Türkiye-Afrika, Enerji ve Sağlık İş Konseyleri Fatih Volkan Kazova başkanlığında, Afrika Kalkınma Bankası Türkiye İcra Direktörü Edmond Wega, Başkan Yardımcısı Kevin Kariuki, PPP Komitesi Başkanı Eyüp Vural Aydın'ın katılımlarıyla Türkiye-Afrika Enerji ve Sağlık Sektörü İş Birliği Toplantısını 17 Kasım 2023 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirdi. Toplantıda, Afrika Kalkınma Bankası Heyeti ile PPP ve enerji projeleri üzerine sunumlar ve ikili iş görüşmeleri gerçekleştirildi.
Türk-Alman Enerji Forumu, T.C. Enerji Bakanı Alparslan Bayraktar, Almanya Ekonomi ve İklim Koruma Bakanı Robert Habeck, Enerji İş Konseyi Başkanı Haluk Kalyoncu, AHK Türkiye İcra Kurulu Üyesi Dr. Thilo Pahl ve 400'den fazla iş insanın katılımlarıyla 16 Ekim 2023 tarihinde Ankara'da gerçekleştirildi.
T.C. Enerji Bakanı Alparslan Bayraktar ve Almanya Ekonomi ve İklim Koruma Bakanı Robert Habeck'in ortak bildiri imzaladığı Forumda, 3 iş birliği anlaşması imzalandı.
Enerji İş Konseyi, İklim Değişikliğine Duyarlı Sürdürülebilir, Verimli Enerji Dönüşümü' temasıyla düzenlenen 27. ICCI fuarında stand açarak, İş Konseyimizin faaliyetleri hakkında bilgi verdi.
4. Türk Alman Enerji Forumu, T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Almanya Ekonomi ve İklim Koruma Bakanı Robert Habeck ve Enerji İş Konseyi Başkanı Haluk Kalyoncu'nun katılımlarıyla 11 Ekim 2022 tarihinde Berlin'de gerçekleştirildi. Enerji İş Konseyi Başkanı Haluk Kalyoncu ile Alman Frauhofer firması arasında MoU imzaladı.
Türkiye-Azerbaycan II. Enerji Forumu, T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez'in ve Azerbaycan Enerji Bakanı Perviz Şahbazov'un teşrifleriyle 6 Ekim 2022 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirildi. Türkiye ve Azerbaycan'ın enerji alanındaki kamu ve özel sektör kuruluşları tarafından sunumlar ve iş görüşmeleri yapıldı.
Enerji İş Konseyi, Gürcistan Stratejik Analiz Merkezi (GSAC) iş birliğinde "Bölgesel Enerji Güvenliği: Türkiye, Gürcistan, Azerbaycan ve Ermenistan" webinarını, Nodar Kharshiladze moderatörlüğünde, İş Konseyi Başkanı Haluk Kalyoncu, Mustafa Tiris, Valeri Chechelashvili, Benyamin Poghosyan ve Fuad Chiragov'un katılımlarıyla 22 Nisan 2022 tarihinde çevrim içi olarak gerçekleştirdi. Webinarda, Güney Kafkasya bölgesindeki enerji güvenliğine dair tehditlerinin ve fırsatlarının analizi, Karadeniz'in güvenliği ile bölgedeki iş birliklerinin geleceği ve Güney Kafkasya'daki enerji iş birliği fırsatları değerlendirildi.
Enerji İş Konseyi, Net Zero Emission Plan and Afterwards Implications: TR and EU Energy Sector webinarını, Avrupa Birliği Nezninde Türkiye Daimi Temsilcisi, Büyüeklçi Mehmet Kemal Bozay, İş Konseyi Başkanı Haluk Kalyoncu, Nicolas Kuen, Erik Rakhou, Gökhan Taymaz & Güldener Sonumut'un katılımlarıyla Elif Atalay'ın moderasyonunda 13 Aralık 2021 tarihinde çevrim içi olarak düzenledi. Webinarda, karbonsuzlaşma hedeflerinin enerji sektörüne etkisinin değerlendirildi.
Cezayir-Türkiye Enerji İş Birliği Yuvarlak Masa Toplantısı, T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ve Cezayir Enerji Bakanı Mohamed Erkab, Türkiye-Cezayir İş Konsey Başkanı Fuat Tosyalı ve T.C. Cezayir Büyükelçisi Mahinur Özdemir'in katılımlarıyla 10 Kasım 2021 tarihinde Cezayir'de gerçekleştirildi.
III. Türkiye-Almanya Enerji Forumu, T.C Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve Alman Enerji Ajansı (DENA) ev sahipliğinde, Enerji İş Konseyi ve Alman-Türk Sanayi ve Ticaret Odası (AHK) destekleriyle, T.C Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ve Almanya Ekonomi ve Enerji Bakanı Peter Altmaier ile T.C Berlin Büyükelçisi Ali Kemal Aydın ve Almanya Federal Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Jürgen Schulz ve Enerji İş Konseyi Başkanı Haluk Kalyoncu'nun katılımlarıyla 2 Haziran 2021 tarihinde çevrim içi olarak gerçekleştirildi. Forumda, yenilenebilir enerji, enerji verimliliği, enerji altyapısı ile elektrik ve doğal gaz piyasalarına dönük konular ve iş birlikleri ele alındı.
Enerji İş Konseyi, Haluk Kalyoncu başkanlığındaki heyet ziyaretinde, Azerbaycan Enerji Bakan Yardımcısı Elnur Soltanov ile Toplantısını 22 Aralık 2021 tarihinde Bakü'de gerçekleştirdi. Toplantıda, Azerbaycan'daki yenilenebilir projeleri ve Türk enerji şirketlerinin ülkede aktif bir rol alabileceği ele alındı.
Enerji İş Konseyi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sn. Fatih Dönmez ile İstişare Toplantısını, DEİK Başkanı Nail Olpak ve İş Konseyi Başkanı Haluk Kalyoncu'nun katılımlarıyla 16 Eylül 2020 tarihinde çevrim içi olarak gerçekleştirdi. Toplantıda, Türkiye'nin Gaz Ticaret Merkezi olma hedefini, gaz piyasasının serbestleşmesini ve yeni YEKA projelerini değerlendirdi.
Videokonferans sistemi üzerinden Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Alpaslan Bayraktar'ın Enerji İş Konseyi üyeleriyle salgın süresince ön plana çıkan sektörel konuları istişare ettikleri toplantıda gündeme gelen konular aşağıdaki gibidir.
DEİK Başkanı Nail Olpak, DEİK bünyesinde faaliyet gösteren 146 İş Konseyinin faaliyetlerini elektronik ortamda aksatmadan devam etmekte olduğunu ve üyelerin gerek yurt dışı muhatapları gerekse kendi imkanları dahilinde topladığı bilgi, öneri ve sorunları titizlikle değerlendirip, kamu kurumlarına ilettiğini belirtmiştir. İşleri ve hayatı tamamen durdurmanın çok daha büyük faturaları olacağını işaret eden Olpak, işleri askıya almıyoruz düsturunu benimsediklerini üyelerle paylaşmıştır.
Enerji ve Tabii kaynaklar Bakan Yardımcısı Sayın Alparslan Bayraktar salgın süresince aldıkları tedbirleri ve gündeme dair değerlendirmelerini üyelerle paylaştı. Sektörde özellikle sahada ve santrallerde çalışan personelin cefakâr çabalarını takdirle karşıladıklarını ve her türlü desteği vermeye hazır olduklarını vurgulayan Bayraktar, salgın ve son yaşanan petrol fiyatı şokunun etkilerinin 2021'e de sarkacağını öngördüklerini belirtti. Elektrik fiyatlamalarını mümkün olduğu kadar topluma yansıtmamak adına sosyal dengeleri de düşünerek fatura öteleme kararlarına değinen Bakan Yardımcısı, küçük tüketiciye kolaylık sağlarken sistemin diğer unsurlarına da dikkat etmek zorunda olduklarını belirtti. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile de bu konuda farklı alternatifleri değerlendirdiklerini paylaşan Bayraktar, salgın sonrası yeni dönemde finansmana erişimin kritik bir konu olacağını vurguladı ve üyelerin sorularını cevapladı.
Quatro Danışmanlık Yönetici ortağı Sayın Gökhan Taymaz ile olası ABD yaptırımlarının ve son dönem politikalarının bölgedeki enerji sektörüne ve fırsatlarına etkileri değerlendirilmiştir.
Enerji İş Konseyi üyeleriyle Power Cihna Avrasya Başkan Yardımcısı Sayın Yang Fan iki ülke şirketlerinin olası işbirliklerine yönelik fikir teatisi yaptı. Sayın Fan'ın sunumunda öne çıkan başlıklar
Çin'in sınır ötesi yatırımları büyük meblağlı yatırımları olan bir çok şirketi bulunmaktadır.
İdari açıdan merkezi hükümet veya eyalet yönetimleri tarafından denetlenen bu şirketler bir dizi yatırım değerlendirme sürecine sahiptir. Katı bir yatırım değerlendirme, soruşturma ve onay prosedürlerinin yanı sıra ekonomik ve politik kısıtlamalar da göz önüne alınır. Süreç uzasa da yatırım kararı verildikten sonra işleyiş hızlanmaktadır.
Çin özel sektör şirketleri de denizaşırı yatırımlarda çok aktiftir. Agresif davransalar da karlılık kısıtı önemli bir husustur. Karlılık açısından uygun görülmeyen fırsatlardan vazgeçmeleri devlet şirketlerine göre daha fazla gözlemlenir. Büyük boyutlu projeler daha çok tercih edilir, ancak risk tercihi muhafazakardır ve yatırım için hükümet tarafından desteklenen sübvansiyon politikası (PPA veya FiT gibi) gerektirir.
Devlete ait şirketler, Çin finans kurumu ve SINOSURE ile daha güçlü finansman kapasitesine ve finansman tercihine sahiptir.
"Enerjide Dönüşüm ve Değişim" temasıyla bu yıl 25.'si düzenlenen ICCI 2019 Uluslararası Enerji ve Çevre Fuarı ve Konferansı 28-30 Mayıs tarihleri arasında İstanbul Kongre ve Fuar Merkezi'nde gerçekleşti.
Kamu ve özel sektörün enerjinin bugünü ve geleceğini tartışmak üzere bir araya geldiği ICCI 2019, birçok özel oturuma ev sahipliği yaptı. DEİK Enerji İş Konseyi olarak "Enerji Diplomasisi" paneli İş Konsey Başkan Yardımcısı Birol Ergüven moderatörlüğünde gerçekleştirildi. Panele Konsey üyesi Power China Yang Fan ile Karadeniz Holding Emre Durmuşoğlu ile iştirak etti. Panele iştirak eden diğer konuşmacı EBRD Türkiye Başkanvekili Şule Kılıç oldu.
Panelde Türkiye enerji piyasasının yabancı yatırımcı ve finansörlere sunduğu yeni yatırım fırsatları ele alınırken, alternatif pazarlar (Uzakdoğu & Afrika) ve Türk enerji sektörü potansiyel işbirliği alanları konuşmacıların deneyimleri doğrultusunda konuklarla paylaşıldı.
UK Export Finance Bölge Müdürü Özgür Kutay, Konsey üyelerine üçüncü ülkeler yönelik işbirliği örneklerini ve alternatif finansman modellerini tanıttı. Temel olarak üç ana başlıkta toplanan UK Export Finance destekleri yatırım garantileri, doğrudan finansman ve sigorta olarak sıralanmaktadır. Irak, Angola, Mısır, Tanzanya gibi farklı coğrafyalarda kurumun mevzuat açısından yeterli bulduğu projelerde yabancı ülke şirketlerine verilen çeşitli destekler üyelere tanıtıldı.
"Türkiye Yatırım Etkinliği: Daha iyi bir gelecek için sürdürülebilir altyapı" konferansı DEİK Sektörel İş Konseyleri ev sahipliğinde, T.C Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Asya Altyapı Yatırım Bankası (AIIB) iş birliği ile 29 Mart 2019 tarihinde İstanbul gerçekleştirildi.
Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Bülent Aksu, DEİK Başkanı Nail Olpak, AIIB Başkan Yardımcısı Joachim Von Amsberg'in katıldığı konferansta Asya Altyapı Yatırım Bankası (AIIB)'nin imkânları tanıtılarak başlıca enerji, ulaştırma & şehir altyapıları ve tedarik konuları ele alındı.
"Asya Altyapı Yatırım Bankası Türkiye için değerli bir ortak"
Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Bülent Aksu, AIIB yetkilileri ile geçen Çarşamba gününden beri toplantı gerçekleştirdiklerini belirterek, potansiyel projeleri ve alanları değerlendirdiklerini ve bu konferansın Türk özel sektörü için bir platform oluşturacağını söyledi. AIIB'nin 2016 yılında kurulduğunu ve uluslararasındaki en genç çok taraflı yatırım bankası olduğunu hatırlatan Aksu, bankanın 93 üyesinin bulunduğunu belirtti. Üç yıl içinde bankanın, tüm büyük derecelendirme kuruluşlarından üçlü bir derecelendirme kazanarak kendini kanıtladığını dile getiren Aksu, "AIIB'in sloganı "Yalın, temiz ve yeşil". Banka kuruluşundan bugüne Türkiye için değerli bir ortak. Türkiye, bankanın sermaye payı bakımından en büyük onuncu üyesidir. Türkiye, 800 milyon dolarlık 2 projesi ile bankanın üçüncü büyük alıcısıdır. AIIB kurulduğu günden bu yana 35 projeyi onayladı ve üyelerine 7,5 milyar dolar taahhüt etti" dedi.
"Büyük enerji yatırımlarına ihtiyaç var"
Asya bölgesinde altyapı talebinin yüksek olduğunu ifade eden Aksu, "Asya Altyapı Yatırım Bankası'na göre, Asya'daki altyapı finansman boşluğu yılda yaklaşık 459 milyar dolar. Türkiye, ekonomik, sosyal ve politik özellikleri ile kendi bölgesinde bir rol model. Üç kıtanın kesiştiği noktada, Türkiye de önemli bir ulaşım koridoru. Son 16 yılda bölgesel etkisi olan birçok mega projeyi de tamamladık. Türkiye, orta vadede de büyük altyapı yatırımları için büyük bir potansiyel sunmaya devam edecek" dedi. Enerji, ulaşım ve ihale alanlarında 3 toplantının olacağını belirten Aksu, "Büyük enerji yatırımlarına ihtiyaç var. Türkiye'de birçok temiz enerji projesi var. Türkiye, son 17 yılda mega ulaşım projelerini tamamladı. Türk özel sektörü kaliteli ve kaliteli hizmet sunma kapasitesine sahip. AIIB, bazı projeleri finanse etmeyi düşünüyor" dedi.
"Türkiye sağlam altyapıya sahip bir yatırım merkezidir"
Etkinlik vesilesiyle Asya Pasifik ülkeleri ile Türkiye'nin gelecek planları için bir yol haritası çizmeye çalışacaklarını belirten DEİK Başkanı Nail Olpak "Türkiye, Avrupa ile Asya arasında "kıtalararası köprü" görevini üstleniyor ve ayrıca bölgede önemli bir rol alabiliriz" dedi. 2005 yılında, "Asya Pasifik Stratejisi"nin kabul edildiğini hatırlatan Olpak, "Bu strateji ile Türkiye, bölge ülkeleri ile her düzeyde ve tüm sektörlerde ekonomik ilişkileri güçlendirmeyi hedefliyor. Türkiye sağlam altyapı, genç ve büyük iç pazar, üretken ve eğitimli işgücü, liberal ve reformist yatırım ortamı ve yeni gelişmekte olan bölgelere yakınlığı ile bir yatırım merkezidir" değerlendirmesini yaptı. Son yıllarda Türkiye'nin, özellikle altyapı yatırımlarında yeteneğini ve potansiyelini gösterdiğini ifade eden Olpak "3.Havalimanı, yenilenebilir projeler, şehir hastaneleri, BTC boru hattı, Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu gibi büyük projeler için özellikle kamu-özel ortaklık (PPP) modelleri inşa etme kabiliyetine sahibiz. Bunun Türkiye'nin çok önemli bir varlığı olduğuna ve bugün burada bir araya gelenlerin, bu varlığı karşılıklı yararımız için geliştirmeye çalışmamız gerektiğine inanıyorum" dedi.
"Bölge, Türk enerji sektörü için önemli bir yatırım yeri olabilir"
Bölge için önemli olan Kuşak ve Yol projesinin herkes tarafından yakından takip edildiğini dile getiren Olpak, şunları söyledi: "Asya Altyapı Yatırım Bankası ve alternatif finans kaynakları çok değerli ve önemli. DEİK olarak, Türk özel sektörünün kurumsal kapasitesini artırmak ve şu anda yaptığımız gibi özellikle finansmandaki kurumsal ağımızı geliştirmek için bölge ile ilişkilerimizi geliştirmek istiyoruz. Çin dışında, son yıllarda Hindistan, Vietnam, Tayland, Bangladeş, Endonezya ve Malezya ile Türk şirketlerinin yükselen ekonomik etkileşimi var. Güçlü inşaat ve altyapı sektörümüz bu ülkelerde yeni görevler geliştirebilir. Bölgedeki Türk enerji firmalarının ilk adımlarına da şahit olduk. Yüksek nüfus ve bölgenin büyüme potansiyeli, Türk enerji sektörü için önemli bir yatırım yeri olabilir. AIIB'in finansmanı, Türkiye'nin de dahil olduğu projeler için yaklaşık 1,4 milyar dolara ulaşıyor ve şu anda ülkede 100 milyon dolarlık bir yatırım daha değerlendiriyor. Türkiye'nin Sanayi Kalkınma Bankası (TSKB) sürdürülebilir enerji ve altyapı kredilendirme tesisi olan Tuz Gölü yeraltı doğalgaz depolama tesisi, Trans-Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Projesi (TANAP), Türkiye'deki AIIB projelerinin bazı önemli örnekleridir."
"AIIB, 13 ülkede 36 projeyi 7.6 milyar dolara finanse ediyor"
Asya Altyapı Yatırım Bankası (AIIB) Başkan Yardımcısı Joachim Von Amsberg ise, "Altyapıya yatırım, yarının dünyasını şekillendirmenin bir yoludur, bu yüzden altyapının çok heyecan verici olduğunu düşünüyoruz" dedi. Ekonomik ve sosyal kalkınma için altyapı yatırımının çok önemli olduğunu belirten Amsberg, "Bankalar geleneksel olarak altyapı yatırımlarını kolaylaştırmak için finansman sunanlardan biri oldu" dedi. AIIB'in 2016'da kurulan 3 yıllık bir banka olduğunu hatırlatan Amsberg, bankanın 13 ülkede 36 projeyi 7.6 milyar dolara finanse ettiğini kaydetti. Türkiye'deki altyapı zorluklarının üstesinden gelmek için birlikte çalışılabileceğini vurgulayan Amsberg, "Türkiye'de çok büyük ihtiyaç ve fırsatların olduğunu gördük. Türkiye'ye yatırım yapmak ve destek olmak için buradayız. Türkiye'de enerji, ulaştırma ve şehir altyapıları ve tedarik konularında hem kamu hem de özel sektördeki projeleri gün boyunca sizinle burada ele alacağız" dedi. Türkiye'nin AIIB'nin 3'üncü büyük yatırım pazarı olduğunun aktaran Amsberg, Türkiye'deki 2 proje için 800 milyon dolara onay verildiğini söyledi.
Açılış konuşmalarının ardından Asya Altyapı Yatırım Bankası'nın Türkiye'deki faaliyetleri hakkında bilgiler paylaşıldı ve enerji, ulaştırma & şehir altyapıları ve tedarik konularında paneller gerçekleştirildi. DEİK Enerji İş Konseyi Başkanı Hakan Yıldırım alternatif finansman arayışında bölge ve Türk enerji sektörü için yeni bir soluğun elzem olduğunu ve son dönem AIIB ile artan etkileşimin yeni yatırımlarla taçlanacağını umduğunu belirtti.
TÜRK ALMAN ENERJİ FORUMU
Almanya Ekonomi ve Enerji Bakanı Peter Altmaier'in Türkiye resmi ziyareti kapsamında düzenlenen Türk-Alman Enerji Forumu, T.C Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ev sahipliğinde Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) organizasyonunda 26 Ekim 2018 tarihinde Ankara'da düzenlendi.
Türk ve Alman iş dünyası temsilcilerinin bir araya geldiği Forum, T.C Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Almanya Ekonomi ve Enerji Bakanı Peter Altmaier ve DEİK Başkanı Nail Olpak, DEİK/Türkiye-Almanya İş Konseyi Başkanı Steven Young, DEİK/Enerji İş Konseyi Başkanı Murtaza Ata, E.ON Yönetim Kurulu Başkanı Johannes Teyssen ve 400'den fazla Türk ve Alman iş insanının katılımları ile gerçekleşti.
Almanya ile Türkiye arasında enerjideki iş birliği potansiyelinin hayata geçirilmesi için iki ülke bakanlıkları arasında bir niyet mektubu imzalanmıştır. Niyet mektubunda yer alan iş birliği alanlarında çalışmaların süratle ve sonuç odaklı devam ettirileceğini belirten Bakan Dönmez, belirli bir seviyeye ulaşan ikili iş birliğinin daha da geliştireceğine inandığını söyledi. Avrupa Birliği'nin enerjide yapacağı stratejik hamlelerin yolunun Türkiye'den geçtiğini vurgulayan Dönmez, Türkiye'nin artan jeopolitik konumunun öneminin "Avrupa'nın enerji arz güvenliği Türkiye'den başlar" tezini her geçen gün pekiştirdiğini söyledi.
Almanya Ekonomi ve Enerji Bakanı Peter Altmaier, Almanya'nın enerji üreten lider bir ülke konumunda olduğunu söyledi. Altmaier, diğer ülkelerin nükleer enerji kullanmaya devam edeceğini ve güvenlik konusunda büyük tecrübe gerektiren bu konuda Türkiye ile Almanya'nın iş birliği yapılabileceğini ifade etti. Enerji tüketiminin ve ekonomik büyümenin bir korelasyonda ilerlemesi gerektiğini vurgulayan Altmaier, Almanya'nın bir dönüşüm sürecinden geçtiğini belirterek, linyit ve kömürden yenilenebilir enerjilere yönelmek istediklerini söyledi. Almanya'da yenilenebilir enerjide laboratuvar çalışmaları yapıldığına burgu yapan Altmaier, bu alanlarda çalışma gruplarının oluşmasını hedeflediklerini söyledi. Türkiye ve Almanya hükümetlerinin iş birliğine hazır olduğunu belirten Altmaier, "Bu ilişkiler çevresinde ağlar oluşturmalı, çok somut projeleri ele almalıyız. Çerçeve koşulları tartışmalıyız. Gelecek forumun Berlin'de yapılmasını istiyoruz. Türkiye zor ekonomik şartlar atlattı, bazı sorunlarımız oldu ancak biz geleceğe bakmalıyız" dedi.
DEİK Başkanı Nail Olpak,Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bir ay kadar önce Almanya ziyaretinde, Alman iş dünyasının üst yöneticileri ile bir araya geldiklerini hatırlatarak, ziyarette aynı toplantının benzer ayaklarının Türkiye'de de yapılmasının kararlaştırıldığını dile getirdi. Olpak, iki gündür gerçekleştirilen faaliyetlerin bu ayakların bir kısmını oluşturduğunu ifade ederek, Alman firmalarının Türkiye'deki yaptığı yatırımlara değindi ve Alman firmalarının uzun yıllardır Türkiye'deki yatırımlarından memnun olduklarını ifade etti.
Enerji alanında faaliyet gösteren firma olarak, fosil yakıtlardan ayrılarak daha yeşil bir gelecek için çaba gösterdiklerini söyleyen Alman E.ON firmasının Yönetim Kurulu Başkanı Johannes Teyssen, "Bu anlamda Türkiye ve Almanya'da fırsatlar var. Fosil yakıtlardan bağımsızlığımızı kazanabiliriz" dedi. Türkiye'de Sabancı Holding ile çalıştıklarını ve bugüne kadar 11 milyar dolar tutarında yatırım yaptıklarını kaydeden Teyssen, teşviklerin önemine dikkat çekti. Teyssen, İstikrar ve güven ortamının yeniden yaratılmasının önemine işaret etti.
Açılış konuşmalarının ardından forumda T.C. Enerji Bakanı Fatih Dönmez ile Almanya Ekonomi ve Enerji Bakanı Peter Altmaier arasında "iyi niyet mektubu anlaşması", Jesder ile BVG arasında "İşbirliği Protokolü", Mapso Enerji ile Jeotermal Grup arasında "İşbirliği Protokolü" ve TEMSAN ile Siemens arasında "Niyet Mektubu Anlaşması" imzalandı.
T.C Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığından gelen talep üzerine Moritanya Petrol, Enerji ve Madenler Bakanı Mohamed Abdel Vetah ile kısıtlı katılımlı bir çalışma yemeği düzenlenmişltir.Yemeğe Enerji İş Konseyi Başkanı Murtaza Ata, Afrika İş Konseyleri Koordinatör Başkan Yardımcıları Yalın Kıroğlu, Volkan Kazova ve Enerji İş Konseyi üyelerinden Aksa temsilcisi Coşkun Türk ile Serdar Nişli katılmıştır.Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürü Safa Uslu ve Eti Maden Genel Müdür Yardımcısı Abdülaziz Ünal, Bakanlık uzmanlarından Derya Töre ve Ali Gürsel ile birlikte hazır bulunmuştur.Moritanya heyeti Sn Bakan Vetah başkanlığında, bakanlık danışmanı Mamadou Amadou Kane, elçilik birinci müsteşarı Dhehbi Dhehbi ve iş adamı Mohamed M'Sabou'dan oluşmaktadır.
Toplantı tarafların kendini ve kurumlarını tanıtmasını takiben, Moritanya'nın maden ve enerji planlarının tanıtımı ile devam etmiştir.Bu bağlamda özellikle Güneş enerjisinden elektrik üretimi noktasında ülke önemli atılım içerisindedir. GES'ler için Hedeflenen fiyat 5.5 cent$/kwh'dır.Bunun haricinde Türkiye'den atıl durumdaki doğal gaz çevrim santralleri ve pratik bir çözüm olarak HFO santralleri de kullanıma alınabilir.Özellikle demir, altın ve bakır maden yatakları açısından zengin olan ülkede Türk şirketleri faaliyet gösterebilir.Yeni dönemde öncelikli ele alınacak ilk proje yeni keşfedilen doğal gaz yatağının upstream projesi olup, yabancı yatırımcılarla ortaklıklar planlanmaktadır.
BERLİN STARTUP & ENERGY TRANSİTİON DİALOUGE
Doksan ülkeden bakanlar, şirket yöneticileri ve sivil toplum temsilcilerinin katıldığı Uluslararası Enerjide Dönüşüm Diyaloğu konferansı Berlin'de gerçekleştirildi.
Paris İklim Anlaşması'nın öngördüğü 2030 yılı hedeflerinin masaya yatırıldığı, bu yıl dördüncüsü gerçekleştirilen Uluslararası Enerjide Dönüşüm Diyaloğu konferansın açılış konuşmasını Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas yaptı.
İklim koruma hedeflerine uyum için enerjide küresel çapta dönüşümün önemine vurgu yapan Maas, bu dönüşümde uluslararası işbirliğinin şart olduğunu, "küresel sorunlara ancak küresel stratejilerle yanıt verilebileceğini" vurguladı.
Paris Anlaşması yükümlülüklerin yerine getirilmesi çağrısı yapan, "enerji dönüşümü barışçıl bir dünya için şart" diyen Maas, aksi takdirde dünya barışı ve istikrarını tehlikeye sokacak daha büyük risklerle karşı karşıya kalınabileceği uyarısında bulundu.
Enerjideki dönüşüm sürecinin, jeopolitik değişimleri beraberinde getireceğini anlatan Maas, bu süreçte ülkelerin enerji ihtiyaçları nedeniyle üçüncü ülkelere bağımlılığının azalacağını, enerjinin bir baskı aracı olarak kullanılamayacağını vurguladı.
Konuşmasında, iklim değişikliğinin, göçlere, yeni güvenlik sorunlarına yol açabileceğine de dikkat çeken Maas, "İklimin güvenlikle etkileşimi uluslararası gündemin öncelikleri arasında yer almalı, barış ve güvenliğe fiili tehdit oluşturmadan önlem alınmalı, bu bizim açımızdan önleyici dış politikanın bir parçası" şeklinde konuştu.
Almanya'nın başarısı
Alman Ekonomi ve Enerji Bakanı Peter Altmaier, yenilenebilir enerjiye ağırlık vererek çevreye çok daha az zarar verileceğini vurguladı, enerjide dönüşümün ancak uzun vadeli planlamalarla gerçekleştirilebileceğine dikkat çekti.
Almanya'nın bu alanda yıllar önce başlattığı çalışmaları "ulusal ekonomiye açık kalp ameliyatı" olarak nitelendiren Altmaier, bu sayede bugün elektriğin yüzde 36'sının yenilenebilir enerjiden karşılandığını aktardı.
Konferansta, Türkiye Enerji Bakanı Berat Albayrak da bir konuşma yaptı, yenilenebilir enerji alanındaki gelişmeleri değerlendirdi.
Enerji sektöründeki değişim sürecine adapte olmanın büyük önem taşıdığına dikkat çeken Albayrak, bugün dünyada 1 milyardan fazla insanın elektrikten faydalanamadığını, Doğu'dan daha fazla bir talep olduğunu söyleyerek, "Önümüzdeki süreçte çok daha büyük bir meydan okuma ile karşı karşıyayız" diye konuştu.
Türkiye'nin son iki yılda enerji politikalarında, arz güvenliği, yerlileştirme ve enerji verimliliği üzerine inşa edilmiş yeni bir stratejik planlamaya yöneldiğini anlatan Albayrak, "Türkiye sadece enerji alanında yılda 44 milyar dolarlık ithalat yapan bir ülke, petrolün ve doğalgazın yüzde 95'ini ithal eden bir ülke olarak özellikle yenilenebilir enerji konusunda önemli adımlar atmayı hedef benimsedik" diye konuştu.
Türk enerji bakanı, büyük siyasi ve ekonomik bir dönüşümden geçen dünyanın büyük sınamalar ve tehditlerle karşı karşıya olunduğuna dikkat çekerek sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu meydan okumalar, tehditler ve sınamalar çok daha büyük fırsatlara gebe, yeter ki yeni ekosistemin içerisinde, Doğu-Batı ekonomisinin, tüketiminin büyümesinin ayrıştığı bir dönemde, kazan kazan modeline dayalı doğru bir sinerji oluşturacak, rasyonel, akılcı bir stratejik planlama ortaya koyabilelim."
Albayrak, Türkiye'nin Avrupa'ya kaynak çeşitliliği ve enerji arz güvenliği noktasında güvenli bir liman, istikrarlı ve önemli bir partner olmaya devam edeceğini de sözlerine ekledi.
ÇAD ENERJİ HEYETİ TOPLANTISI
20 Şubat 2018 | Angel Blue Restoran, Istanbul
- Toplantı, DEİK Başkanı Nail Olpak'ın ve Çad Enerji Bakanı Bechir Madet'in takdimlerinin ardından, tarafların katılıcılarının tanıtımı ile başladı.
- DEİK Başkanı Olpak, DEİK'in Afrika'da 43 İş Konseyi ile faaliyetlerini sürüdüğünü, önümüzdeki günlerde ECOWAS toplantısını ve Sayın Cumhurbaşkanının Senegal, Mali ve Moritanya seyahatlerinde iş forumları organize edeceğini belirterek, iş dünyası olarak bölgeye dönük yoğun ilgilerinin devam ettiğini vurguladı.
- Enerji İş Konseyi Başkanı Murtaza Ata, Türkiye'nin son dönem enerji politikaları ve altyapısı hakkında gerçekleştirdiği sunumun akabinde, Türk şirketlerinin geliştirdiği kurumsal kapasitenin yurtdışı projelerde nasıl değerlendirilebileceğini heyet ile paylaştı.
- Madet, geçtiğimiz yıl T.C Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ziyaretinin ardından yakalanan olumlu hava ile iki ülke ve şirketlerin arasında kazan-kazan anlayışı ile bir çok işbirliğinin geliştirilebileceğini belirtti.
- Petrol bakımından zengin kaynaklara sahip olan Çad'ın son dönemde Aksa (HFO) ve Alelmas (ekipman) ile geliştirdiği projelerin yanında diğer Türk şirketleri ile de benzer projeleri hayata geçirme niyeti katılımcılarla paylaşıldı. İlk etapta başkent N'Djamena'nin aydınlatılması ve bazı iletim projelerinin öncelikli olduğunun yanı sıra Kamerun ile ortak bir şebeke hattının da bulunduğunu katılımcılarla paylaşıldı.
- Madet yabancı yatırımcılarla daha önce yaşadıkları deneyimlerden hareketle, ödemelerde herhangi bir sorunun olmadığının altını çizdi. SNE, 2017-2020 eylem stratejisini konsey üyeleri ile paylaştı. Mail ekinde konu ile ilgili dokuman ve projeler sunulmuştur. 1500 MW üretim, 3200 km iletim ihtiyacı öncelikli olarak değerlendirilecektir. Hedef ilk etapta %20 elektrifikasyon oranına ulaşmaktır.
- Günlük petrol üretiminin 130.000 varil (25-40 API) olduğu; bu sektörde ABD, Tayvan, İngiltere, Malezya, Fransa, Çin menşeili bir çok yabancı şirketin faaliyet gösterdiği vurgulanmıştır. Söz konusu şirketlerle üretim-paylaşım anlaşmaları ile (%25'i Hükümetin olmak üzere) çalışılmaktadır. Mailin ekinde petrol sahalarının haritası paylaşılmıştır.
- Başkentteki mevcut rafineriye ilaveten yeni bir rafineri inşası devam etmektedir. Çıkarılan petrol Atlas Okyanusu kıyısına 20 inç'lik 1100 km hat ile uluslararası piyasalara Kamerun üzerinden ulaştırılmaktadır.
- Doğal Gaz henüz arama/çıkarma aşamasında olup elektrik üretimi geçekleştirilmemektedir. Yatırımcının bulunmasıyla, şirketten doğal gaz çıkarma süreci tamamlanana kadar (~8 ay) 300 km hat inşa etmesi beklenecektir.
Sabancı Üniversitesi İstanbul Uluslararası Enerji ve İklim Merkezi (IICEC) ile DEİK Enerji İş Konseyi işbirliğinde gerçekleşen çalışma yemeğine ABD merkezli Rapdian Group Başkanı Robert McNally katıldı. Aynı zamanda G.Bush dönemi ABD Beyz Saray ernerji danışmanlarından da olan McNally, petrol ve petrol fiyatlarının geleceğine ilişkin düşüncelerini paylaştı. Son yıllarda fiyatlarda yaşanan ani artış ve düşüşlerin önümüzdeki yıllarda da devam etmesini beklediğini belirtirken, kısa süreli stabil olan fiyatların yatırımcıları yanıltmaması gerektiğini ifade etti. Elektrikli arabaların ise kısa ve orta dönemde hayatımıza iddia edildiği kadar çok entegre olamayacağını belirtti.
Kısıtlı katılımlı toplantıya iştirak eden Türk petrol ve gaz şirketi yöneticilerinin bölgesel ve yerel ölçekte düşüncelerini paylaştı. Etkinlikte IICEC Başkanı Prof. Difiglio 2018 yılında Enerji İş Konseyi ile yeni işbirliklerine devam etme niyetlerini üyeler ile paylaştı.
Japonya Dışişleri Bakanlığı Ekonomi Güvenliği Bölümü Direktörü Sn Misako Takahashi ve Istanbul Konsolosu Sn Norio EHARA başkanlık ettiği Japon delegasoynu ile Enerji İş Konseyi arasında gerçekleşen tolantıda iki ülkenin son dönem enerji sektörü gelişmeleri masaya yatırılmış karşılıklı olarak istişare edilmiştir.
Özellikle bölgesel enerji güvenliği üzerine Japonya'nın hassasiyeti, iki ülke elektrik mevzuatı ve Afrika kıtası gibi 3. ülkelerde ne gibi işbirlikleri geliştirilebilieeği tartışılmıştır.
Toplantı, tarafların katılımcılarının kendini tanıtması ve açılış seremonisini takiben Enerji İş Konseyi Başkan Yardımcısı Yalçın Kıroğlu'nun yaptığı sunum ile devam etmiş ve ardından genel hatları ile Türkiye enerji sektörünün mevcut kurumsal kapasitesi Sudan heyeti ile paylaşılmıştır.
Sudan Heyet Başkanı Sulama ve Elektrik Bakanlığı Müsteşarı Musa Ebu Elgasim genel olarak DEİK'in Sudan analizlerini teyit ederken özellikle doğalgaz çevrim santrallerine dönük projelerinin bulunduğunu belirtti. Gaz santralleri haricinde Sudan'ın güneş ve rüzgar potansiyelinin yüksekliğine işaret etmiştir. Birçok HES'in fizibilite çalışmaları tamamlanmış olup projelerin ilgilenen yatırımcılara açık olduğu vurgulanmıştır.
Sudan santralleri ve dağıtım şirketleri kamunun kontrolünde olup ilk özel sektör ortaklı proje için Aksa ile çalışılmıştır. Heyet Başkanı Elgasim Sudan'ın farklı yatırım ve finansman modellerine açık olduğunu belirterek Türkiye gezilerinin temel amaçlarından birinin bu noktadaki kurumsal birikimlerini genişletmek olduğunu vurgulamıştır. On-grid güneş enerjisi başlığında 1000 MW'a varan planlanmış projelerinin (Hartum, Port Sudan, North Sudan, Darfur) olduğunu belirten heyet yetkilileri, 3 yıllık sürede projeleri tamamlamayı planlamaktadır. Heyet motorin pompası kullanılarak sulama projeleri, şebeke dışı (off/mini-grid) solar projeleri, su taşıma sistemleri ve bu projelerde kullanılacak ekipmanların Sudan'da imalatına dönük yatırımlara açık olduklarını belirtmiştir. Heyet tarafından sübvanse edilen elektrik tarifesinin 7-8 cent/kwh civarı olduğu belirtilse de sübvansiyonların aşamalı olarak kaldırılacağı DEİK üyeleri ile paylaşılmıştır.
Yüksek miktardaki hayvan stoğu ve diğer atıklar da kullanılarak bio-gaz gibi yenilenebilir yatırımların değerlendirilebileceği, bu başlık altında hali hazırda az da olsa girişimlerin bulunduğu gündeme gelmiştir. Heyet, ülkenin PV hammaddesi silis kumu açısından zengin rezervleri olup ilgilenen Türk imalatçıları ile yeni işbirlikleri geliştirebileceklerini vurgulamıştır.
Cibuti Enerji Bakanı Sayın Yonis Ali Guedi başkanlığındaki delegasyon ve Enerji İş Konseyi üyeleri arasında DEİK İstanbul Ofisi'nde gerçekleştirilen toplantıda Cibuti özelinde enerji sektöründeki yakın dönem gelişmeleri değerlendirilmiş, Türk yatırımcılar için fırsatlar delegasyon tarafından tanıtılmıştır.
Sene başında tamamlanan Sahra Altı Afrika Yatırım Ortamı Değerlendirme Projesinin sonuçları 10 Mayıs 2017 tarihinde DEİK İstanbul Ofisi'nde İş Konseyi Başkanı Süreyya Yücel Özden ve İş Konseyi Başkan Yardımcısı Yalçın Kıroğlu'nun takdimleri ile başlayan çalıştay ile tanıtılmıştır. İş Konseyi üyelerinin yanı sıra Ekonomi Bakanlığı, Enerji Bakanlığı, Türk Eximbank ve Ziraat Bankası temsilcilerinin katılımı sağlanan toplantıda kamu kurumlarının karşılıklı görüşleri istişare edilmiştir.
Proje, Türkiye enerji sektörü oyuncularının Sahra Altı Afrika ülkelerinde (Gine, Gana, Fildişi Sahilleri, Sudan, Somali, Etiyopya, Kenya, Tanzanya, Madagaskar ve Uganda) yatırım yapma kapasitelerini kavramaya yönelik analiz ve önerge niteliği taşıyan bir çalışmadır. Türk enerji şirketlerinin yetkinlikleri dâhilinde enerji arz açığına sahip olan Bölgede odaklanabilecekleri yenilenebilir ve mikro grid yatırımlarının analizi ve proje bazlı örneklerin tespiti amaçlanmaktadır. DEİK Enerji İş Konseyi bu noktada insiyatif alarak, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile koordinasyon içerisinde yürüttüğü çalışmada, üyelerinin yeni dönemde odaklanacağı ülkelerle ilgili detaylı proje örnekleri ve yatırım modellerinin incelenmesi kararı almıştır. İş Konseyi üye profilinin genel yetkinlikleri göz önünde alındığında yenilenebilir enerji yatırımlarına dönük analizlere ağırlık verilmiştir. Seçili ülkelerde petrol, doğalgaz ve maden sektörlerinde de üst seviye analizler gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen çalıştaylar ve analizler sonucu potansiyel tespit edilen ülkelere dönük teknoloji ve olası hamle önerileri küresel şirketlerden vaka analizleri ile desteklenerek bir yol haritası sunulmuştur.
DEİK Enerji İş Konseyi’nin düzenlediği DEİK Enerji Çalıştayı, 26 Ocak 2015 tarihindeİstanbul Conrad Otel’de gerçekleştirilecektir. Çalıştayda, küresel enerji sektörü fırsatları ve Türk enerji sektörünün bu fırsatlarla örtüşen güçlü yanları değerlendirilecektir.
Sektörün önde gelen oyuncularının bir araya gelmesi için önemli bir zemin oluşturacak Çalıştay oturumlarında yurtdışı yatırım fırsatlarının Türk firmaları tarafından nasıl değerlendirilebileceği ve özel sektör için nasıl bir yol haritası çizileceği tartışılacaktır. Açılış konuşmasını gerçekleştirmek üzere T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sn. Taner Yıldız’ın çalıştaya teşrifleri öngörülmektedir.
Sözkonusu çalıştaya katılmayı arzu eden üyelerimizin ekli katılım formunu doldurup banka dekontuyla birlikte 20 Ocak 2015 Salı günü mesai bitimine kadar DEİK’e (iletişim: energy@deik.org.tr) iletmeleri gerekmektedir. Çalıştayda yer kapasitesi sınırlı olduğundan kayıtlar başvuru sırasına göre kabul edilecektir.