2014 yılının Azerbaycan’da “Sanayi Yılı” ilan edilmesi vesilesi ve ayrıca, Türk-Azerbaycan İş Konseyi tarafından önceki dönem başlatılan sektörel faaliyetlerin devam ettirilmesi amacı ile 10-11 Şubat 2014 tarihlerinde Türk-Azerbaycan İş Konseyi tarafından Bakü ve Sumgayıt’a bir ziyaret düzenlendi.
Söz konusu ziyarete İş Konseyi Başkanı Cengiz Gül, Başkan Yardımcıları Cemal Yangın ve Selçuk Akat, Yürütme Kurulu Üyelerinden Mehmet Ali Keçiciler, Demokan Konyalıgil, Gürsoy Can’ın yanı sıra İMMİB / Elektrik Elektronik ve Hizmet İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Hüsamettin Kavi, Birecik Baraj ve Hidroelektrik Santrali Tesis ve İşl. A.Ş. Genel Müdürü Kemal Kıran, Başarsoft Bilgi Teknolojileri A.Ş Genel Müdür Yardımcısı Tuncay Küçükpehlivan, Azerbaycan Coca Cola Bottlers LLC Genel Müdürü Cem Becel, Mustaş Akaryakıt Gıd.Ltd.Şti Ortağı Necmeddin Taşbağ, Sika LLC Genel Müdürü Mitat Ünal ve DEİK İş Konseyi Koordinatörü Nurengiz Eşki katıldılar.
Ziyaretin ilk gününde önce T.C. Bakü Büyükelçiliği ziyaret edilerek Büyükelçi Alper Coşkun, Ticaret Müşaviri Necip Yavuz ve diğer diplomatik misyon temsilcileri ile bir araya gelindi. Gün boyunca sırasıyla Enerji Bakanı Natik Aliyev, Sağlık Bakanı Oktay Şiraliyev, Ekonomi ve Sanayi Bakanı Şahin Mustafayev, Tarım Bakanı Yardımcısı İlham Guliyev ile yapılan görüşmelerde, 2014 yılının Azerbaycan’da Sanayi Yılı ilan edilmesi vesilesiyle bu alanda devlet desteği ile yeni projelerin yaratılması, yerel sanayicinin güçlendirilmesi ve yabancı yatırımcıların teşvik edilmesinin, ilgili çalışmalara ivme kazandırılmasının amaçlandığı; Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’nin 90.kuruluş yılı çerçevesinde Azerbaycan Diplomasi Akademisi ile işbirliğinde bazı etkinliklerin, ayrıca sektörel toplantıların organize edilmesinde fayda görüldüğü belirtildi.
Enerji Bakanı ile görüşme sırasında, sanayi alanında eskiden beri var olan potansiyelin yeniden keşfedilmesi bağlamında petrokimya, kimyasallar gibi petrol sektörü yan ürünleri üretiminin canlandırılması için ülke genelinde %95 doğalgaz ve %100 elektrik temini olmak üzere girdi güvenliğinin sağlandığı, yakın zamanda kurulacak olan 10 milyon ton kapasiteli petrol ve petrokimya ve 10 milyon m3 kapasiteli doğalgaz işleme tesislerinden çıkacak yan ürünlerin işlenmesi amacıyle yakın zamanda inşa edilmesi planlanan karbomid fabrikası ve kimya sanayi parkı tesislerine gönderileceği, keza demir çelik alanında büyük çaplı entegre tesislerin kurulmasının öngörüldüğü, mermer, inşaat taşları ve hafif sanayi gibi alanların geliştirilmesinin arzu edildiği, bu bağlamda Azerbaycan Enerji Bakanlığı, Ekonomi ve Sanayi Bakanlığı ve DEİK olarak, Türk firmalarını ilgilendirebilecek konularda seminer, konferans, bilgilendirme toplantılarının düzenlenmesinin yararlı olacağı ifade edildi.
Sağlık Bakanı ile görüşme sırasında, Azerbaycan’da devlet tarafından son yıllarda büyük yatırımların yapıldığı, modern ekipman ile donatılan 600 civarında yeni tıp merkezinin açıldığı, ancak dünya markası olan bu cihazların bakımı ve gerektiğinde tamiratı konusunda sıkıntı yaşandığı, Türkiye’den gelen doktor ve uzmanların özel kliniklerde kısa süreli faaliyet gösterdiklerini, bunun yerine Sağlık Bakanlığı aracılığıyla devlet hastanelerinde daimi kadro olarak görev yapmalarının arzu edildiği, her iki ülkeden ilgili bakanlık ve kurum temsilcilerinin katılımıyla bir çalışma grubunun oluşturulmasının, ortak bir toplantı neticesinde durum tespitinin yapılması ve bir eylem planının ortaya çıkarılmasının istendiği dile getirildi.
Tarım Bakanlığındaki toplantı sırasında, 20 Aralık 2014 tarihinde Bakü’de Azerbaycan Tarım Bakanlığı ve Ekonomi ve Sanayi Bakanlığı himayelerinde, T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı destekleriyle, Azerbaycan Sahipkarlar (İşverenler) Konfederasyonu (ASK) ve DEİK / Türk-Azerbaycan İş Konseyi organizasyonunda gerçekleştirilen Tarım Konferansından alınan olumlu dönüşler dile getirilerek, benzer etkinliklerin ülke genelinde değişik bölgelerde düzenlenmesinin faydalı olacağı, örneğin ikincisinin Nahçıvan’da ilkbahar aylarında yapılabileceği, etkinlik gündemine seçilecek bölgeye göre tarımın ilgili alanlarının alınması, her üç ayda bir iki ülkeden uzmanlar, bilimadamları ve işadamlarının katılımıyla böyle bir toplantının yapılmasının arzu edildiği vurgulandı.
Aynı gün Azerbaycan’da İhracat ve Yatırımları Teşvik Fonu (Azpromo) Başkanı Rüfet Memmedov, Bakanlık Protokol Müdürü Samir Veliyev, Protokol Müşaviri Azer Rzayev, Devletlerarası Ekonomik İşbirliği Şubesi Müdürü Orhan Memmedov’un katılımıyla gerçekleştirilen Ekonomi ve Sanayi Bakanı Şahin Mustafayev ile toplantı sırasında, Türkiye’deki Azerbaycanlı işadamları sayısının 1000’den fazla olduğu, İş Konseyi tarafından her yıl düzenlenen “Azerbaycanlı İşadamları ile Çalışma Yemeği”ne geçen yıl olduğu gibi Bakan Mustafayev’in memnuniyetle katılmayı arzu ettiği, ÜDİK çerçevesinde iki ülke Ekonomi Bakanlıkları tarafından başlatılan Türk işadamlarına vize muafiyeti çalışmalarının sonuçlandırılması amacıyla çaba sarf edildiği bildirildi.
Söz konusu toplantıda ayrıca, Azerbaycan ekonomisinde petrol dışı alanların geliştirilmesine büyük önem verildiği, ulaştırma, sağlık ve turizm sektörler için altyapı çalışmalarının hızla sürdürüldüğü, kurulmakta olan Sumgayıt Kimya Sanayi Parkı’na yabancı yatırımcıyı çekmek amacıyla 7 yıl boyunca vergi muafiyeti, hazır altyapı gibi hizmetlerin verileceği, bahsi geçen yerde gübre, tarım ve ev kimyasalları, temizlik maddeleri, ilaç üretimi gibi faaliyet alanlarına öncelik verileceği, bunun yanı sıra bölgelerde küçük sanayi mahallelerinin kurulması için ilgili çalışmaların başlatıldığı, bu mahallerden ilkinin Siyazan bölgesinde kurulmasının planlandığı, bu bağlamda TİKA ve KOSGEB’in yardımlarına ihtiyaç duyulacağı, öte yandan agropark ve hafif sanayi parklarının da kurulmasının gündemde olduğu, bunlardan ilkinin 500 büyükbaş hayvan kapasiteli şekilde Yalama bölgesinde oluşturulmasının planlandığı gibi hususlar dile getirildi.
11 Şubat tarihinde, Bakü’ye 31 km uzaklıkta olan Sumgayıt Teknoloji Parkına (STP) ziyaret yapılarak, aralarında plastik polimer borular fabrikası (doğalgaz, su, telekomünikasyon, sondaj vs. alanlarda kullanılan çok çeşitli boru üretimi), kablo (Avrupa’da toplam 4 adet bulunan en yüksek teknolojilerle donanımlı laboratuardan birine sahip), alüminyum ve bakır tel, sıcak galvaniz, elektrik ekipman ve elektronik cihazlar, güneş kolektörleri ve kazanlar, makine ve ağır sanayi, teknik gazlar üretimi fabrikaları gezildi. (ayrıntılı bilgi için: http://www.stp.az)
Daha sonra Sumgayıt Kimya Sanayi Parkına (SCIP) geçilerek, bölge hakkında ayrıntılı bilgi alındı. Yetkililer tarafından yapılan sunum çerçevesinde, Cumhurbaşkanı Aliyev’in 2011 tarihli özel talimatı ile kurulması kararlaştırılan SCIP alanında, toplam 300 hektar arazı üzerinde inşa edilecek ambalaj, etiket, inşaat malzemeleri, kimyasallar, ilaç üretimi vs. tesislerin yanı sıra mesleki eğitim merkezinin (lisans üstü 2-3 yıllık) kurulacağı, burada yapılacak üretim için yurtdışından getirilen malzemeden gümrük vergisinin alınmayacağı, arzu edildiği takdirde Devlet Yatırım Şirketinin %25 sermaye katılımı ile firma kurulabileceği, ayrıca Sahipkarlığa (Girişimciliğe) Yardım Fonu tarafından %6 gibi düşük faizle kredi alınabileceği, toprak tahsisi için sembolik bir fiyatın (100 m2 için yaklaşık 16 kuruş) belirlendiği, sıfır gümrük vergisi ile ürünlerin BDT ülkelerine satılabileceği ancak ihracat teşviklerinin mevcut olmadığı gibi hususlar ifade edildi. (ayrıntılı bilgi ve sunum için: http://www.scip.az; https://www.deik.org.tr/Contents/FileAction/4394)
Söz konusu seyahat çerçevesinde ayrıca, önceden Devlet Petrol Şirketi SOCAR’ın Türkiye Temsilciliği ve Türkiye’de faaliyet gösteren Azerbaycanlı İşadamları Birliği Başkanlığını yapan, 2013 yılında ise yeni kurulan “Azerbaijan High-Tech Park” CEO’su görevine atanan Seymur Ağayev ve İş Konseyi Karşı Kanat Başkanı görevini yürüten Rüfet Guliyev ile görüşmeler gerçekleştirildi.
İlgili Resimler
