AB sanayi için acil bir dönüşüm planı niteliğinde kurgulanan Temiz Sanayi Mutabakatı kapsamında, Avrupa Komisyonu, mevcut AB kamu alımları kurallarının 2026 yılında revize edilmesini planladığını duyurmuştur. Temiz Sanayi Anlaşması kapsamında yapılacak bu revizyon ile, stratejik sektörlerde kamu alımlarında sürdürülebilirlik, dirençlilik ve Avrupa önceliği kriterlerinin kullanılması amaçlanmıştır. Nitekim, Komisyon Başkanı Ursula Von der Leyen, 2025 Birliğin Durumu konuşmasında kamu alımlarında "Avrupa'da Üretilmiş" (Made in Europe) kriterlerinin kullanılacağı yönündeki hedefi teyit etmiştir.
Öte yandan, Tek Pazar Stratejisinde de belirtildiği üzere, revizyon ile kamu alımlarına ilişkin mevcut dağınık ve karmaşık düzenlemelerin merkezileştirilmesi ve basitleştirilmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamda, Avrupa Komisyonu tarafından 3 Kasım 2025 tarihinde kamu alımları mevzuatının revizyonuna ilişkin kamu istişare süreci" başlatılmıştır.
Söz konusu Görüş Çağrısında (Ek-1):
- Avrupa Birliği genelinde kamu otoritelerinin, her yıl 2.6 trilyon Avrodan fazla (AB GSYH'sinin yaklaşık %15'i) tutarda hizmet, yapım işi ve malzeme alımı gerçekleştirdiği, bu tutarın yaklaşık 600 milyar Avroluk kısmının AB kurallarına tabi olduğu ve AB İhale Elektronik Günlüğünde (TEDTenders Electronic Daily) yayınlandığı,
- 2014 tarihli kamu alımları direktiflerine ilişkin yapılan değerlendirmede, bu düzenlemelerin hedeflenen amaçlarına yalnızca kısmen ulaşabildiği ve çeşitli sorunların devam ettiği,
- Mevcut sistemin aşırı karmaşık, uzun ve katı prosedürleri sebebiyle etkin çalışmadığı,
- Şirketlerin sınır ötesi faaliyet yürütme imkanlarının pazara erişim engelleri nedeniyle sınırlı kaldığı,
- Kamu alımı mevzuatındaki malzeme kısıtlamaları, parçalı ve tutarsız gereklilikler nedeniyle kamu alımlarının yenilikçilik, sosyal ve çevresel sürdürülebilirlik gibi AB'nin stratejik politika hedeflerini desteklemesini güçleştirdiği,
- Farklı idareler arasında kapasite farklılıkları, birbirine entegre olmayan çok sayıda ihale portalı, düşük kaliteli veya eksik veri gibi unsurların AB'de kamu alımlarının yönetişim yapısını zayıflattığı,
- Kamu alımlarının AB düzeyinde etkin bir kamu yatırım stratejisinin temel unsuru haline getirilmesinin ve bu kapsamda basit, esnek ve tutarlı kamu alımı prosedürlerinin güçlendirilmesinin, şeffaflığın artırılmasının ve yolsuzluk ile rekabete aykırı uygulamaların önlenmesinin hedeflendiği,
- Stratejik sektörlerde "Avrupa'da Üretilmiştir (Made in Europe)" kriterlerinin kamu alımlarına entegre edilmesi yoluyla, AB'nin ekonomik güvenliğinin güçlendirmesinin, kamu alımı politikasını özellikle sosyal ve çevresel sürdürülebilirlik alanlarında AB'nin stratejik politika hedefleriyle uyumlu hale getirilmesinin amaçlandığı, belirtilmektedir.
Bu kapsamda belirlenen özel hedefler aşağıda yer almaktadır:
- Kamu yatırımlarının daha verimli hale getirilmesi:
(i) Kamu alımı prosedürlerinin basitleştirilmesi, hızlandırılması, esnekliğinin artırılması ve hem kamu alıcıları hem de özellikle KOBİ'ler açısından idari yükün azaltılması,
(ii) Tutarlı ve uyumlu bir hukuki çerçeve oluşturulması,
(iii) Dijital bir AB kamu alımı pazaryeri kurulması (Bu sayede ekonomik işletmelerin tüm kamu alımı süreçlerine ve veri paylaşımına tek giriş noktasından erişim sağlaması)
- Ekonomik güvenlik ve egemenliği güçlendirecek araçlar tasarlanması:
Stratejik sektörlerde, uluslararası hukuk yükümlülükleriyle uyumlu şekilde, "Avrupa'da Üretilmiştir" kriterlerinin gönüllü veya zorunlu olarak kamu alımı süreçlerine dahil edilmesiyle AB'nin ekonomik güvenliğinin, egemenliğinin ve dayanıklılığının artırılması
- Kamu alımı politikasını AB'nin stratejik politika ve hedefleriyle uyumlu hale getirilmesi:
Kamu alımı politikasının, özellikle yeşil dönüşüm, sosyal politika ve yenilikçilik alanlarında AB'nin stratejik hedefleriyle uyumlu hale getirilmesi,
Bu amaç doğrultusunda, rehberler, iyi uygulama örnekleri gibi yasama dışı tedbirlerden başlayarak, mevcut mevzuatta hedefe yönelik iyileştirmeler yapılması veya ihale süreçlerine zorunlu kriterler getirilmesi gibi yasama temelli önlemlerin de değerlendirilebilmesi, söz konusudur.
Görüş verme süresi 26 Ocak 2026 tarihine kadar sürecek olan Görüş Çağrısı sürecine ilişkin ayrıntılı bilgilere aşağıdaki linkten ulaşılması mümkündür.
