TEMİZ SANAYİ MUTABAKATI DEVLET YARDIMLARI ÇERÇEVESİ

Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan "Temiz Sanayi Mutabakatı" belgesi, 26 Şubat 2025 tarihinde Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen tarafından kamuoyuna açıklanmıştır. Söz konusu belgede, mutabakatın hedeflerini desteklemek amacıyla bir Devlet Yardımları Çerçevesi (Clean Industrial Deal – State Aid Framework / CISAF) oluşturulması öngörülmektedir.

Bu doğrultuda, CISAF taslağına ilişkin bir kamu istişare süreci başlatılmış olup, 11 Mart – 25 Nisan 2025 tarihleri arasında aşağıda yer alan bağlantı üzerinden görüş bildirilmesi mümkündür:

🔗 CISAF Kamu İstişare Sayfası

Komisyon, bu çerçevede uygun görülen durumlarda Üye Devletleri çeşitli yardım programları oluşturmaya teşvik etmekte; böylece Temiz Sanayi Mutabakatı kapsamındaki projelerin desteklenmesi amacıyla devlet yardımı kurallarının sadeleştirilmesi hedeflenmektedir.

Taslak çerçevede öne çıkan başlıca öneriler şunlardır:

  • Yenilenebilir Enerji Yatırımları: Yenilenebilir enerji ve enerji depolama yatırımları için sadeleştirilmiş ihale prosedürlerine sahip programlar oluşturulması; hidrojen gibi olgunlaşmamış teknolojilere ihalesiz destek sağlanması; esneklik ve kapasite mekanizmaları için kolaylaştırıcı devlet yardımları uygulanması.
  • Sanayide Karbon Azaltımı: Karbon salımını azaltmayı hedefleyen yatırımların doğrudan veya ihale bazlı desteklenmesi; süreci hızlandıracak projelerin belirli takvimlerle uygulanması.
  • Temiz Teknoloji Üretimi: Batarya, güneş paneli, rüzgar türbini, ısı pompası, elektrolizör, karbon yakalama sistemleri gibi ekipmanların üretimine ve gerekli hammadde teminine yönelik destekler; Avrupa dışına yatırım kaymasını önlemek amacıyla daha yüksek teşvik seviyeleri sağlanması.
  • Yatırım Risklerinin Azaltılması: Yenilenebilir enerji, karbon azaltımı, temiz teknoloji üretimi ve belirli enerji altyapılarına yönelik özel yatırımların risklerini azaltacak tedbirlerin alınması.

Yeni çerçevenin, Üye Devletlerin Temiz Sanayi Mutabakatı hedeflerini destekleyecek devlet yardımı araçlarını nasıl kurgulayabileceklerini belirlemesi ve 31 Aralık 2030 tarihine kadar yürürlükte kalması öngörülmektedir.