, tarım ve sağlık gibi birçok alanda birbirimizin güçlü ve zayıf yönlerini tamamlayan ortak girişimler geliştirebileceğimizi düşünüyorum. Japonya'nın sahip olduğu teknoloji, finansman ve inovasyon gücü ile Türkiye'nin dinamik üretim gücü ve 3. ülke pazarlarına erişim kabiliyeti bir araya geldiğinde, bölgesel ve küresel düzeyde önemli sonuçlar elde edileceğine inanıyoruz. Hem Japon hem de Türk iş insanlarının, kültürel zenginliklerimizi ve ticaretin gücünü bir araya getirerek ortak projelerde buluşacağına inanıyorum" dedi.

Kozuki: "Enerji, karbonsuzlaştırma, temiz enerji gibi alanlarda ortak yatırımlara ilgi duyuyoruz."

Japonya Ekonomi, Ticaret ve Sanayi Bakan Yardımcısı Ryosuke Kozuki, "Diplomatik ilişkilerin başlamasının 100. yılında, Türkiye ile ekonomik ilişkilerimizde Keidanren Japonya Türkiye Ekonomi komitesi ve DEİK/Türkiye-Japonya İş Konseyi iki ülkede kilit rol oynuyor. Türkiye, 85 milyondan fazla nüfusuyla çok yoğun ve genç nüfusuyla coğrafi konumu ve çevresindeki ülkelere erişimiyle malların dolaşım ve lojistik iş birliğiyle Türkiye önemli ve gelecek vadeden bir pazar. Türkiye'de faaliyeti bulunan 300'e yakın Japon firma farklı alanlarda çalışmalarını sürdürüyor. Bu firmalarınTürkiye'ye yatırımlarını güçlendirmelerini ve ekonomik gelişme yaratmayı arzu ediyoruz ve Japonya Ekonomi, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı olarak bu konuda çalışmalarımız bulunuyor. Bakanlık olarak tanıtım faaliyetleri için bir bütçe ayırdık. Enerji, karbonsuzlaştırma, temiz enerji gibi alanlarda ortak yatırımlara ilgi duyuyoruz. Ekonomik Ortaklık Anlaşmasının hayata geçmesini arzu ediyoruz. Ukrayna'nın yeniden inşa sürecinde de iş birliği için fırsatlar görüyoruz. Türk iş dünyasının hızlı karar alma mekanizması ve dinamik yapısıyla daha fazla iş birliği yapabileceğimize inanıyoruz. Gelecek sene Osaka'da düzenlenecek EXPO'yu da daha fazla iş birliği yapabilmek için önemli bir fırsat olarak görüyoruz. Geçmiş kuşakların geliştirdiği ilişkilerimizi güçlendirmek istiyoruz" dedi.

Çonkar: "Enerjinin farklı alanlarındaki orta-büyük ölçekli proje teklifleri için kapımız açık"

T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Ahmet Berat Çonkar, "Japon şirketler, ülkemizin enerji sektöründe geçmişten bugüne faaliyetlerini başarıyla sürdürüyor. Oldukça dinamik bir alan olan enerji sektöründe, karşımıza her gün yeni fırsatlar ve birlikte çalışabileceğimiz yeni alanlar çıkıyor. Küresel bir enerji dönüşümü sürecine şahitlik ettiğimiz bu dönemde, hem Türk hem Japon şirketlere her iki ülkedeki enerji yatırımlarını artırmaları için çağrı yapmak istiyorum. Özellikle rüzgar ve güneş odaklı yenilenebilir enerji projeleri için yakın zamanda yeni ihale duyurularına çıkacağız. Japon özel sektörünün bu ihalelere katılımından ve muhtemel projeler kapsamında iki ülke şirketleri arasında gerçekleştirilecek ortaklıklardan memnuniyet duyacağız. Gerek yenilenebilir enerji gerek enerjinin farklı alanlarındaki orta-büyük ölçekli proje teklifleri için T.C. Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığımızın kapısının tüm yatırımcılara açık olduğunu ifade etmek istiyorum. Türkiye ve Japonya olarak, iş birliğimizi daha da güçlendirmek, inovatif çözümler geliştirmek ve gelecek nesillere sürdürülebilir bir dünya bırakmak için enerjinin her alanında birlikte çalışmaya devam edeceğimize inanıyorum" dedi.

Olpak: "İş birliğimizi, denizaşırı iş birlikleri ve küresel ortaklıklarla daha da ilerletmeliyiz"

DEİK Başkanı Nail Olpak ise, "1986 yılında kurulan ikinci İş Konseyimiz, DEİK/Türkiye-Japonya İş Konseyi, Karşı Kanat Kuruluşumuzla, dostluğu uzun yıllara dayanan Türkiye ve Japonya arasındaki ekonomik ilişkileri daha ileri seviyelere taşımak için çalışıyor. Türkiye'nin "Yeniden Asya Açılımı" ve Japonya'nın "Serbest ve Açık Indo-Pasifik" stratejisi, örtüşen vizyonlara sahip. Buradan hareketle, iş birliğimizi, denizaşırı iş birlikleri ve küresel ortaklıklarla daha da ilerletmeliyiz. Müzakereleri devam eden Ekonomik Ortaklık Anlaşmasının, iki ülkenin de faydasına olacak şekilde sonuçlanması önemli. Bu noktada DEİK ve Kaidanren arasında imzalanacak Ortak Bildiri önemli bir adım olacaktır" dedi.

Tedarik zincirlerinin yeniden şekillendiği günümüz dünyasında Türkiye'nin önemli bir üretim ve ihracat kapasitesine sahip olduğunu belirten Olpak, Japonya, bunun farkında ve İstanbul Boğazı'ndaki ikinci köprü ve Marmaray tüp geçici projeleri dahil, farklı yatırımlara da ev sahipliği yapıyor. Japon iş dünyası ile bu iş birliğimizi üçüncü ülkelerde de kullanabileceğimizi düşünüyorum. Türk ve Japon iş dünyaları olarak, pes etmeyen mücadeleci kimliğimizle ülkelerimiz arasındaki ticaret ve yatırım ilişkilerimizi derinleştirmek için gayreti elden bırakmayacağımıza inanıyorum" dedi.

Mitsuoka: "Türkiye'deki Japon şirketlerin yeni yatırımlar için bir ilgili olduğunu görüyoruz"

Keidanren Japonya-Türkiye Ekonomi Komitesi Eş Başkanı Tsugio Mitsuoka ise, "Japonya ve Türkiye arasındaki diplomatik ilişilerin başlamasının  100. yılında bu toplantıyı gerçekleştirmekten mutluluk duyuyoruz. Japonya'nın ticaretinde pay sahibi olan ülkelerin yüzde 80'iyle serbest ticaret anlaşması bulunuyor. Ticaretin ve yatırımların gelişmesi, istihdamın gelişmesi için Ekonomik Ortaklık Anlaşmasının tamamlanmasını arzu ediyoruz. Ekonomik Ortaklık Anlaşmasının geleceğe önemli katkı sağlayacağını düşünüyoruz. Keidanren üyeleriyle yaptığımız ankette, Türkiye'de üretim yapan Japon şirketler tarafından yeni ve ek yatırımlar gerçekleştirilmesi için bir ilgi olduğunu görüyoruz" dedi.  

Çalık: "Japon dostlarımızı Türkiye'ye daha fazla yatırıma davet ediyoruz"

DEİK/Türkiye-Japonya İş Konseyi Başkanı Ahmet Çalık ise, "Japonya ve Türkiye'nin güçlü,  özenli  ve  karşılıklı saygıya dayalı dostluğunun temelleri çok eskiye dayanıyor. İkili ilişkilerimizin ivme kazanması Prens Komatsu Akihito ve eşinin, Eylül 1887'de İstanbul ziyareti ve karşılıklı nişanların verilmesi ile başladı. Cumhuriyet Dönemi ekonomik iş birliğimizin gelişmesinde ise Japonya'nın 100 büyük insanı arasına giren  fikir lideri Otani Kozui'nin yaptığı çağrı  büyük önem taşıyor. Kōzui, 1924 Şubat'ta iş dünyası üyelerini topladı ve "Dost ülkelerle iş birliği yapmamız lazım.  Türkiye'ye gidin, yatırım yapın,  onlardan ürün almayı düşünün" der. Türkiye ile ticari faaliyet yapılması için ilk çağrıdır. Kōzui aynı zamanda Türkiye'ye ilk yabancı doğrudan yatırımı gerçekleştiren Japon'dur. Türkiye'nin güçlü ve kabiliyetli iş gücünü de  göz önünde bulundurarak, Japon dostlarımızı Türkiye'ye daha fazla yatırıma davet ediyorum. Yatırımları hızlandırmasını beklediğimiz Ekonomik Ortaklık Anlaşmasının iki ülkenin de karşılıklı faydasına olacak şekilde imzalanmasını bekliyoruz" dedi.

"Yatırım ve İş Ortamı" ile "Karşılıklı yarar sağlayan ortaklığa vurgu yapan belirli alanlar" olarak paneller düzenlenen 27. Japonya-Türkiye İş Konseyi Ortak Toplantısının sponsorları ise, Çalık Holding, Makyol, Sarten Ambalaj ve Tosyalı Holding oldu.

Türkiye – Japonya Enerji Forumu

Japonya Ekonomi, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı (METI) ev sahipliğinde ve T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı iş birliğiyle "1. Japonya-Türkiye Enerji Forumu" gerçekleştirildi. T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Ahmet Berat Çonkar, METI Bakan Yardımcısı Ryosuke Kozuki, DEİK Başkanı Nail Olpak, DEİK/Türkiye-Japonya İş Konseyi Başkanı Ahmet Çalık, kamu ve özel sektörden Türk ve Japon iş insanlarının katılımıyla düzenlendi.  

Japonya-Türkiye Enerji Forumu kapsamında, "Çalık Enerji ve Mitsubishi Corporation" ve "DB Tarımsal Enerji ile Mitsubishi Corporation" arasında Türkiye ve çevre ülkelerde yeni nesil enerji ve ham madde potansiyellerinin geliştirilmesine yönelik mutabakat anlaşmaları imzalandı.