Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu – DEİK tarafından düzenlenen Kuzey Makedonya-Türkiye İş Forumu, T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Kuzey Makedonya Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Timço Mucunski, Kuzey Makedonya Ekonomi ve Çalışma Bakanı Besar Durmişi, T.C. Üsküp Büyükelçisi Fatih Ulusoy, DEİK Başkanı Nail Olpak, Kuzey Makedonya Ekonomi Odası Başkanı Branko Azeski, TMB Başkanı Erdal Eren, ASKON Başkanı Orhan Aydın, TOBB Başkan Yardımcısı Tamer Kıran ve iki ülkeden iş insanlarının katılımlarıyla 26 Aralık 2024 tarihinde Üsküp'te gerçekleştirildi.
T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Türkiye ile Kuzey Makedonya arasındaki güçlü ve kalıcı ilişkilerin, Balkanlar'da her zaman başarılı bir örnek teşkil ettiğini vurguladı.Türkiye açısından Balkanlar'ın her zaman çok büyük önem taşıdığını vurgulayan Bolat, "Avrupa'yı Türkiye'ye, Asya'ya bağlayan güzergahta Balkan coğrafyası, çok büyük bir önem taşımakta. Türkiye'yi de Orta ve Batı Avrupa'ya bağlayan coğrafyada da Balkanlar, çok önemli bir geçiş noktası oluşturmaktadır. Tarihsel, kültürel bağlarımızla da Balkanlar coğrafyasındaki huzur ve istikrar, bizim açımızdan büyük bir önem taşımaktadır. Türkiye Cumhuriyeti olarak dış politikamızda Balkanlar'ın güçlenmesi, Balkan ülkelerinin huzur, barış ve istikrar içinde gelişmeleri çok önemli bir hedeftir ve uygulamadır" dedi. Uluslararası yatırımlar alanında da Balkanlar'ın Türk yatırımcılar için önemli olduğunu belirten Bolat, "Bütün Balkan ülkelerinde Türk yatırımcılar bulunmakta ve her geçen gün faaliyetlerini artırmaktadırlar. Balkan ülkeleri içinde Kuzey Makedonya, Türkiye açısından gerek dış ticarette gerekse yatırımlar noktasında adeta bir üs konumundadır. Ticarette her iki ülke arasındaki toplam hacmin 900 milyon dolara bu yıl sonu itibarıyla yaklaştığını memnuniyetle ifade etmek istiyoruz. Ticari ilişkilerimizin temelini de iki ülkenin çok uzun süre önce yaptığı Serbest Ticaret Anlaşması oluşturmaktadır. Değerli mevkidaşım Mucunski ile görüşmemizde Serbest Ticaret Anlaşması'nın güncellenmesi ve yeni alanlara da genişletilmesi noktasında ekiplerimiz, kurmaylarımız arasında toplantıların, temasların başlatılması kararını aldık. İnşallah iki taraf beklentilerini, taleplerini ortaya koyarak ümit ediyoruz ki yakın vadede güncellenmiş yeni bir Serbest Ticaret Anlaşması'nı imzalamak nasip olacaktır" dedi.
Kuzey Makedonya'nın kalkınma, altyapı ve üstyapı projelerine Türk müteahhitlerinin dünya çapındaki başarılarıyla katkı vermeye hazır olduklarını ve kendilerinin de bunu destekleyeceklerini belirten Bolat, "Her iki ülke arasında gümrük uygulamaları alanında, serbest bölge uygulamaları alanında işbirliği yapacağız. Bu konuda teknik anlamda gerekli her türlü işbirliğine açık olduğumuzu değerli mevkidaşıma ifade ettim. Bunun dışında savunma sanayisi alanında da gerek tedarik gerekse ortak üretim noktasında Türkiye'nin dünya çapındaki savunma sanayisi şirketleri, Kuzey Makedonyalı şirketlerle iş birliğine hazırdır" ifadelerini kullandı.
Mucunski: "Kuzey Makedonya'da 2 bin civarında Türk şirketi yatırım yapıyor"
Kuzey Makedonya Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Timço Mucunski, İş Forumu'nun iki ülkeden iş insanları arasında doğrudan iş birliğinin kurulması ve geliştirilmesi için olağanüstü bir fırsat sunduğunu belirterek, "Bugünkü forumun karşılıklı ekonomik ilişkilerin daha da yoğunlaşması ve daha yüksek bir düzeye çıkarılması konusunda olumlu bir etki yaratmasını bekliyorum" dedi. Kuzey Makedonya hükümetinin önceliklerinin Türkiye gibi geleneksel ortaklarıyla iş birliğini geliştirme olduğunu aktaran Mucunski, iki ülke arasındaki ticaret hacminin yukarı yönlü ilerleme kaydettiğini ve 1 milyar dolarlık eşiğin aşılacağının öngörüldüğünü söyledi. Kuzey Makedonya'da 2 bin civarında Türk şirketin yatırım yaptığını belirten Mucunski, Türklerin bu yıl Kuzey Makedonya'yı en çok ziyaret eden turistlerden olduğunu sözlerine ekledi.
Durmişi: "Türk yatırımcılar, ülkemizdeki yabancı yatırımların yüzde 38'inde pay sahibi"
Kuzey Makedonya Ekonomi ve Çalışma Bakanı Besar Durmişi, Kuzey Makedonya'nın her zaman Türkiye ve Türk şirketleriyle mükemmel iş birliği içinde olduğuna söyledi. Türkiye ile Kuzey Makedonya'ya arasındaki ilişkilerin, iki ülkeye de yeni pazarlara ortak erişim sağladığını belirten Durmişi, "Türkiye Cumhuriyeti, en önemli ticaret ortaklarımız arasında yer alan ve stratejik yatırım ortağımız olarak Kuzey Makedonya ekonomisine çeşitli sektörlerde sürekli yatırım yapan bir ülkedir. Verilerimiz, geçtiğimiz yıl Kuzey Makedonya'nın en büyük ticaret hacmine sahip olduğu ülkeler listesinde Türkiye'nin yedinci sırada yer aldığını gösteriyor" dedi. Türkiye ve Kuzey Makedonya arasındaki iş birliğinin gelecekte daha da derinleşmesi temennisinde bulunan Durmişi, "Kuzey Makedonya'daki toplam yatırımlar 2 milyar avroyu buluyor. Türk yatırımcılar, ülkemizdeki yabancı yatırımların yüzde 38'inde pay sahibi" dedi.
Olpak: "Serbest Ticaret Anlaşmamızın gıda ürünlerini de kapsayacak şekilde güncellenmesi önemli olacaktır"
DEİK Başkanı Nail Olpak, "Kuzey Makedonya ile 900 milyon dolara yakın bir ticaret hacmimiz var ve bunu artıracak potansiyelimiz olduğunu düşünüyorum. Ticaretimizin artması kadar, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin farklı sektörlere yayılması, ticaretten yatırımlara ve ikili iş birliklerine kadar çeşitlenerek devam etmesi çok önemli. Öncelikle, Serbest Ticaret Anlaşmamızın gıda ürünlerini de kapsayacak şekilde güncellenmesi önemli olacaktır. Avrupa Birliği'nin Batı Balkanlar için Büyüme Planı çerçevesinde öne çıkan projelerde Türk firmalarının buradaki dostlarımızla birlikte daha aktif bir şekilde rol alması, söz konusu projeler için sağlanan fonlardan ortak projeler yoluyla faydalanılması önemli bir başlık. Kırsal bölgelerdeki okullar için 30 beden eğitimi tesisinin inşası ve ekipman temini konusunda, müteahhitlik alanında kendini kanıtlamış ve Kuzey Makedonya'da bugüne kadar yaklaşık 2 milyar dolar değerinde 45 proje üstlenmiş Türk müteahhitlerimizle buradaki dostlarımızın iş birliği yapmaları büyük avantajlar sağlayacaktır. İçinde bulunduğumuz çağ; dijitalleşme çağı ve bir dijital dönüşümden çok Dijital Ekonomi dönemindeyiz. Ve bu ülkede seçimden sonra ilk kez Dijital Dönüşüm Bakanlığı kuruldu ki bu çok önemli bir gelişme. Dolayısıyla, bu alanda iş birliğine odaklanmalıyız. Dünya çapında öne çıkan Türk firmalarımız ve DEİK/Dijital Teknolojiler İş Konseyimizle, Kuzey Makedonya firmaları geleceğe yatırım yapabilirler. Üsküp'te faaliyet gösteren Uluslararası Balkan Üniversitesi, Türk öğrencilere eğitim imkanı sunarken, Türk üniversiteleri ise 700'e yakın Makedon öğrenciyi ağırlıyorlar. Bu alanda yapılan iş birliği ve karşılıklı eğitim faaliyetleri, gelecekteki iş birliğimizin daha da güçlenmesini sağlayacaktır. Ayrıca, karşılıklı olarak düzenlenen otobüs seferleri ile turizm alanında iş birliğimizi artırabilir" dedi.
Eren: "Dünyanın 137 ülkesinde 523 milyar dolar tutarında 12 binin üzerinde proje tamamladık"
Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Erdal Eren, müteahhitlik hizmetlerinin Türkiye'nin özellikle son 50 yıldır rekabet gücü yüksek ve dünya çapında üne sahip olduğu başlıca faaliyet alanlarından bir tanesi olduğunu belirterek, "Bugün itibarıyla dünyanın 137 ülkesinde 523 milyar dolar tutarında 12 binin üzerinde proje tamamladık, bundan gurur duyuyoruz" dedi.
Kıran: "Katılım sürecinin gerektirdiği reformların gerçekleştirilmesi, Kuzey Makedonya ekonomisini daha da güçlendirecek"
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkan Yardımcısı Tamer Kıran ise, Kuzey Makedonya'nın Avrupa Birliğine (AB) katılım sürecini memnuniyetle takip ettiklerini anlatarak, "Katılım sürecinin gerektirdiği reformların gerçekleştirilmesi, Kuzey Makedonya ekonomisini daha da güçlendirecek, rekabet gücünü artıracak ve halkın refah düzeyinin gelişmesine katkı sağlayacaktır" dedi.
Kuzey Makedonya Ekonomi Odası Başkanı Branko Azeski, video mesaj göndererek, Kuzey Makedonya pazarında faaliyet gösteren Türk firmalarıyla olan mükemmel iş birliğine vurgu yaptı.
İş Forumunun sponsorları ise, 3T Group, Halkbank ve TAV Havalimanları oldu.
Türkiye-Kuzey Makedonya İş ve Yatırım Fırsatları Toplantısı, İş Konseyi Başkanı Bilal Kara başkanlığında, Kuzey Makedonya Ankara Büyükelçisi Jovan Manasijevski, İstanbul Başkonsolosluğu Maslahatgüzarı Iljaz Feta ve Ekonomi Müşaviri Suzana Tuneva'nın katılımlarıyla 24 Kasım 2023 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirildi. Toplantıda, Kuzey Makedonya'daki iş ve yatırım fırsatları ile ikili ticari ilişkilerin artırılması ele alındı.
DEİK/Türkiye-Kuzey Makedonya İş Konseyi, Bilal Kara başkanlığında, yeni atanan Kuzey Makedonya Ankara Büyükelçisi Jovan Manasievski ile tanışma toplantısını 9 Ocak 2023 tarihinde Ankara'da gerçekleştirdi. Toplantıda, İş Konseyi'nin faaliyetleri ve ikili ticari iş birliği fırsatları ele alındı.
DEİK/Türkiye-Kuzey Makedonya İş Konseyi, Kuzey Makedonya Ekonomi Bakanı Kreshnik Bekteshi ile toplantısını, DEİK Başkanı Nail Olpak ve İş Konseyi Başkanı Bilal Kara ev sahipliğinde 9 Şubat 2021 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirdi. Toplantıda, iki ülke arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması, enerji alanında yatırım fırsatları ve ikili ticaretimizin artmasını ele alındı.
DEİK/Türkiye-Kuzey Makedonya İş Konseyi, Kuzey Makedonya İstanbul Başkonsolosu Aktan Ago ile Toplantısını, DEİK Başkanı Nail Olpak ve İş Konseyi Başkanı Bilal Kara'nın ev sahipliğinde 6 Nisan 2020 tarihinde çevrim içi olarak gerçekleştirildi. Toplantıda, Covid-19 salgınında ülkedeki ekonomik durum ve ikili ticaretteki sorunlar ele alındı.
İstanbul'da 23 Aralık 2019 tarihinde Kuzey Makedonya Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosu Aktan Ago ile çalışma yemeği düzenlendi.
Kuzey Makedonya Ülke Günü & Yatırım Fırsatları Semi- neri, İstanbul Ticaret Odasında 12 Kasım 2019 tarihinde gerçekleştirildi.
İş Konseyinin Karşı Kanat temasları ile resmi temasların ve ayrıca Türk firmalar ile Makedonyalı firmalar arasındaki iş birliğinin artırılması hedefiyle 12 Şubat 2019 tarihinde ziyaret gerçekleştirildi.
5 Kasım 2018 tarihinde İstanbul'da düzenlenen organizasyon Makedonya Ankara Büyükelçisi Zvonko Mucunski ile Yürütme Kurulu üyelerinin tanışması ve gelecek dönem faaliyetlerinin istişare edilmesi amacıyla gerçekleştirildi.
Makedonya Ankara Büyükelçiliğinde 15 Ağustos 2018 tarihinde gerçekleştirilen ziyaret kapsamında, Büyükelçi Mucunski'nin Makedonya İş Konseyinin gelecek dönem faaliyetleri ve iki ülke arasındaki ekonomik ve yatırım ilişkilerinin geleceğine dair görüş ve önerileri alındı ve İş Konseyine dair bilgilendirme yapıldı.
Makedonya İstanbul Başkonsolosu Sinisa Ivankovic ile 6 Temmuz 2018 tarihinde Makedonya İstanbul Başkon- solosluğu'nda bir araya gelindi. Toplantıda Başkonsolos Ivankovic'in Makedonya İş Konseyinin gelecek dönem faaliyetleri ve iki ülke arasındaki ekonomik ve yatırım ilişkilerinin geleceğine dair görüş ve önerileri alındı ve İş Konseyine dair bilgilendirme yapıldı.
Makedonya Meclis Başkanı Talat Caferi ile gerçekleştiri- len çalışma yemeği, 20 Nisan 2018 tarihinde İstanbul'da düzenlendi.
DEİK/Türkiye-Makedonya İş Konseyi olarak 23-24 Mart 2015 tarihlerinde, Makedonya’daki işbirliği fırsatlarını ve iki ülkenin Afrika pazarında ortak iş yapma hususlarını değerlendirmek üzere heyet ziyaretinde bulunulacaktır.
Ziyaret kapsamında, Makedonya Ekonomi Odası ev sahipliğinde “Afrika Pazarında İşbirliği Fırsatları” konulu bir toplantı düzenlenecek olup DEİK/Türkiye-Afrika İş Konseyleri Koordinatör Başkanı Sn. Tamer Taşkın Afrika’daki yatırım ve iş atmosferine dair bilgi ve tecrübelerini paylaşacaktır. Söz konusu toplantının Makedonya tarafından katılımcılarının şirket profilleri linkteyer almaktadır. Heyet programı dahilinde, Makedonya-Türkiye Ticaret Odası (MATTO), Kalkandelen Belediyesi ve çeşitli ziyaretlerde bulunulacak olup kesin program bilahare iletilecektir.
Makedonya’da yabancı yatırımlarla ilgili hukuki altyapı “Ticari Şirketler Kanunu” ile düzenlenmekte olup kanun çerçevesinde yerli ve yabancı işadamları eşit haklara sahiptir. Makedonya hükümeti ülkeye yabancı yatırım çekmek amacıyla çeşitli Serbest Ticaret Bölgeleri kurmuş ve teşvikler uygulamaktadır. Ülkenin işbirliği, ticaret ve yatırım anlamında öne çıkan sektörleri arasında metal, işlenmiş gıda, tarım ürünleri, inşaat, tekstil ve farmasötikal ürünler yer almaktadır.
Söz konusu heyette yer alma hususunda ilgisi olan üyelerimizin ekli formu doldurup 13 Mart 2015 günü saat 14.00’e kadar DEİK’e (A. Nil Osmanoğlu; e-mail: nosmanoglu@deik.org.tr, Fax: 0212 339 5065) iletmeleri gerekmektedir.
Saygılarımla,
Ek: Heyet Başvuru Formu
