Avrupa Komisyonu 28 Mart 2025 tarihinde yeni Avrupa Bauhaus Mekanizması'nın uygulanmasına yönelik yol haritasını yayımlamıştır. 2025–2027 yılları için düzenlenen Avrupa Yeni Bauhaus Mekanizması, Yeni Avrupa Bauhaus'un (NEB) temel değerleri kapsamında yaşam alanlarının daha sürdürülebilir, kapsayıcı ve estetik hale getirilmesi yolunda önemli bir adım olarak görülmektedir.
Öte yandan, mekanizmanın sahadaki gerçek ihtiyaçlara etkili bir şekilde yanıt verebilmesini sağlamak amacıyla 2024 yılında Üye Devletler ve paydaşlarla gerçekleştirilen kamu istişarelerinin sonuçları anılan mekanizmanın geliştirilmesine katkı sağlamış olup, sonuçlar aynı tarihte yayımlanmıştır. Bahse konu belgelerin bir örneği ekte iletilmektedir.
Bu kapsamda, NEB Mekanizması, Yeni Avrupa Bauhaus için geliştirilen ilk çok yıllı finansal araç olup, üç yıl için Ufuk Avrupa programından toplam 360 milyon Avroluk bütçeye ek olarak diğer AB programlarından yıllık 120 milyon Avro yatırım ve finansman kaynağı oluşturulması öngörülmektedir.
NEB Mekanizması iki bileşenden oluşmaktadır:
- Ar-Ge ve Yenilikçilik (R&I) bileşeni: Temel araştırma, test ve ispat çalışmalarını kapsamakta olup, bu bileşen için 2025–2027 dönemi Ufuk Avrupa'nın ana çalışma programları kapsamında yıllık yaklaşık 120 milyon Avroluk bir bütçe öngörülmektedir.
- Uygulama (Roll-out) bileşeni: Yenilikçi çözümleri ölçeklendirme, uygulama ve yaygınlaştırmanın yanı sıra farklı AB programları aracılığıyla yeni iş modellerini desteklemek için yatırımlar yapılmasını kapsamaktadır.
Bu çerçevede, AB programlarından yıllık en az 120 milyon Avroluk yatırım öngörülmekte ve ayrıca kamu ve özel kaynaklardan sağlanan ulusal finansman ile desteklenmesi planlanmaktadır.
Anılan fonlar kapsamında; mahallelerin dönüştürülmesi, uygun fiyatlı konutlara erişimin artırılması ve sosyal uyum ile refahın güçlendirilmesi amacıyla sürdürülebilir, döngüsel ve yenileyici bir inşaat ekosistemine yönelik destekler sağlanması planlanmaktadır.
Bahse konu yol haritası, NEB Mekanizması'nın Komisyon tarafından ve Üye Devletler ile NEB paydaşlarıyla yakın işbirliği halinde nasıl uygulanacağına ilişkin rehber bir kaynak niteliğinde olup, belgede bütçe, yönetişim yapıları ve temel önlemler ayrıntılı olarak ele alınmaktadır.
