Avrupa Komisyonu, Ocak 2025'ten bu yana yürütülen Otomotiv Sanayisinin Geleceğine İlişkin Stratejik Diyalog sürecinin bir sonucu olarak ve 5 Mart 2025 tarihinde yayımlanan Otomotiv Eylem Planı kapsamında otomotiv sektörünün dekarbonizasyon sürecini desteklemek amacıyla 16 Aralık 2025 tarihinde Otomotiv Paketi yayımlamıştır.

Paket kapsamında 4 teklif yayımlanmıştır:

1. Otomobil ve Hafif Ticari Araçlara İlişkin CO₂ Emisyon Standartlarının Gözden Geçirilmesine ilişkin Teklif

2. Temiz Kurumsal Araçlar Tüzüğü Teklifi,

3. Batarya Güçlendirici "Battery Booster" Stratejisine ilişkin Bildiri,

4. Otomotiv Omnibus Teklifi (Motorlu taşıtlar için teknik gerekliliklerin ve test prosedürlerinin sadeleştirilmesi)

Otomotiv sektörüne ilişkin hükümler içerecek olan Endüstriyel Hızlandırma Yasasının (Industrial Accelerator Act) ise Ocak ayında açıklanması beklenmektedir.

Söz konusu Paket ile otomotiv sektörünün küresel ölçekte değişen koşullar, yeni teknolojiler ve yeni aktörler nedeniyle önemli bir dönüşüm sürecinden geçtiği belirtilerek, sıfır emisyonlu araçlara (ZEV) geçişe yönelik net hedefler korunurken, sanayinin CO₂ hedeflerini gerçekleştirmesine yönelik esneklik tanınması, kurumsal araçlar girişimiyle sıfır ve düşük emisyonlu araçların kullanımının yaygınlaştırılması, omnibüs düzenlemesiyle ise yıllık yaklaşık 706 milyon avro tutarında maliyet tasarrufu sağlanması, bürokrasinin azaltılması ve yatırım öngörülebilirliğinin güçlendirilmesi hedeflenmektedir.

Avrupa Birliği'nde üretilen araç ve bataryaların desteklenmesi amacıyla "Avrupa Birliği'nde Üretilmiştir" yaklaşımının ise tüm tedbirlerde yer aldığı görülmekte, bu çerçevede AB'de son altı yılda yıllık araç üretimindeki 3 milyon, küçük araç satışındaki ise 1.6 milyon düşüşe karşı pakette yer alan tedbirler ile AB'de üretimin ve talebin canlandırılması amaçlanmaktadır.

1. Otomobil ve hafif ticari araçlara ilişkin mevcut CO₂ emisyon standartlarının gözden geçirilmesi: (Ek-1)

Güncellenen CO₂ standartları, sanayiyi desteklemek ve teknolojik tarafsızlığı güçlendirmek üzere ilave esneklikler sağlarken, üreticiler açısından öngörülebilirliği korumakta ve elektrifikasyona yönelik açık piyasa sinyalini sürdürmektedir. Bu kapsamda, 2035 sonrasında otomobil üreticilerinin egzoz kaynaklı emisyonlarda %90 azaltım hedefine uyum sağlaması gerekecek; kalan %10'luk emisyon ise Birlik içinde üretilen düşük karbonlu çelik kullanımı veya e-yakıtlar ile biyoyakıtlar aracılığıyla telafi edilecektir.

Bu yaklaşım, tam elektrikli (EV) ve hidrojenli araçlara ilave olarak, şarj edilebilir hibritler (plug-in/PHEV), menzil uzatıcılar, hafif hibritler ve içten yanmalı motorlu araçların da 2035 sonrasında belirli ölçüde kullanımda kalmasına imkân sağlayacaktır.

2035 öncesinde, Avrupa Birliği'nde üretilen küçük ve uygun fiyatlı elektrikli otomobiller için "süper krediler" mekanizmasından yararlanılabilecek; bu sayede piyasaya daha fazla küçük EV modelinin sunulması teşvik edilecektir. Otomobil ve hafif ticari araçlar bakımından 2030 hedefi için 2030–2032 döneminde "biriktirme ve ödünç alma" (banking & borrowing) yaklaşımıyla ek esneklik getirilmektedir. Elektrikli araç yaygınlaşmasının yapısal olarak daha zor ilerlediği hafif ticari araç segmentinde ayrıca, 2030 CO₂ hedefinin %50'den %40'a düşürülmesi suretiyle ilave bir esneklik sağlanmaktadır. Komisyon, ağır vasıtalara ilişkin CO₂ emisyon standartlarında da 2030 hedeflerine uyumu kolaylaştıracak hedefli bir değişiklik önermektedir.

2. Kurumsal Araç Filolarının Karbonsuzlaştırılması (Ek-2)

AB'de toplam araç kayıtlarının %60'ı, minibüs kayıtlarının ise %90'ını kurumsal filolar oluşturmakta olup, otomotiv sektöründe karbonsuzlaşmanın sağlanması için kurumsal araç filolarına ilişkin tedbirler belirlenmiştir. Bu çerçevede, üye ülkeler tarafından 2030 yılı itibariyle büyük şirketlerin araç filolarında bulunduracakları sıfır ve düşük emisyonlu araçlara ilişkin zorunlu hedefler belirlenmesi öngörülmekte olup, söz konusu hedefin üye ülkelerin piyasa koşullarına göre farklılık arz etmesi öngörülmektedir. Öte yandan, kamu finansal desteğinden yararlanacak araçlar için sıfır/düşük emisyon ve "AB'de üretilmiş (Made in the EU)" olma şartının ön koşul haline getirilmesi öngörülmektedir.

3. Batarya Güçlendirici Programı (Battery Booster): Avrupa'nın kendi batarya sanayisinin güçlendirilmesi (Ek-3)

Avrupa'nın kendi batarya sanayisinin güçlendirilmesi amacıyla, 1,8 milyar avroluk Batarya Güçlendirici Programı (Battery Booster) ile tamamen AB'de üretilen bir batarya değer zincirinin geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Program kapsamında Avrupalı batarya hücresi üreticilerine 1,5 milyar avroluk faizsiz kredi verilecektir. Buna ilave olarak, hedefli politika tedbirleriyle yatırımların desteklenmesi, Avrupa batarya değer zincirinin oluşturulması ve üye devletler arasında yenilikçilik ile koordinasyonun güçlendirilmesi öngörülmektedir. Söz konusu tedbirlerin, sektörün maliyet rekabetçiliğini artırması, tedarik zincirinin yukarı aşamalarını güvence altına alması ve AB'de sürdürülebilir ve dirençli üretimi desteklemesi; böylece küresel ölçekte baskın piyasa aktörlerine bağımlılıktan kaynaklanan risklerin azaltılmasına katkı sağlaması beklenmektedir.

4. Otomotiv Omnibus: Bürokrasinin Azaltılması ve Daha Destekleyici Koşullar (Ek-4)

Otomotiv Omnibus düzenlemesi ile, Avrupalı üreticiler üzerindeki idari yükün hafifletilmesi ve maliyetlerin düşürülmesi yoluyla küresel rekabetçiliklerinin artırılması, ayrıca karbonsuzlaşma yatırımlarına kaynak yaratılması hedeflenmektedir. İşletmelerin yıllık yaklaşık 706 milyon avro tasarruf sağlaması; Komisyonun bugüne kadar sunduğu tüm omnibus ve sadeleştirme girişimleri sayesinde toplam idari tasarrufun yıllık yaklaşık 14,3 milyar avroya ulaşması beklenmektedir. Düzenleme kapsamında, önümüzdeki yıllarda kabul edilecek ikincil mevzuatın sayısının azaltılması ve yeni yolcu tipi vanlar ile kamyonlar için test süreçlerinin sadeleştirilmesi öngörülmektedir.

Omnibus ayrıca, Küçük Uygun Fiyatlı Otomobiller girişimi kapsamında 4,2 metreye kadar uzunluktaki elektrikli araçları kapsayan yeni bir araç kategorisi tanımlamaktadır. Bu sayede üye devletler ile yerel idarelerin AB'de üretilen küçük elektrikli araçlara yönelik hedefli teşvikler geliştirmesi ve talebin canlandırılması mümkün olacaktır. Son olarak Komisyon, tüketicilerin satın alma aşamasında araçların emisyonlarına ilişkin tam ve karşılaştırılabilir bilgiye erişimini sağlamak üzere araç etiketleme kurallarını güncellemekte ve uyumlaştırmaktadır. Araç etiketlerinde aracın AB'de üretildiğine ilişkin de açık bir ifade yer alması beklenmektedir.

Ek:

1- CO2 Emisyon Standartları ve Etiketleme Kuralları Bilgi Notu

2- Temiz Kurumsal Araçlar Tüzüğü Bilgi Notu

3- Batarya Güçlendirici Programı Bilgi Notu

4- Otomotiv Omnibus Düzenlemeleri Hakkında Bilgi Notu